Aften; oorzaken, verschijnselen en behandeling

Aften zijn pijnlijke zweertjes die in de mond voorkomen. Ze zijn rond of ovaal van vorm en zijn rood van kleur, met een grijs/wit beslag in het midden van de plek. Een afte begint vaak als een rood stipje. Hoe groter de afte wordt, hoe langer het over het algemeen duurt voordat het ook weer weg is. Aften komen bij één op de vijf mensen in Nederland jaarlijks voor, en keren bij sommigen meerdere keren per jaar terug. Een verminderde weerstand, stress, medicijngebruik en bepaalde darmziekten zijn enkele van de mogelijke oorzaken. Behandeling van aften hoeft niet moeilijk te zijn.

Aften

• Oorzaak van het ontstaan van aften
• Verschijnselen van aften - symptomen aften
• Preventie
• Behandeling van aften
• Wanneer naar de huisarts met aften?

Oorzaak van het ontstaan van aften

Wat het ontstaan van aften veroorzaakt is niet helemaal goed bekend. Er zijn verschillende factoren die van invloed kunnen zijn op het ontstaan van aften. Bovendien is de één er gevoelig voor en de ander niet. Factoren die het ontstaan van aften kunnen beïnvloeden zijn o.a.;

• Verminderde lichamelijke weerstand
• Tijdens een periode met veel stress
• Vlak voor een menstruatie
• Wondjes in de mond; bijvoorbeeld ontstaan door bijten op de tong of de binnenkant van de wang, door een scherpe rand aan een tand of kies, door een beugel of niet goed passend kunstgebit of door het tanden poetsen
• Erfelijke factor; binnen een familie komt het vaker voor
• Irriterende levensmiddelen eten als citrusvruchten, ananas, zout voedsel
• Allergische neusverkoudheid
• Het gebruik van bepaalde medicijnen; o.a. bètablokkers en sommige pijnstillers
• Bepaalde ziekten; darmziekten ( ziekte van Crohn, collitis ulcerosa, coeliakie) en ziekten die gepaard gaan met een gebrek aan vitamine B 12, foliumzuur of ijzer
• Aften komen ook vaak weer opzetten bij hormonale veranderingen tijdens de menstruatie en door zonlicht

Verschijnselen van aften - symptomen aften

Aften zijn pijnlijke zweertjes, grijs/wit met een rode rand, die voornamelijk voorkomen op de onderkant van de tong, aan de binnenzijde van de wang en de binnenzijde van de lip. Er kan één afte optreden, maar er kunnen er ook tientallen tegelijk in de mond ontstaan. Aften kunnen een stekende pijn veroorzaken, vooral als er heet of zuur voedsel gegeten wordt. Kleine aften genezen over het algemeen spontaan weer binnen één of twee weken. Grote aften kunnen er langer over doen om te genezen, tot wel een maand. Er kan een brandend of prikkelend gevoel optreden al voor de zweertjes ontstaan.

Preventie

• Verzorg de mond regelmatig door tanden te poetsen en te flossen
• Mijdt het eten van irriterende voedingsmiddelen
• Aangezien de kwaal besmettelijk kan zijn wordt aangeraden om intiem contact met iemand met aften te vermijden

Behandeling van aften

Behandeling van aften is niet eenvoudig en is vaak gericht op pijnbestrijding en het voorkomen van uitlokkende factoren. Het is verstandig om te zorgen voor een goede lichamelijke weerstand door goed en gevarieerd te eten en voldoende (nacht)rust te nemen. Probeer langdurig stressvolle situaties te vermijden. Zorg voor een goede mondverzorging en poets voorzichtig, zonder wondjes te maken. De pijn kan verlicht worden door het slikken van paracetamol of door aften aan te stippen met lidocaïne, wat een verdovend effect heeft. Pas dan echter wel op met kauwen, bijt niet op de wang.

Wanneer naar de huisarts met aften?

Als aften langer dan twee weken aanwezig zijn en wanneer aften meerdere keren per jaar terug komen kan het verstandig zijn om de huisarts te bezoeken. Ook als er bijkomende klachten zijn als hoge koorts of zwelling in de halsklieren, zich erg ziek voelen is een bezoek aan de arts verstandig. Ontstaan aften na het starten van een nieuwe medicijn dan kan het nuttig zijn om informatie hierover in te winnen bij de apotheek of arts. Ontstaan er regelmatig wondjes in de mond door de tanden of kiezen, of door een beugel of kunstgebit, ga dan naar de tandarts.