Winterblues en kruiden
Herfst en winter. Donker en dreigend, depressies!!!! Winterblues. In najaar en winter is er overdag minder lang licht en het licht heeft een lagere intensiteit, wat vermoedelijk leidt tot verstoring van de biologische klok en een afwijkende productie van neurotransmitters, te veel melatonine overdag en te weinig serotonine.
Symptomen van winterblues
Symptomen van winterdepressie zijn neerslachtigheid, prikkelbaarheid, overmatig slapen, vermoeidheid, concentratieproblemen en (sterk) toegenomen eetlust; bij winterblues zijn de klachten milder. Klachten treden uitsluitend op in de periode van oktober tot april, januari en februari zijn meestal de moeilijkste maanden om door te komen. Met het voorjaar verdwijnen de klachten als sneeuw voor de zon.
Winterdepressie komt blijkbaar meer voor naarmate mensen verder van de evenaar af wonen en treft vrouwen vier keer vaker dan mannen. Vermoedelijk speelt erfelijke aanleg een rol: de kans op winterdepressie is groter als familieleden er ook last van hebben. De klachten beginnen gemiddeld tussen de twintig en dertig jaar en verminderen of verdwijnen als mensen vijftig tot zestig jaar oud zijn.
Hoe verhelpen?
Bij winterblues en winterdepressie helpen gezond eten, voldoende sporten (overdag in de buitenlucht), een zonvakantie, zorgen voor genoeg licht thuis en op het werk. Depressieve klachten nemen af als mensen meer gaan sporten; de combinatie van sport en lichttherapie geeft betere resultaten dan alleen lichttherapie. Het lastige is alleen dat mensen met winterdepressie niet of nauwelijks in staat zijn er zelf weer bovenop te krabbelen. Zij hebben het hele jaar door meer negatieve gedachten vergeleken met mensen zonder winterdip.
Eenvoudige maatregelen tegen winterblues
- Zorg voor zoveel mogelijk natuurlijk licht in je woning.
- Maak elke dag een wandeling, ook al is het maar 10 minuutjes.Uit Brits onderzoek blijkt dat de symptomen van winterblues verminderen als je dagelijks tien minuten wandelt.
- Draag geen zonnebril.
- Ga op vakantie naar een zonnige bestemming, wintersport?!
Kruiden tegen winterblues.
Ik ga hier niet beweren dat kruiden of andere medicijnen de ideale therapie zijn tegen winterblues. De therapie blijft, naar buiten gaan en bewegen. Toch in sint janskruid een interessante plant om als aanvulling te gebruiken. Het is effectief bij milde tot matige depressie en doet het ook goed bij winterdepressie. Het werkt net zo goed als fluoxetine en lichttherapie. Het heeft geen zin sint janskruid met lichttherapie te combineren; de resultaten zijn niet beter dan afzonderlijk gebruik. De combinatie is zelfs af te raden aangezien sint janskruid de huid overgevoeligheid kan maken voor licht (fotosensibiliserende werking). Nu is die lichtgevoeligheid mogelijk de reden dat hypericum werkzaam is bij winterblues. Nogal logisch, sint janskruid zorgt er voor dat je het weinige licht efficiënter gebruikt. Positief sensibiliserend, heeft iemand dat ooit genoemd.
Andere kruiden tegen winterblues: adaptogenen
Vooral de adaptogenen zoals rozenwortel en ginseng zijn bruikbaar bij winterblues. Zij hebben, zoals het woord adaptogeen al zegt, enige regulerende werking op de neurotransmitters, zorgen er dus voor dat een mens zich beter kan aanpassen (adapteren) aan wisselende omstandigheden, zoals de seizoenen. Ook bepaalde ajurvedische kruiden zoals Brahmi (Bacopa monnieri), Jatamansi (Nardostachys jatamansi) en Ashwagandha (Withania somnifera) werken op het zenuwstelsel en herstellen de balans tussen de vijf elementen ether, lucht, vuur, water en aarde.
Etherische olie
Etherische olie is verpakte zomerzon, die je in de winter kan uitpakken en gebruiken. Waarom werkt het? Omdat niet alleen licht maar mogelijk ook geur ons gemoed beïnvloed. De zware, wat muffe en niet altijd onaangename geur van de rottende herfstbladeren heeft blijkbaar een deprimerend effect op sommige mensen en frisse zomergeuren kunnen dat compenseren.
Citrus oliën, essentiële oliën zoals sinaasappel, citroen en grapefruit, maar nog beter naar mijn mening zijn de etherische olie van rozemarijn, tijm en citroenmelisse. Alhoewel je melisse beter als kruidenthee kan gebruiken. Ach ja, opwekkende en deprimerende geuren, dat is de theorie, die in de praktijk wel lijkt te kloppen en wat wetenschappers verder mogen uitzoeken.
Energie-rijke voeding?
Maak zelf een mix van noten en zaden, rozijnen en een beetje donkere chocolade. Neem een klein handjevol als je ervan eet, op die manier krijgt je lichaam een constante maar niet te hoge toevoer van traag werkende brandstof en dus energie naar binnen. Combineer het natuurlijk met buiten te bewegen.
Winterblues, SAD, Seasonal affective disorder. Bestaat dat wel? Wie heeft dat verzonnen? Weg met de winterblues.