Pijnlijk been bij lopen? Mogelijk hebt u etalagebenen

Een wandeling door het park of samen gezellig winkelen is niet altijd zo leuk als wordt voorgespiegeld. Veel mensen krijgen na een klein stukje wandelen erg veel pijn en/of kramp in hun been, bil of voet. De pijn trekt meestal na even rusten weer weg en er kan vervolgens weer net zo'n klein stukje worden gelopen tot de pijn zich opnieuw aandient. Herkent u deze klachten? Mogelijk hebt u last van etalagebenen, lees in onderstaand artikel meer over deze aandoening en behandeling.

Etalagebenen

Etalagebenen is eigenlijk geen officiële medische term, de aandoening die in dit artikel besproken wordt heet Perifeer Arterieel Vaatlijden (PAV). In het Latijns wordt het claudicatio intermittens genoemd. Maar waar komt de benaming etalagebenen dan vandaan? Mensen met PAV krijgen pijn of kramp in hun bil, been of voet na een stukje lopen. Zodra ze even rusten zakt de pijn weer weg en kunnen ze vervolgens weer hetzelfde kleine stukje lopen. Mensen die in in een winkelstraat lopen, blijven meestal (als excuus) een langere tijd voor een etalage staan zodat de pijn weer weg kan trekken. Mensen met etalagebenen hebben dikwijls last van één koude voet, daarnaast hebben ze vaak last van schimmelnagels en haarverlies op het getroffen been.
Etalagebenen kunnen dagelijks voor veel ongemak zorgen denk hierbij aan uw werk, opvoeden van kinderen, sport en/of huishouden.

Waardoor ontstaan etalagebenen?

Bij ieder proces in het menselijk lichaam is zuurstof nodig en des te intensiever de inspanning, des te meer zuurstof er nodig zal zijn. Het benodigde zuurstof wordt met het bloed mee getransporteerd naar alle delen van het lichaam. Vooral bij inspanning zoals lopen, vragen de spieren om extra zuurstof. Indien er niet voldoende zuurstof kan worden aangeleverd, verzuren de spieren waardoor er kramp zal ontstaan. Zodra er geen extra prestatie meer geleverd hoeft te worden, hebben de spieren weer minder zuurstof nodig en zullen kramp en pijn weer wegtrekken. Zuurstoftekort kan ontstaan door een vernauwing in een bloedvat die vaak wordt veroorzaakt door atherosclerose, beter bekent als (slag)aderverkalking. In ernstige gevallen kan een bloedvat zelfs helemaal afgesloten raken, in die gevallen zal er ook pijn ontstaan tijdens rust.

Wat kunt u zelf doen om klachten te verminderen en/of voorkomen?

Met een gezonde levensstijl en het beperken van risicofactoren zorgt u (in de meeste gevallen) voor een goede bloeddoorstroming. Het is zelfs mogelijk om reeds ontstane klachten (deels) te verminderen of te laten verdwijnen. Hieronder enkele belangrijke aandachtspunten:

• Roken is zeer slecht voor de gezondheid maar indien u last hebt van etalagebenen, is het helemaal uit den boze.Roken kan bloedvaten ernstig beschadigen en wanneer een bloedvat reeds vernauwd is kunnen klachten door het roken nog erger worden.
• Cholesterol speelt een grote rol bij vaatvernauwing, het is daarom belangrijk om uw cholesterolgehalte te verlagen. Vermijdt verzadigd vet, deze vetten zitten voornamelijk in de lekkere dingen zoals snacks, koekjes, kaas, volle melk producten en vet vlees. Eet veel groente, fruit en meergranen producten daarnaast is mager vlees, vis en kip een goede keuze. Bij zuivelproducten zijn de "magere" varianten eveneens een goede optie. Bij het bakken en braden kunt u het beste gebruik maken van plantaardige olie.
• Beweging is goed voor de algehele gezondheid maar voornamelijk bij etalagebenen is het erg belangrijk om zo veel mogelijk te wandelen. Het klinkt misschien tegenstrijdig maar door veel te wandelen kunnen klachten sterk worden vermindert.
• Daarnaast lopen mensen met overgewicht, suikerziekte en een te hoge bloeddruk een groter kans op het ontwikkelen van etalagebenen.

Behandeling

Behandeling van etalagebenen kan per persoon verschillen, het ligt eraan hoe ernstig de klachten zijn en welk bloedvat is getroffen. Uw arts zal bepalen welke behandeling het beste voor u is.

Looptraining

wordt ook wel de conservatieve behandeling genoemd en geeft bij veel mensen met etalagebenen goede resultaten. Deze behandelmethode klinkt voor sommige mensen waarschijnlijk ongelofelijk in de oren maar juist door veel te lopen, kunnen klachten afnemen en zelfs helemaal verdwijnen. Door vaak te lopen zal er een betere doorbloeding ontstaan omdat kleine(re) bloedvaten een grotere rol gaan spelen bij de bloedtoevoer. Het zuurstofrijke bloed wordt als het ware om de vernauwing heen geleidt waardoor de spieren minder snel zullen verzuren. Bij looptraining moet men elke keer, zodra de klachten optreden en men normaal gesproken zou gaan rusten, nog zo'n acht tot tien stappen verder lopen. U beschadigt hiermee geen spieren of bloedvaten, u kunt dus gerust enkele stappen verder zetten. Daarna neemt u rust, op het moment dat de klachten verdwenen zijn gaat u weer lopen totdat pijn en/of kramp opnieuw optreden en zet u weer zo'n acht tot tien stappen verder dan u anders zou doen. Herhaal deze procedure drie keer per dag, ongeveer een half uur lang, zijn de oefeningen in het begin te zwaar dan kunt ook beginnen met een kwartier per keer. Het gaat erom dat u uw grens elke keer een klein beetje verlegt. Sommige mensen merken al na enkele weken een positief resultaat terwijl andere mensen pas na een paar maanden resultaat boeken. Het is ook mogelijk dat u (op den duur) het gevoel krijgt dat een looptraining bij u niet helpt maar dat is niet waar, door de training wordt tevens voorkomen dat klachten erger worden. Bij looptraining is doorzetten erg belangrijk, probeer de oefeningen minstens een half jaar vol te houden. Lopen zal ook daarna altijd een erg belangrijk onderdeel van uw dagelijks leven blijven om te voorkomen dat pijnklachten weer toenemen.

Dotteren

Een ander behandelmethode is het opheffen van de vernauwing in het bloedvat zodat het bloed er weer goed door heen kan stromen. Het zogenaamde dotteren wordt uitgevoerd met een soort van ballonnetje die in het bloedvat wordt geschoven en daaropvolgend iets wordt opgeblazen om zo het bloedvat op te rekken. Dotteren is op zich niet zo'n zware ingreep en kan in sommige gevallen zelfs poliklinisch worden verricht.

De operatieve behandeling

Wanneer klachten bij etalagebenen dusdanig ernstig zijn kan een specialist kiezen voor een operatieve behandeling, er kan gekozen worden voor verschillende technieken:

• Schoonmaken van het bloedvat.
• Bloedvat wijder maken.
• Bypass aanleggen.

Welke behandeling een specialist kiest hangt af verschillende situaties en zal per patiënt verschillen. In de meeste gevallen wordt er gekozen voor een bypass die wordt gemaakt van een bloedvat elders uit uw lichaam of van een vaatprothese.

Tot slot

Bij etalagebenen is een gezonde levensstijl erg belangrijk. Vooral veel wandelen zal voor u van groot belang zijn. Indien klachten toenemen ondanks alles neem dan contact op met uw (behandeld) arts.