Leven met een partner met autisme: hoe leef je met autisme?
Steeds meer mensen komen er achter dat de partner waarmee ze leven aan autisme lijdt. Na de eerste verliefdheden betekent dit vaak een manier vinden om samen toch een stabiele relatie op te bouwen. Veel praten, goede afspraken maken en geven en nemen zijn de belangrijkste voorwaarden in de relatie met iemand die aan autisme lijdt. Hoe je samen met iemand die aan autisme lijdt een goede relatie kunt opbouwen.Autisme: het filteren van informatie gaat anders
Bij mensen die aan autisme lijden zijn de hersenen anders gevormd dan bij mensen zonder autisme. Doorsnee hersenen zijn in staat de miljoenen prikkels die elke seconden naar binnen komen te verdelen in belangrijke en in onbelangrijke informatie. Daarna kunnen die hersenen verbanden leggen tussen wat iemand ziet, hoort, voelt, tast en ruikt. Dit zorgt ervoor dat bij de meeste mensen de essentie van het gedrag van een ander begrepen wordt. En dat de persoon in kwestie daar op kan reageren. Zo zullen de meeste mensen gaan troosten als ze zien dat iemand verdriet heeft of mee gaan lachen als ze zien dat de ander plezier heeft. Bij mensen met een niet-autistische stoornis worden die prikkels heel snel verwerkt en dat vergt dan ook vaak heel weinig energie. Bij mensen met autisme werkt dat heel anders. Dit proces is als het ware verstoord. Zij moeten lang nadenken over wat zij horen, zien, ruiken en voelen. Bovendien is voor hen niet vanzelfsprekend wat ze vervolgens met die boodschap moeten. Ze voelen dus niet spontaan aan wat er in een bepaalde situatie moet gebeuren. In plaats daarvan rationaliseren ze alles om op die manier orde in de chaos te scheppen en om erachter te komen wat ze precies moeten doen voor de ander om de ander goed te laten voelen. Het denkproces van iemand met autisme is dus heel anders dan van iemand zonder autisme. Het feit dat de persoon met autisme niet goed weet en voelt wat er met de aangereikte informatie moet gebeuren geeft vaak aanleiding tot misverstanden en verstoorde relaties.Autisme en een verstandelijke beperking
Een deel van de mensen met autisme heeft daarnaast ook nog een verstandelijke beperking. Iemand die beide heeft zal zich nog weer anders gedragen dan iemand die alleen aan autisme lijdt.Autisme in vormen, soorten en smaken
Daar komt nog bij dat iemand met autisme een gewoon mens is met alle facetten van menselijkheid die iedereen kent. Zij verschillen onderling dus ook van:- Temperament
- Karakter
- Persoonlijkheid
- Uiterlijk
- Manieren
De details vallen iemand met autisme eerder op
Iemand met autisme voelt zich sneller onveilig dan mensen zonder autisme. Om die reden nemen ze vaak alle details in zich op van waar ze zijn en wat er om hen heen gebeurt. Dit kan een voordeel zijn in functies waarbij die precisie van groot belang is.Autisme: overgevoelig of ondergevoelig
Dat iemand met autisme geen gevoel zou hebben is onzin. Sommige mensen zijn juist overgevoelig omdat ze al die prikkels moeten verwerken terwijl dat bij hen niet “zomaar”gaat. Die overgevoeligheid uit zich in verschillende zaken, maar sommige mensen met autisme kijken anderen niet aan, of horen bijvoorbeeld voortdurend de computer die aanstaat of het water dat door de leidingen van de cv loopt. Dit leidt hen heel erg af.Anderen zijn ondergevoelig te noemen, omdat ze al die prikkels niet meer aankunnen en dat deel van hun hersenen dan maar gewoon uitschakelen.
Beeldtaal
Wie aan autisme lijdt, onthoudt gebeurtenissen bijna altijd in beeld. Het is dus een goede manier om ook in dat beeld met hen te communiceren. Door tekeningen te maken, of door in beeldtaal te spreken met elkaar.Iemand anders spontaan aanvoelen gaat moeilijk bij iemand met autisme
Mensen met autisme vinden het moeilijker dan mensen zonder autisme om de ander spontaan aan te voelen. Daar zijn eigenlijk gewoon regels en afspraken voor nodig. Overigens is het niet zo dat mensen met autisme niet rekening willen houden met de ander, want dat willen ze heel graag. Ze moeten dan alleen wel heel duidelijke instructies krijgen van wat ze moeten doen als de ander iets nodig heeft. En dat kan variëren van het huishouden doen tot een arm om iemand heen slaan.De prikkels die bij mensen met autisme binnenkomen zijn anders
Mensen met autisme ervaren de prikkels die zij binnenkrijgen anders dan mensen zonder aandoening. Ze zien, horen, voelen en ruiken dus anders en vaak zijn al die indrukken gewoon teveel voor ze. Om chaos te voorkomen sluiten sommigen zich ook gewoon helemaal af. Daardoor wordt nog wel eens belangrijke informatie gemist en leggen ze verbanden die mensen zonder autisme niet zouden doen. Is een gezin bijvoorbeeld twee keer achter elkaar op de zaterdag naar de dierentuin geweest, dan denken mensen met autisme vaak dat dit altijd moet gebeuren of dat de zaterdag er is voor de dierentuin en niet de vrijdag of de zondag. Andere mensen met autisme schermen zichzelf niet af en worden daardoor heel chaotisch. Alles komt binnen, maar het betekent ook dat ze heel creatief zijn in het bedenken van goede oplossingen. Ook hebben ze geen last van vooroordelen, ze nemen alles zoals het komt.Doen alsof
Mensen met autisme weten al vanaf jong vaak dat ze anders zijn dan anders. Daar hoort dan vaak geen labeltje aan, maar dat ze zich heel erg aanpassen is het feit. In feite doen ze zich anders voor dan ze in het echt zijn. Een ander deel blijft echter heel authentiek en dat is in de ogen van anderen vooral iets te eerlijk. In feite zijn mensen met autisme goudeerlijk en daardoor dus ook heel erg kwetsbaar. Zo vinden ze het heel normaal om tegen een meerdere te zeggen dat hij zijn mond moet houden, omdat hij dat ook tegen hen zegt.Concreet communiceren
Mensen met autisme doen wat ze doen en zeggen wat ze bedoelen. Bijbedoelingen hebben ze daar bij niet. Lichaamstaal en figuurlijk taalgebruik is hen echter vaak vreemd en dat is nu juist wat mensen zonder autisme wel vaak gebruiken en inzetten om aan te geven wat ze voelen. Omdat gevoelens niet concreet zijn en ook niet zo goed te bespreken, is dat voor mensen met autisme dan ook moeilijk te benoemen. Ook beseffen mensen met deze aandoening vaak niet dat hun gevoelens en die van anderen vaak heel anders zijn. Praten over de eigen gevoelens en die van de partner is dan ook moeilijk. De partner zonder autisme krijgt ook al vaak de indruk dat de ander ongevoelig is en zich niet bekommert om hem of haar. Dat is niet het geval, omdat beide anders voelen en denken, maar het maakt een goede en intieme relatie wel ingewikkeld.Iemand met autisme heeft bijna altijd routines nodig
Om niet voortdurend in chaos te leven, hebben mensen met autisme vaak routines nodig om duidelijkheid in hun leven te scheppen. Maar als zo iemand samenleeft met iemand die leeft bij de dag, dan wordt dat heel moeilijk als daar geen afspraken over zijn. Bovendien kan er een soort starheid ontstaan waar de ander zich vreselijk aan ergert. Alles moet gaan zoals de persoon in kwestie dat bedenkt en dat zorgt vaak voor enorme ergernissen. Voedsel moet altijd van hetzelfde merk zijn, uit eten gaan bij hetzelfde restaurant, de handdoek moet perse op een bepaalde manier hangen of een dag is onwrikbaar ingedeeld in bepaalde delen.Leven in relatie met iemand met autisme
Doordat mensen met autisme een stoornis hebben in de verwerking van informatie hebben zij veel meer dan anderen behoefte aan duidelijkheid en ondersteuning. Dat geldt ook voor hun leven met een partner. Alles moet duidelijk besproken en vastgelegd zijn om goed samen te kunnen leven met iemand met autisme. Overigens biedt dat ook voordeel voor de partner. Die kan op die manier ook in kaart brengen wat hij of zij wil en hoe hij of zij het wil. Want iemand met autisme wil daar vaak gewoon wel aan voldoen, alleen gaat dat niet spontaan en vanzelf, maar moet dat echt gevraagd en vastgelegd worden.Gerelateerde artikelen
Zijn autisten gevaarlijk?Vaak wordt er gedacht dat autisten gevaarlijk zijn. Dit komt omdat iemand met een autistische stoornis van het ene op he…
PDD-NOS Boeken voor ouders, leerkrachten en hulpverlenersPDD-NOS is een autistische stoornis, hierover zijn enkele boeken geschreven. In deze lijst worden ook een aantal boeken…Bronnen en referenties
- Psychlogie
- Partners in autisme - Cis Schiltmans
Reacties
Atie, 25-08-2016
Mijn partner is op bepaalde vlakken autistisch. Alles gaat zoals hij dat wil en dan vaak zonder overleg. Qua gevoelens ; als ik hem iets vraag over zijn gevoelens dan zegt hij heel vaak; dat weet ik niet. Mijn gevoelens idem dito. Ik heb altijd het gevoel dat ik alles moet vragen. Als hij veel drank op heeft dan komt het er ( te) boos uit. Hij is een behoorlijke control-freak. Soms weet ik het even niet meer. Relatie-therapie wil hij niet.
We hebben ook al zeker 10 jaar geen sex meer. Toch hou ik van hem.In een groep is hij meestal wat stil en heeft een heel lange aanloop nodig. Nee het valt niet altijd mee zo'n partner maar het is mogelijk alleen heb ik handvatten nodig om mij hierin ok gelukkiger te voelen. Wat vinden jullie hiervan?
Reactie infoteur, 02-09-2016
Een autisme coach kan misschien uitkomst bieden. Zijn autisme is natuurlijk iets wat hij zelf ook niet gekozen heeft. Hij gaat om met de dingen zoals hij ze zelf beleeft, daar kan hij niets aan doen. Jij hebt wel andere behoeften en dat is moeilijk om te combineren.
Kelly Mans, 20-03-2016
Hallo mensen,
Jammer genoeg heb ik zelf een lichte verstandelijke beperking (als disharmonisch profiel, ja daar zijn ook verschillen in ja) en had ik mijn eerste relatie met iemand met PDD NOS, alleen wisten wij vooraf op papier nog niets over onze beperkingen.
Helaas is mijn relatie over, omdat hij ging praten met een ex, geen idee hoe dat zit, maar er is niks meer aan te doen.
Het enige waar ik nu alleen ontzettend mee zit, is de vrees om constant GGZ in en uit te lopen, aangezien ik zo denk, dat met een normale persoon (zonder beperking) krijg ik nooit wat mee, dit lijkt mij echt onmogelijk, ik vind de zorg vet slecht en ik vind dat je er veel te veel voor moet dokken en ik vrees soms, dat je beter kunt stoppen met je leven, vanwege de beperkingsgedoe.
Hoe zien jullie dit?.
Reactie infoteur, 16-06-2016
Ja dat is voor ons moeilijk in te schatten. Er zullen ook mensen zijn die niet met de GGZ te maken hebben die een relatie met je willen denk ik. Over de zorg zelf kan ik niet oordelen, dat zal ook overal verschillend zijn. En stoppen met leven? Niet doen. Probeer de mooie dingen te doen en te zien en geniet zoveel je kunt.
Veerle Heymans, 16-08-2015
Ik lees heel veel over partners en relaties in verband met autisme. Mijn situatie trekt er wel een klein beetje op. Mijn zoon heeft autisme. Pas de diagnose gekregen op zijn 24 jaar. We hebben een redelijk goede band opgebouwd door de jaren heen. Soms is het verschrikkelijk moeilijk. Zelf ben ik chronisch ziek door een zeldzame ruggenmerg ziekte. Er zijn momenten dat ik bar slecht ben. Dan doet mijn zoon echt zij best. Familie en zo, vinden dat hij dat niet doet. Maar ze kennen hem niet zo goed als ik. Ze begrijpen niet waarom hij niet even snel bvb naar de apotheek rent. Of de afwas blijft staan. Ze vergelijken hem steeds met wat ze horen vertellen over andere mensen met autisme. Wel, het is niet vergelijkbaar! Want mijn zoon is uniek! Er is nog veel onbegrip vind ik. Of ik mij nu moet vergelijken met een moeder die een kind heeft met autisme of iemand die er een relatie mee heeft, is voor mij de vraag. Ik vind weinig informatie over autisten die nog thuis wonen op hun 30 jaar. Ik blijf informatie zoeken, omdat ik in de eerste plaats wil, dat hij gelukkig is. Want hij moet toch ook leven met een moeder de ziek is. Weten of hij gelukkig is, is moeilijk. Dat kun je moeilijk zien bij mensen met autisme vind ik. Zijn er nog moeders die thuis een volwassen zoon of dochter hebben? Tips over hoe je te weten komt of een volwassen persoon met autisme gelukkig is, zijn welkom.
Reactie infoteur, 15-08-2016
U heeft gelijk: mensen met autisme zijn allemaal uniek net zoals mensen zonder autisme allemaal uniek zijn. Er zijn vast ouders die hun volwassen kind nog thuis hebben wonen. Er is op de Nederlandse tv eens een documentaire geweest over Kees die nog bij zijn ouders thuis woonde. Mogelijk is die nog ergens te zien. Dit is de link naar de documentaire: http://www.npo.nl/2doc/02-06-2014/KN_1658125
Bram Smets, 28-10-2014
Het staat duidelijk beschreven, het moeilijke blijft dat het voor mijn vriendin die autisme heeft goed te communiceren en mij te begrijpen dan ik naar haar. Vaak ruzie over hele kleine maar wel opgestappelde frustraties. Zou ik als partner ook begeleiding kunnen krijgen?
Reactie infoteur, 02-11-2014
Ik denk dat een autismecoach misschien in beide gevallen wel kan helpen. Maar als u zelf liever apart begeleiding wilt, kunt u zich ook melden bij een psycholoog. Die zal u helpen om te gaan met de relatie, uw verlangens en met uw eigen grenzen.
Ina, 25-02-2014
Wat een leuke site, alleen mijn vriend en ik zijn gewoon vrienden. Toch is dit een handige site. Ik snap mezelf nu beter.
Groetjes van Ina
Reactie infoteur, 04-04-2014
Fijn Ina. Ik hoop dat je er wat aan hebt. Bedankt voor je leuke reactie.
Nathalie, 22-12-2013
Wat een heerlijk helder artikel!
Ik ben meer als een jaar samen met een "autist" en hij erkent zijn autisme wel echter heb ik desondanks het er vaak moeilijk mee gehad. En op een of andere manier heb ik nu steeds meer begrip voor zijn patronen en gedrag.
Eigenlijk vind ik hem nog meer bijzonder hierdoor, best vreemd maar herkenbare zaken in bovenstaand en het geeft me rust.
Dankje, ik ben erg blij met dit artikel.
Reactie infoteur, 03-01-2014
Fijn om te lezen dat je er iets aan hebt en nog fijner dat je je partner nu ook nog meer op waarde schat.
Sandra, 04-07-2013
Ik ben nu in die situatie als van Lara, alleen nog niet naar de psycholoog geweest. ik ben er nl pas een week geleden, na 71/2 jaar, erachter gekomen dat mijn partner hoogstwaarschijnlijk ook autistisch is en dat door het feit dat ik het niet kon verwerken/begrijpen wat er in onze relatie gebeurde. Via onderzoek op het net kwam ik erachter en nu lees ik gewoon mijn leven hier met mijn partner. Het jammerlijke is, is dat er al zoveel kapot is gegaan zowel bij hem als bij mij. Nu ik alles kan plaatsen denk ik dat ik het weer kan oppakken ondanks alle pijn maar ik weet niet als hij dat nog wilt. Hij weet er niets van maar ik denk haast dat hij ook zo een reactie als Lara's partner zal hebben. Ik weet eigenlijk niet waar te beginnen en hoe want nu hem te zeggen wat ik vermoed gaat alles erger maken. Ik kan alleen maar hopen dat hij ervoor open zal staan.
Reactie infoteur, 05-07-2013
Het is mooi dat je met hem verder wilt en jij de wil hebt om door te gaan. Je kunt dat voor hem natuurlijk niet beslissen, maar ik hoop van harte voor je dat jullie er uitkomen. Sterkte en succes
Lara, 23-05-2013
Begrijp heel goed hoe je je voelt… ben twee met iemand waarvan twee jaar samenwonend, dacht dat ik gek aan het worden was… gevolg volledig ingestort en mijn eerste afspraak bij een psychiater omdat ik dacht dat er iets mis met mij was. Nu ik de stekker eruit wilde trekken omdat ik totaal geen steun van mijn partner kreeg en dacht de liefde over was vond mijn schoonfamilie het nodig me in te lichten dat mijn partner autisme met adhd heeft maar sinds zn 15e vertikt begeleiding te hebben. Alles valt nu op zn plaats. Ik ben zn moeder, verzorger alles geweest maar deed niks goed hij zag dingen die er niet zijn… En hij… hij weet dat ie het heeft maar ontkent het. Zijn reactie :Ik ben degene die naar een psychiater niet hij, en ik ik wordt verscheurd door emoties.
Reactie infoteur, 26-05-2013
Naar voor je dat het zo loopt. Als je binnen de relatie niet krijgt wat je wilt of nodig hebt, houdt het op. Hij kan ook niets doen aan het feit dat hij autisme heeft, maar zou er wel iets aan kunnen doen. Als hij dat niet wil, houdt het natuurlijk op.
Claudine, 13-05-2013
Ik heb er genoeg van ik kan niet meer! Alles heb ik geprobeerd om mijn zoon te helpen bij zijn autisme zijn. Het gehele gezin houd rekening met hem, ondanks onze inspanningen. Moeten wij volgens hem ons allemaal aanpassen aan zijn autisme zijn. Hoe lief en aardig we hem complimenteren met behaalde studies en een grapje wordt direct verkeerd begrepen als spot. Ik als moeder krijg met regelmaat een emmer rotte vis over mij heen. Kan ik grenzen aangeven, ik merk dat ik het niet meer aankan. Ik ben bang een zoon te verliezen.
Reactie infoteur, 26-05-2013
Moeilijk als de communicatie zo moeizaam verloopt. Misschien dat een autismecoach kan helpen om zaken in wat betere banen te leiden.
Laatste update: 02-06-2011
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 2
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.