Kriebel in de keel: oorzaken en behandeling kriebelende keel
In de meeste gevallen duidt kriebel in de keel op een beginnende verkoudheid. Een kriebelende keel kan ook wijzen op een allergische reactie, te veel roken, overbelasting van de keel of een vastzittende visgraat. Een kriebelende keel is een onaangenaam, kriebelig gevoel in de keel. Het wordt vaak gevolgd door keelpijn of pijn bij het slikken. Door de kriebel in de keel voel je de aandrang om je keel te schrapen of te hoesten. Er zijn meerdere zelfzorgmaatregelen die je kunt nemen om het kriebelende gevoel te verhelpen.
Kriebel in de keel /
Bron: Piotr Marcinski/Shutterstock.comOorzaken van kriebel in de keel
Kriebel in de keel kan door verschillende factoren worden veroorzaakt. Mogelijke oorzaken van een
jeukende keel zijn:
Hooikoorts
Een veel voorkomende oorzaak van jeukende keel is allergische rhinitis, ook bekend als
hooikoorts. Dit duidt op een allergische reactie op pollen, een fijn poeder dat vrijkomt uit planten tijdens hun voortplantingscyclus. Hooikoorts is een van de meest voorkomende oorzaken van een jeukende keel. Naar schatting twintig procent van de Nederlanders en Belgen heeft last van hooikoorts. Hooikoorts treedt op wanneer het lichaam een overreactie vertoont op een anders onschadelijke substantie (zoals pollen of stuifmeel), waarbij een chemische stof genaamd histamine vrijkomt, die deze overreactie veroorzaakt.
Voedselallergie
Allergische reacties op voedsel treden op wanneer het lichaam reageert op bepaalde dingen die je eet, alsof ze het lichaam schaden. Reacties ontwikkelen zich meestal binnen enkele minuten of een paar uur na het eten van de voedseltrigger. De
allergie kan mild zijn met symptomen zoals een
jeukende keel of mond, maar soms is het echter levensbedreigend. Dit gebeurt bij een anafylactische
shock, als de luchtwegen en het hart- en vaatstelsel mee gaan doen in de vorm van:
Veel voorkomende voedingsmiddelen waar mensen allergisch voor zijn, zijn
pinda’s, schaal- en schelpdieren, eieren, melk en tarwe.
Allergie voor medicijnen kan een kriebelende keel veroorzaken /
Bron: Stevepb, PixabayMedicijnallergie
Veel mensen lijden aan een allergie voor bepaalde medicijnen zoals penicilline en andere antibiotica. De ernst van de allergie varieert van mild tot levensbedreigend. Symptomen van een medicijnallergie kunnen bestaan uit kriebel in de keel die kort na het innemen van een nieuw medicijn aanvangt.
Bacteriële en virale infecties
Bacteriële en virale infecties kunnen beginnen met een jeukende en geïrriteerde keel voordat een ernstigere
keelpijn optreedt. Virussen zoals verkoudheidsvirussen of het griepvirus kunnen beide kriebel in de keel veroorzaken. Als het een
verkoudheid betreft, dan heb je vaak ook last van niezen, snotteren, hoesten, keelpijn, heesheid en
oorpijn. De keelpijn is vaak mild van aard. Wanneer je de
griep hebt, is de keelpijn vaak ernstiger van aard en gaat het gepaard met hoge
koorts,
hoofdpijn en
spierpijn in je hele lichaam.
Uitdroging
Uitdroging treedt op wanneer het lichaam meer water verliest dan het binnenkrijgt. Het komt vaak voor bij warm weer, na inspanning of ziekte (bij koorts,
braken en/of
diarree). Uitdroging kan een
droge mond en
droge keel veroorzaken, een tijdelijke klacht waarbij de mond en keel niet voldoende
speeksel hebben. Dit kan leiden tot een jeukend gevoel in de keel of kriebel in de keel.
Zure reflux
Zure
reflux, ook bekend als
brandend maagzuur, kan ook kriebel in de keel veroorzaken. Een geïrriteerde keel en hoestklachten komen voor als de maaginhoud regelmatig tot in de keelholte omhoog stroomt. Het is onwaarschijnlijk dat kriebel in de keel of keelpijn het enige symptoom van reflux is. Sommige mensen hebben echter een aandoening die stille reflux of verborgen reflux wordt genoemd en merken alleen een chronische jeukende keel op als een symptoom.
Bijwerkingen medicatie
Sommige medicijnen kunnen
droge hoest en jeuk in de keel veroorzaken zijn die niet te wijten zijn aan allergische reacties. Mensen die ACE-remmers gebruiken voor
hoge bloeddruk moeten zich ervan bewust zijn dat ACE-remmers kriebel in de keel en droge hoest kunnen veroorzaken. Meestal beginnen deze symptomen kort na het begin van het gebruik van het medicijn en gaan ze niet gepaard met andere symptomen, maar er kunnen soms ook andere klachten optreden.
Bijkomende symptomen
Vaak is kriebel in de keel niet het enige symptoom waarmee je te maken hebt. Symptomen die optreden samen met een jeukende keel hangen af van de oorzaak. Kriebel in de keel veroorzaakt door allergische rhinitis kan gepaard gaan met een combinatie van de volgende symptomen:
Wanneer kriebel in de keel veroorzaakt wordt door een medicijn- of voedselallergie, kan een jeukende keel verschijnen samen met een aantal symptomen, van milde tot zeer ernstige klachten. De symptomen zijn onder meer:
Als de jeukende keel wordt veroorzaakt door een acute infectieziekte, zal deze waarschijnlijk van korte duur zijn en gepaard gaan met een combinatie van de volgende symptomen:
Als kriebel in de keel wordt veroorzaakt door uitdroging, kunnen anderen symptomen bestaan uit:
Als de kriebelende keel wordt veroorzaakt door reflux of brandend maagzuur, kunnen andere symptomen bestaan uit:
Behandeling van een kriebelende keel
Remedies voor kriebel in de keel kunnen variëren, afhankelijk van de oorzaak. Er zijn echter enkele effectieve remedies die in de meeste gevallen zullen helpen, zoals gorgelen met zout water of water met
zuiveringszout. Het drinken van warme thee met
citroen, honing en stukjes
gember, helpt ook goed tegen kriebel in de keel.
Veel drinken en regelmatig gorgelen beschermt het slijmvlies in mond en keel tegen uitdroging. Vooral geschikt zijn water of kruidenthee met
salie,
lindebloesem,
tijm of
kamille, die tegelijkertijd een antibacterieel en ontstekingsremmend effect hebben. Als een desinfecterende gorgeloplossing doen lauw zout water of
appelazijn honingwater het bijzonder goed. Het is voldoende als je om de drie uur gedurende twee minuten gorgelt en vervolgens de vloeistof weer uitspuugt.
Ook vrij verkrijgbare allergiemedicijnen en neussprays kunnen een jeukende keel verminderen door allergieën te verlichten.
Stoppen met roken /
Bron: Serhiy Kobyakov/Shutterstock.comEen jeukende keel voorkomen
Het vermijden van cafeïne en alcohol en het drinken van veel water kan kriebel in de keel voorkomen. Er zijn ook een aantal andere maatregelen die je kan nemen om te voorkomen dat je last krijgt van kriebel in de keel. Deze maatregelen variëren afhankelijk van wat de kriebelende keel veroorzaakt. De meeste mensen zullen merken dat ze het risico op een jeukende en geïrriteerde keel kunnen verminderen wanneer ze het volgende doen:
- stoppen met roken
- veel water drinken
- vermijd cafeïne en alcohol
- Was de handen regelmatig om geen verkoudheid of griep te krijgen
- houd ramen en deuren (vooral van de slaapkamer) gesloten, zeker op het einde van de namiddag wanneer er veel stuifmeel in de lucht is
- zorg voor een goede luchtkwaliteit in woon- en werkomgeving
- neem een luchtbevochtigingsapparatuur of zet bakjes water op de verwarming
Huisarts bezoeken
Een arts hoeft niet altijd kriebel in de keel te onderzoeken. In feite reageert een jeukende keel meestal goed op zelfzorg. Neem contact op met je huisarts als de klachten langer dan 10 dagen aanhouden, erger worden of niet reageren op zelfzorg. Je moet onmiddellijk een arts raadplegen als een jeukende keel gepaard gaat met een van de volgende symptomen:
Elk van de bovenstaande situaties kan onmiddellijke medische aandacht, behandeling met antibiotica of antivirale geneesmiddelen of behandeling van ernstige allergieën vereisen.
Lees verder