Slaapapneu - slaapapneusyndroom

Apneu is een slaapziekte waarbij men s’nachts meerdere ademstilstanden krijgt. Deze slaapziekte kan ernstige gevolgen hebben indien deze niet tijdig wordt behandeld. De behandeling bestaat uit verschillende soorten methoden.

Wat is apneu?

Apneu is een slaapziekte die ernstige gevolgen kan hebben. We verstaan hieronder dat er een ademstilstand plaatsvindt tijdens de slaap die minimum 10 seconden duurt.
Men spreekt ook van een slaapapneusyndroom indien er minimum 5 apneus plaatsvinden per uur.

Indien de apneu plaatsvindt zullen de hersenen een signaal geven aan het lichaam om wakker te worden. Na ontwaken, vaak met een schok, wordt de ademhaling weer hervat.

Iedereen heeft wel eens een apneu tijdens zijn slaap. Men spreekt echter enkel van apneu of slaapapneusyndroom indien deze vaak en lang voorkomen. Indien apneu niet behandeld wordt kan deze slaapziekte een ernstige bedreiging vormen voor de gezondheid.

Iemand die lijdt aan slaapapneu heeft een risicofactor voor hart- en vaatziekten. Door de ademstilstand die vaak voorkomt op één nacht ontstaat er zuurstofgebrek in de hersenen, het hart en andere organen. Hierdoor kunnen er hartritmestoornissen voorkomen.

Door de slaapapneu wordt de lijder overdag slaperig en sneller vermoeid omdat er onvoldoende diepe slaap is en droomslaap. Dit komt door de ademstilstanden en het wakker schieten. Ook is er kans op concentratiestoornissen en geheugenverlies omdat het lichaam en de hersenen onvoldoende slaap hebben gekregen.

Waardoor ontstaat apneu?

Veel mensen hebben wel eens apneus gehad. Zo’n 2 tot 5% van de volwassenen van middelbare leeftijd hebben matige of ernstige slaapapneu. Het komt dubbel zoveel voor bij vrouwen dan bij mannen.
Apneu komt vooral voor bij volwassenen, maar het kan ook bij kinderen ontstaan.

• alcohol misbruik
• drugsmisbruik
• neurologische aandoening
• chronische luchtwegirritatie
• obstructie van de neusholte / keelholte (vergrote amandelen mogelijk)
• een combinatie van meerdere factoren:
• nekomvang: korte nek en grote kaakbeenderen
• hormonale- en stofwisselingsaandoeningen

Symptomen

• luid en veel snurken (symptoom en risicofactor)
• langdurige slaperigheid tijdens de dag
• voortdurend moe zijn
• geregeld wakker schieten met een schok
• extreem zweten s’nachts
• snel geïrriteerd
• spierpijn doordat de spieren onvoldoende zuurstof krijgen bij een ademstilstand
• overgewicht
• roken
• hoofdpijn (voornamelijk s’ochtends)
• droge mond
• concentratieverlies
• vergeetachtig zijn
• ademstilstand tijdens de slaap in combinatie van luid gesnurk en/of woelen
• wakker schieten met ademnood

Vormen van apneu

Obstructief apneu (osas): de bovenste luchtweg klapt dicht door de tong, hierdoor ontstaat een obstructie van de ademweg.

Centraal apneu (csas): de hersenen krijgen niet voldoende signaal door vanuit het ademhalingcentrum, hierdoor wordt er te weinig impulsen doorgegeven naar de ademhalingsspieren. Het gevolg is dat er ademstilstanden plaatsvinden.

Mengvorm van osas en csas: dit is een mengeling van de osas en de csas. Er is zowel een obstructie van de ademweg, net als het falen van de signalen van de hersenen naar het ademhalingscentrum.

De Apneu Hypopneu Index (AHI)

De Apneu Hypopneu Index (AHI) is ontworpen om de ernst van de slaapstoornis te kunnen aanduiden.
Kleiner dan 5 apneus per uur: normale slaap
5 tot 15 apneus per uur: lichte vorm van apneu
15 tot 30 per uur: matige vorm van apneu
Groter dan 30 per uur: ernstige vorm van apneu

Het voorkomen van slaapaneu

• Door risicofactoren te vermijden kan men proberen om slaapapneu tegen te gaan:
• niet roken
• niet veel alcohol drinken (zowel overdag als voor het slapengaan)
• goede slaaphygiëne
• geen overgewicht
• geen slaap- en kalmeermiddelen gebruiken

Behandeling

Continuüm positive airway pressure (cpap): tijdens de slaap wordt er via een neusmasker zuurstof in de keel en neus geblazen. Dit gebeurd met een kleine compressor die naast het bed staat. Er ontstaat een druk in de keel waardoor het toeklappen van de keel verhinderd wordt.

Bilevel positive airway pressure (bipap): dit is hetzelfde als de cpap, enkel wordt nu ook lucht teruggezogen naar het apparaat zodat het ook helpt bij de uitademing.

Auto-cpap: deze methode wordt enkel gebruikt indien de cpap niet helpt. Het is hetzelfde concept, enkel blaast het apparaat meer of minder druk in de keel en neus afhankelijk in welke mate de obstructie plaatsvindt.

Chirurgische behandeling is mogelijk indien bovenstaande niet helpen.

Mondapparaatje: voor minder ernstige vormen van apneu kan een manipulatie ropositie apparaat of mra gebruikt worden. Dit is een speciaal mondapparaatje dat over de tanden wordt geschoven en dit houdt de onderkaak naar voren. Doordat de tong vasthangd aan de onderkaak zakt deze moeilijker in de keel en wordt de ademstilstand tegengegaan.
Bij luid en veel snurken kan dit apparaat ook werken. Het kan echter niet gebruikt worden voor mensen met een kunstgebit.