Toxoplasmose: Wat is het en wat kun je ertegen doen?

Heel wat zwangere vrouwen krijgen bij het bezoek aan de dokter of gynaecoloog te horen dat ze moeten opletten voor het eten van rauwe groenten. Je vermijdt ze misschien het best of anders moet je ze heel goed wassen. Maar waarom is dat nu precies? Welke risico’s loop je en wat zijn de gevaren voor je ongeboren kind? En komt deze aandoening alleen maar voor bij zwangere vrouwen of loop je anders ook risico?

Wat is toxoplasmose?

Toxoplasmose wordt in de volksmond vaak ook de kattenziekte genoemd omdat deze dieren deels de oorzaak zijn van deze aandoening. Rauwe groenten staan meestal in open velden en worden dus niet gespaard van allerlei uitwerpselen. In deze uitwerpselen zit een parasiet die dan op de etenswaren terecht komt. Als je voor het eten de groenten goed wast, verminder je het risico op toxoplasmose, maar vergeet ook niet dat je handen in contact kwamen met het voedsel. Het is dus ook meer dan nodig om die goed te ontsmetten. Door met handschoenen in de tuin te werken, verminder je ook het risico.

Soms gebeurt het dat wij niet altijd even waakzaam en aandachtig zijn en dan verhoog je uiteraard het risico op besmetting. Denk maar aan een overheerlijke verse aardbei in je groenten- en fruittuin die er zo lekker uitziet en die een stuk minder sterk smaakt als je die wast. Ook een wortel wordt soms gewoon uit de grond getrokken, afgeklopt en opgegeten. Zo gaat er niks van de smaak verloren. Hierbij loop je natuurlijk wel het risico om de parasiet uit de kattenuitwerpselen binnen te krijgen.

Wat gebeurt er bij besmetting?

Je lichaam ziet deze parasiet – die uiterst klein is – als een indringer. Daarom wordt er ook onmiddellijk een afweermechanisme in gang gezet. Zo gaan in veel besmettingsgevallen de lymfeklieren opzwellen. Ook kan er vermoeidheid optreden, kun je oogontstekingen krijgen en heb je soms meer last van huiduitslag. Dit zijn gevolgen bij jezelf die misschien vervelend kunnen zijn, maar die geen gevaren inhouden (tenzij je een heel zwakke gezondheid hebt). Deze kun je trouwens ook hebben als je NIET zwanger bent. De symptomen zijn echter niet altijd even uitgesproken en dan kan het zijn dat je deze besmetting opliep, maar er niets van afwist. Het is wel zo dat je dan achteraf geen schrik meer hoeft te hebben. Een keer je deze ziekte hebt opgelopen, ben je nadien immuun.

De gevolgen voor het ongeboren kind bij een zwangere vrouw kunnen echter wel een pak dramatischer zijn. Zo heeft de baby kans op afwijkingen aan de ogen of aan het zenuwstelsel. Er is ook een hoger risico op een miskraam.

Wat kun je ertegen doen?

Er bestaat geen medicijn voor deze aandoening. Het is dus sowieso altijd belangrijk om groenten en fruit uit je tuin heel goed te wassen. Wanneer je de ziekte toch oploopt, dan is rusten de enige manier om je wat beter te voelen. Hoe lang de parasiet actief blijft in je lichaam valt moeilijk te zeggen. Zoals eerder gezegd zijn sommige mensen het nooit gewaar, anderen voelen zich maanden oververmoeid. Uiteraard kan een vitaminekuur je wel wat beter doen voelen.