Wat is neurofeedback?

Neurofeedback is een behandelmethode waarbij men de hersenactiviteit direct stimuleert en daarmee de hersenen andere hersengolven laat produceren. Een verstoring in de balans van bepaalde hersengolven wordt namelijk geassocieerd met verscheidene klachten, waaronder epilepsie, ADHD, verslavingen, stress, spierspanning en dergelijke. Neurofeedback kan helpen deze klachten te verminderen of te laten verdwijnen.

Hersengolven

Onze hersenen communiceren met elkaar door heel lichte elektrische stroompjes door te geven van hersencel naar hersencel. Op deze manier kunnen ze boodschappen aan elkaar doorgeven. Men kan deze communicatie meten met behulp van een EEG, een elektro-encefalogram. De hersencellen kunnen de boodschappen langzaam of juist snel aan elkaar doorgeven. De snelheid waarmee de elektrische stroompjes worden 'afgevuurd' wordt gemeten in het aantal keer per seconde, oftewel in Hertz. De snelheid van de afgevuurde hersengolven houdt verband met de mate van bewustzijn. Hoe langzamer de hersengolven doorgegeven worden, hoe minder bewustzijn er bij komt kijken. Een snellere communicatie wordt juist weer geassocieërd met (hyper)bewustzijn. Wetenschappers hebben verschillende frequenties van hersengolven in kaart gebracht in geassocieërd met staten van bewustzijn.


Wanneer de hersengolven niet meer in balans met elkaar zijn, kan men diverse klachten krijgen. Mensen met een angststoornis of paniekstoornis hebben bijvoorbeeld een verstoorde balans in de activiteit van gammagolven. En mensen met een verstoorde balans in de activiteit van de SMR (senso-motorisch ritme) golven hebben problemen met spierspanning, motorische onhandigheid en moeite met vloeiende bewegingen maken. Men kan deze klachten verminderen door de hersenen als het ware feedback te geven, hen duidelijk te maken dat zij niet goed in balans zijn. Dit wordt neurofeedback genoemd. Neurofeedback werd tot voor kort ook wel biofeedback of EEG-biofeedback genoemd.

Ontdekking van neurofeedback

De mogelijkheden van neurofeedback zijn eigenlijk per toeval ontdekt. Een groep onderzoekers onderzocht de hersenactiviteit van het in slaap vallen bij katten. Zij ontdekten de hersengolf SMR, en ze waren benieuwd of ze deze hersenactiviteit konden stimuleren door de katten iedere keer dat zij dit hersengolfpatroon vertoonden, een beloning te geven. En zowaar, het werkte! De katten vertoonden een overmaat aan SMR golven. Dit was de eerste keer dat hersenonderzoekers de hersenen direct stimuleerden. Het onderzoek is voortgezet men menselijke proefpersonen, en zo ontdekte men nog diverse andere toepassingen van neurofeedback.

Toepassingen neurofeedback

Tegenwoordig wordt neurofeedback voor diverse doeleinden gebruikt, waaronder:

• Verslavingen
• Slaapproblemen
• Stress en burnout
• ADHD
• Whiplash
• Ouderdomskwalen
• Eetstoornissen
• Chronisch vermoeidheidssyndroom
• Epilepsie