Slapeloosheid; slapen om te overleven

Ieder mens moet slapen al kan de een met minder slaap toe dan de ander. Zonder slaap zou een mens hallucinaties krijgen en na ongeveer tien dagen zonder slaap zal men komen te overlijden. Slapeloosheid kan verschillende oorzaken hebben. De meest voorkomende oorzaak is piekeren. Als de slapeloosheid lang aanhoudt of steeds weer terug komt is het belangrijk om advies in te winnen van de huisarts. Ter ondersteuning kunnen we gebruikmaken van huismiddelen en acupressuur.

Slapen om te overleven

Waarom moeten we eigenlijk slapen? Er wordt gezegd dat we die tijd nodig hebben om de informatie die we overdag hebben opgeslagen te verwerken en op te slaan. Als een mens niet slaapt krijgt hij op een gegeven moment last van hallucinaties, stemmingswisselingen, geheugenverlies en coördinatieverlies. Er is een erfelijke hersenziekte waarbij mensen lijden aan volledige slapeloosheid (fatale familiale insomnie). De ziekte is niet te behandelen en uiteindelijk zal de patiënt eraan overlijden. Het is duidelijk, we moeten slapen om te kunnen overleven. Een leuk detail om te vermelden is dat het wereldrecord wakker blijven al vanaf 1964 op elf dagen staat!

De hoeveelheid slaap is voor iedereen anders

Een baby slaapt twee derde van de tijd en als volwassene slapen we gemiddeld zeven van de vierentwintig uur. Maar die slaaptijd is voor iedereen verschillend. Als mensen ouder worden hebben ze over het algemeen minder behoefte aan slaap, dat zou kunnen komen door het feit dat de oudere mens lichamelijk en geestelijk minder actief is. Het gaat ook niet om de duur van de slaap maar vooral om de kwaliteit van de slaap.

Oorzaken slapeloosheid

• zorgen of pijn
• men is niet moe
• het (te zachte) matras
• storende achtergrondgeluiden
• een volle blaas

Wat kun je doen om beter te slapen

Het is niet verstandig om kort voor het slapen gaan nog een maaltijd te gebruiken. Als je er gevoelig voor bent kunnen koffie en zelfs kaas je uit de slaap houden. Teveel alcohol zorgt er wel voor dat we in slaap vallen, maar het is geen slaap die ons goed doet.

Liever geen slaaptabletten

Slaaptabletten werken verslavend en werken ook de volgende dag nog door waardoor we niet helder zijn en we in het verkeer minder alert zullen reageren. Uiteindelijk lost het niets op. Een keertje slecht slapen is niet erg, maar als slecht slapen structureel wordt en iemand al weken lang iedere nacht te weinig slaap krijgt, is het zaak om er wat aan te doen. Overdag bijslapen is niet handig, het verstoort het slaap-waakritme.

Niet in slaap komen of niet doorslapen

Er zijn mensen die niet in slaap kunnen komen, maar ook mensen die wel gewoon in slaap vallen, maar die niet goed door kunnen slapen. Vervelend, maar er is wat aan te doen. Ontspanningsoefeningen voor het slapen gaan, een wandelingetje en huismiddeltjes zijn goede manieren om de slapeloosheid aan te pakken. Nog belangrijker is het om de oorzaak weg te nemen.

Valeriaan als slaapthee

• 4 theelepels valeriaanwortel
• 2 glazen warm water

Giet het warme water over de valeriaanwortel, dek het mengsel af en laat dit staan tot het avondeten. Na het eten drink je een kopje en kort voor het slapen gaan nog een.

Valeriaanthee als antidepressivum

• 50 gram valeriaanwortel
• 50 gram muntblad
• 50 gram citrusblad
• 40 gram kamille
• 30 gram lindebloesem

Versnipper alle ingrediënten en vermeng ze. Gebruik één dessertlepel van het mengsel op een kopje kokend water en drink de thee tweemaal per dag. Deze thee is prima geschikt om te worden gedronken als men nerveus en depressief is.

Aanvullende tips

• druppel een theelepel echte valeriaan op een suikerklontje en eet het op
• neem een bad dat niet warmer is dan 37 graden Celsius en giet daarin een aftreksel van valeriaan of lavendel; blijf zo´n twintig minuten in bad zitten en adem goed door
• draag in bed bij voorkeur katoenen nachtgoed
• doe een kopje melk en een ui in een pannetje en laat dit op een laag pitje gaar worden; het mengsel mag niet koken en moet voor het slapen gaan worden gedronken
• neem een warm voetbad waarin drie handen vol kaliumcarbonaat en drie handen vol keukenzout zijn opgelost; blijf hier een half uur in zitten

Acupressuur

• druk met de duimen van beide handen één voor één tegen elke vingertop en masseer vervolgens het plekje aan de buitenkant van beide enkels
• druk met de rechterduim stevig in de linkerhand, precies daar waar de hand overgaat in de wijsvinger. Doe dit gedurende zeven seconden, daarna zeven seconden pauzeren en een paar keer herhalen

In de praktijk is het zo dat niet iedereen elke nacht goed slaapt, gelukkig zijn er maar weinig mensen die altijd slecht slapen.
Een nachtje niet slapen is niet erg maar als niet-slapen structureel wordt is het belangrijk dat de huisarts om advies wordt gevraagd.