Hoornvliestransplantatie dankzij een donor

Het voorste deel van het oog heet het hoornvlies. Als je de pech hebt dat het troebel is geworden, zie je de wereld als door een matglas. Een hoornvliestransplantatie kan dan uitkomst bieden. Je bent dan ongetwijfeld blij dat je op een wachtlijst mag, maar het tegenstrijdige gevoel daarbij is dat er dan eerst een donor met een gezond hoornvlies moet overlijden.

Hoornvlies

Ons hoornvlies wordt ook wel aangeduid als het venster van het oog. Het betreft het voorste deel van je oog dat het licht doorlaat voordat het via de pupil en de lens, op het netvlies terecht komt. Het hoornvlies is onder normale omstandigheden helder.

Transplantatie

Belangrijke argumenten om het hoornvlies te transplanteren zijn:

• Keratoconus. Dat wil zeggen dat het hoornvlies een aangeboren vervorming heeft.
• Endotheeldystrophie. Een degeneratie van erfelijke aard die op oudere leeftijd optreedt.
• Herpes (bijv.). Littekens als gevolg van infecties die storend zijn.

In verband met het feit dat er een overleden menselijke donor beschikbaar moet zijn, is er enkele maanden wachttijd in geval van een hoornvliestransplantatie.

Onderzoek en behandeling

Nadat de indicatie is gesteld, zal een oogarts een vragenlijst en een brochure meegeven voor alle benodigde informatie en ook om de patiënt gelegenheid te geven zich te verdiepen en vragen te laten stellen. Tijdens de uiteindelijke operatieve ingreep wordt door de oogarts het troebele oogvlies vervangen door het heldere exemplaar dat van de donor afkomstig is. Dan is er dus sprake van een hoornvliestransplantatie. Maar voor het zover is dient een donor te worden gevonden en wordt de kandidaat op een wachtlijst geplaatst. Zodra een donor beschikbaar is wordt de patiënt gebeld om een afspraak voor de operatie te maken. Dat gebeurt ruim op tijd. De operatie vindt doorgaans plaats onder algehele narcose.

Na afloop van de operatie

Alle aandacht is er in de eerste plaats op gericht om afstoting of infectie van het zojuist getransplanteerde hoornvlies te voorkomen. Daarom krijgt de patiënt langdurig medicijnen aangereikt meestal als oogdruppels. Daartoe zal de persoon na de behandeling een op papier gestelde druppelinstructie krijgen. En tevens een recept waarmee bij de apotheek een gel alsmede de druppels kunnen worden verkregen. Het is van het grootste belang dat op de voorgeschreven tijdstippen de juiste hoeveelheid medicijnen worden gebruikt. De patiënt dient dus altijd voor meerdere dagen deze middelen in voorraad te hebben en bijtijds aan de bel te trekken bij de kliniek indien een herhalingsrecept gewenst is.

De hechtingen in het oog moeten vaak gedurende 12 tot 18 maanden blijven zitten. De vorm die het hoornvlies de eerste maanden aanneemt is namelijk niet constant en wisselt nog sterk. Dat houdt ook in dat de eventuele contactlenzen of de definitieve bril ook pas na die tijd kunnen worden bepaald. Tijdens de beginperiode na de operatie moet voorkomen worden dat tegen het oog wordt geduwd of gestoot. En dat geldt ook voor tillen en zwaar werk, ook dat dient vermeden te worden. Ter bescherming wordt eveneens aanbevolen om gedurende de beginperiode in de nacht een beschermkapje te dragen en overdag een beschermbril. Als je om welke reden dan ook een arts moet raadplagen, vertel dan altijd dat je een hoornvliestransplantatie hebt ondergaan. Na overleg met de oogarts is het over het algemeen mogelijk om weer na ongeveer 6 weken te gaan zwemmen of sporten.

Mogelijke risico’s en complicaties

Meestal blijft het getransplanteerde hoornvlies helder, maar in een enkel geval treden wel eens afstotingsreacties op. Daardoor vindt opnieuw vertroebeling plaats. Helaas kan afstoting zich zelfs nog jaren na de operatie voordoen. Het verschijnsel kan gepaard gaan met pijn aan het oog of een gevoel van irritatie. Het oog kan ook rood worden of er treedt een wazig beeld op. Het spreekt natuurlijk voor zich dat in dergelijke situatie onmiddellijk de oogarts geraadpleegd dient te worden.

Garantie

Een garantie op een goed resultaat en een ongestoord verloop is er helaas niet te geven, maar dat geld voor meer dingen.