Aambeien hinderlijke anale klacht, maar wel behandelbaar

Er zijn kwalen en ziekten waar je niet mee te koop loopt, zoals aambeien. Maar aambeien (hemorroïden) is zeker geen zeldzame anale klacht. Zo'n 50% van de Nederlanders kampt met anale ongemakken, waarvan aambeien er een is. Gelukkig hoef je niet lijdzaam toe te zien als je last van aambeien hebt. Zo kunnen gedroogde pruimen voor zachte ontlasting zorgen. En menig ziekenhuis kent een proctologie-spreekuur, voor klachten in en rond de anus.

Aambeien

Ze worden wel vergeleken met gewone spataderen, alleen zitten ze op een hinderlijker plek, namelijk aan de binnenkant van het laatste eind van het anale kanaal. Aan het einde van onze endeldarm (bij de sluitspier) hebben we zwellichamen. Dit met bloedvaten voorzien weefsel heeft een dunne slijmvlieslaag en zorgt voor het lucht- en lekdicht afsluiten van de anus. Deze zwellichamen kunnen echter opzetten en soms naar buiten uitpuilen indien ze onder druk komen te staan. We spreken dan van hemorroïden oftewel aambeien. Ze kunnen zowel in- als uitwendig voorkomen. De klachten variëren van pijn tot jeuk en een branderig gevoel. Er kan ontsteking of bloeding ontstaan en ze kunnen mensen belemmeren in hun activiteiten.

Oorzaken

Zoals gezegd een te hoge druk op de zwellichamen, vaak als gevolg van obstipatie (verstopping). De oorzaak van een moeilijke stoelgang ligt vaak in te kort aan voedingsvezels of te weinig water drinken. Vezels verteren niet en houden bovendien het vocht vast zodat de ontlasting zacht wordt/blijft en het lichaam gemakkelijk kan verlaten. Is de ontlasting echter hard dan kan de ontlasting het lichaam slechts verlaten via hard te persen, met als schadelijk gevolg te veel toevoer van bloed in de bloedvaten van de zwellichamen. Daardoor kunnen klachten ontstaan als pijn, bloedverlies. Ook ontstaan door de verhoogde druk, in de darmwand mogelijk zwakke plekken.

Een andere belangrijke oorzaak van aambeien is de zwangerschap. Maar liefst 70% van de zwangere vrouwen krijgt tijdens of vlak na de zwangerschap aambeien en/of anale ongemakken.

Terwijl veel zitten en overgewicht eveneens tot aambeienklachten kunnen leiden.

Vezelrijk voedsel voor zachte ontlasting

Gedroogde pruimen zijn een echte topper als het gaat om zachte ontlasting te krijgen, maar de noodzakelijke vezels bevinden zich ook rijkelijk in plantaardige producten als peulvruchten, noten, fruit, groenten en volkorenproducten. Wel voldoende bij drinken opdat de vezels vocht kunnen absorberen.

Huisarts

Ingeval van bloed bij de ontlasting, pijn of jeuk aan de anus is het belangrijk de huisarts te raadplegen. Aangezien er in zo’n geval niet uitsluitend sprake van aambeien hoeft te zijn, maar ook van een ontstoken endeldarm of scheurtje in de anus. En zelfs van een (goedaardige) zwelling. Of in het ergste geval darmkanker.

Behandeling in ziekenhuis

Bijvoorbeeld in het Medisch Centrum Alkmaar. Dit ziekenhuis kent als vele andere ziekenhuizen ook een zogenaamd proctologie-spreekuur. Een proctologie-spreekuur is namelijk bedoeld voor mensen die klachten hebben van of rond de anus, zoals jeuk, pijn
en huidafwijkingen. Huidafwijkingen zoals eczeem, wratjes of inderdaad aambeien.

Waarschijnlijk zal er dan medicatie worden voorgeschreven om de ontlasting soepel te houden. En er wordt een klysma gegeven voor reiniging van de darm. Bij risicogroepen zal dan ook controle plaats vinden op de mogelijke aanwezigheid van een poliep of darmkanker. Ook kent het AMC in Alkmaar een RBL-spreekuur. RBL betekent Rubber Band Ligatie. Het is een aambeienbehandeling waarmee d.m.v. een rubberbandje de bloedvaatjes en het slijmvlies worden afgebonden, waarna dit weefsel na enkele dagen afsterft en het lichaam via de ontlasting verlaat. Het is een snelle behandeling van niet meer dan enkele minuten. Een andere behandeltechniek is erop gebaseerd dat er een ring slijmvliesweefsel wordt weggenomen van ca 1 cm. Dat doet de aambei slinken. Aambeien die voortdurend buiten de aars hangen, worden via een operatie op de traditionele manier verwijderd.

Na de behandeling

Patiënten kunnen soms een drukkend gevoel hebben. Soms kan dit als pijn worden ervaren. Maar hevige pijn mag niet. Bij postoperatieve klachten dient uiteraard de behandelend arts weer te worden geraadpleegd. Bij een behandeling met bandjes zijn vaak 3 tot 6 behandelingen nodig. En ook is het helaas zo dat de aambeien soms kunnen terugkomen.