Diabetische netvliesaandoening (retinopathie) DR

Onze ongezonde levensstijl, resulterend in o.a. obesitas, gecombineerd met het alsmaar verouderen van de bevolking (meer bejaarden) zorgt voor een stijging in het aantal aan suikerziekte (diabetes) lijdende mensen. Deze patiënten hebben een hogere kans op nieraandoeningen, hartcomplicaties, zenuwcomplicaties, maar ook op oogaandoeningen. Bijna de helft van de diabetici ontwikkelen een netvliesaandoening!

Diabetische netvliesaandoeningen

Diabetische retinopathie (retina = netvlies) is een probleem bij het netvlies van het oog. Het hoge suikergehalte in het bloed van de suikerzieke patiënt zorgt ervoor dat de wanden van de bloedvaten in het oog minder stevig worden en hierbij doorlaatbaar worden. Gecombineerd met het afsterven van een aantal belangrijke cellen in de bloedvaten zorgt dit voor lekkage van bloedbestanddelen in en rondom het netvlies. Het stelselmatig opbouwen van vocht zal leiden tot verschillende symptomen. Doordat de symptomen kunnen optreden en weer verdwijnen zal de patiënt niet snel geneigd zijn om naar de arts te gaan voor controle. Hierdoor kunnen de beschadigingen zich opbouwen en finaal leiden tot blindheid. Regelmatige oog check ups zijn dus ten zeerste aangeraden bij de suikerzieke!

Symptomen

• Verlies in gezichtsscherpte (slechtziendheid)
• Troebel zicht
• Oogpijn
• Plots optreden van gezichtsverlies
• Vlekken in het gezichtveld
• Zichtproblemen kunnen komen en gaan
• Blindheid

Vormen

• Niet-proliferatieve retinopathie of exsudatieve retinopathie (exsudaat = vocht)
  

De wanden van de bloedvaten raken verzwakt door het hoge suikergehalte in het bloed. Hierdoor gaan de bloedvaatjes lekken in het netvlies. Naargelang de ernst van de bloedingen (in zogenaamde 'kwadranten' tijdens de oog check-up) onderscheidt men nog de milde - matige - ernstige vormen.

• Proliferatieve retinopathie
  

Door de schade aan de bloedvaten gecombineerd met de daardoor verminderde toevoer van bloedbestanddelen kan het oog reageren door nieuwe bloedvaatjes te vormen. Deze zijn zwak en kwetsbaar en dit kan aanleiding geven tot bloedingen.

• Diabetisch macula-oedeem
  

De macula, oftewel gele vlek, is een onderdeel van het netvlies wat zorgt dat wij kleuren zien en scherptezicht hebben. De macula is gezwollen en verdikt. In het beginstadium kan dit nog verdwijnen, maar door blijvende vochtopstapeling kunnen de fotoreceptoren (cellen voor lichtopvang) in de macula afsterven, en dit is onomkeerbaar. Dit leidt tot vermindering in gezichtsscherpte en uiteindelijk tot blindheid.

Behandeling

Een eerste stap is steeds het verbeteren van de leefwijze, door het onder controle krijgen van de suikerspiegel, niet roken, het voorkomen van een hoge bloeddruk. Zwangerschap vormt een extra risico. Raadpleeg steeds uw arts wanneer u als diabeticus oogproblemen ervaart!

De oogarts kan verschillende technieken gebruiken om de ogen te controleren op diabetische retinopathie.
Deze kunnen zijn: oftalmoscopie, fundus fotografie, fluorescentie angiogram. Elk heeft zijn voor- en nadelen en de arts beslist zelf welke hij gebruikt, afhankelijk van zijn ervaring met de techniek. De arts zal de plaats bepalen waar zich de bloedingen of beschadigingen in de retina voordoen om een correcte behandeling uit te voeren.

• Lasercoagulatie: hierbij worden de beschadigde of nieuwe bloedvaten dichtgeschroeid. De behandeling gebeurt onder plaatselijke verdoving.
• Cryocoagulatie: hierbij worden de beschadigde of nieuwe bloedvaten dichtgevroren. Doordat het een pijnlijkere ingreep is, wordt deze therapie enkel nog toegepast in omstandigheden waar lasercoagulatie niet kan worden toegepast.
• Vitrectomie: hierbij wordt het glasvocht in het oog weggenomen en worden gevormde littekens weggeknipt. Bovendien kan door extra toevoeging van gas of olie het netvlies terug op zijn plaats worden gezet. Gelijk met de vitrectomie wordt vaak lasercoagulatie uitgevoerd. De duur van de behandeling is enkele uren en kan onder plaatselijke of algemene verdoving gebeuren. De patiënt verblijft na de behandeling vaak enkele dagen in het ziekenhuis.
• Nieuwe therapieën worden tegenwoordig onderzocht op om het aantal ingrepen met bovenstaande behandelingen - die toch vaak meermaals dienen te gebeuren - te verminderen.