IJs als behandeling tegen pijn en zwellingen

IJs is misschien wel goedkoop maar toch is het een verrassend effectieve behandeling tegen pijn en zwellingen waar de dag van vandaag nog altijd veel te weinig gebruik van wordt gemaakt. Een grote reden hiervoor is dat veel zorgverleners de voordelen van ijs en andere koude behandelingen simpelweg niet aanvaarden en erkennen of dat ze de gezondheidsvoordelen of therapeutische werking ervan niet kennen. Wat is nu juist het voordeel van ijs als behandeling en hoe wordt het gebruikt?

Effect van ijs

IJs zal aanvankelijk de lokale bloedvaten vernauwen en vermindert de temperatuur van het weefsel. De effecten hiervan zijn:

• Ontstekingen verminderen
• Pijn afnemen
• Sneller aanbrengen van voedingsstoffen naar het getroffen gebied
• Genezing bevorderen
• Zwelling verminderen
• Weefselschade beperken
• Spierspasmen voorkomen

Vier stadia

Wanneer je een letsel behandelt met ijs zul je volgende vier stadia gewaar worden:

1. Koud gevoel
2. Brandend gevoel
3. Pijn
4. Verdoving

Het gebruik van ijs wordt niet aanbevolen omdat het in eerste plaats en verdovende werking heeft en het dus goed aanvoelt op het letsel maar wel om zijn reeds bewezen positieve werking op pijn en en ontstekingen.

Gebruik van ijs

IJs en andere koude behandelingen vernauwen de bloedvaten wat zal helpen om de zwelling te verminderen. Dit in tegenstelling tot warmte, wat misschien wel aangenamer aanvoelt, maar de bloedvaten zal verwijden en de ontsteking zal voeden. IJs is zowel gunstig voor verstuikingen, verrekkingen en andere fracturen.

Hoewel een ijsbehandeling tegen stijfheid en jicht vrij ongewoon lijkt bestaat er voldoende bewijsmateriaal in de literatuur die de behandeling van ijs tegen jicht aan de heupen, knieën, enkels, schouders, nek en rug bekrachtigen. Het is een misvatting dat ijs enkel gunstig zou zijn bij een letsel binnen de 48 uur.

Wanneer er twijfel is over de behandeling van chronische musculoskeletale pijn zal je met het gebruik van ijs zelden iets misdoen. Over het algemeen ervaren patiënten met chronische schouderpijn door een verscheidenheid aan oorzaken, ijs als het meest betrouwbare hulpmiddel inzake pijnbestrijding. Ook patiënten met inflammatoire aandoeningen zoals tendinitis, geknelde zenuwen, en zenuwcompressie halen veel voordeel uit het gebruik van ijs.

Risicogroepen

Algemeen gezien willen we er zeker van zijn dat een bepaalde pijn musculoskeletaal is omdat pijn in de kaak of pijn aan de bovenste ledematen een teken kan zijn van een hartaanval, zelfs indien er geen pijn aan de borststreek wordt ervaren. Pijn aan onderste en bovenste ledematen in combinatie met andere symptomen zoals algemene zwakte of gevoelloosheid kan dan weer duiden op een beroerte. Wanneer je voor het eerst pijn ervaart aan armen, benen, nek of rug is het aangeraden om eerst een arts te raadplegen om er zeker van te zijn dat het gaat over musculoskeletale pijn.

Aangezien het gebruik van ijs als behandeling zeer effectief werkt bij het verminderen van een zwelling dienen patiënten met hartkwalen extra gecontroleerd worden door een arts. Een vermindering van de zwelling in de ledematen kan het hart overbelasten.

Patiënten die lijden aan het fenomeen van Raynaud zijn uiterst gevoelig voor koude dus een behandeling met ijs wordt dan ook ten stelligste afgeraden. Enkel onder toezicht van een arts kan dergelijke behandeling worden gebruikt afgewisseld met voldoende warmte bronnen.

Gebruiksmethoden

IJsmassage

Bevries water in een plastic bekertje en scheur vervolgens de randen af zodat het ijs wordt blootgesteld. Wrijf met een regelmatige beweging met het ijs over het te behandelen gebied gedurende vijf tot tien minuten. Tien minuten wordt aangeraden voor grotere gebieden zoals schouders en knieën. Vijf tot acht minuten volstaat meestal wel voor kleinere oppervlakkige delen zoals polsen en ellebogen. Herhaal dit vier tot vijf maal per dag. Het gewenste effect hiervan is gevoelloosheid wat moet worden bereikt opdat de behandeling effectief zou zijn.

IJsbad

Een bad met ijs is ideaal voor letsels aan de handen, onderarmen, voeten en enkels. Dompel het te behandelen lichaamsdeel onder in een emmer water en voeg vervolgens het ijs toe. Meestal wordt gezegd om dit vijf tot tien minuten vol te houden hoewel de maximale aanbevolen tijd toch twintig minuten is. Wanneer het letsel enkel de pols betreft en er geen zwelling zichtbaar is ter hoogte van de vingers is het uiteraard niet nodig deze mee onder te dompelen. Herhaal dit proces bij voorkeur drie tot vier maal per dag. Hier is het essentieel dat het lichaamsdeel in kwestie voortdurend in beweging is tijdens de behandeling om een pompwerking te creëren. Op deze manier zal de zwelling veel sneller afnemen.

IJs Pack

Gebruik hiervoor een herbruikbare ijs pack of vul een handdoek of plastic zak met crushed ijs. Plaats deze vervolgens op het te behandelen gebied op het lichaam. Zorg dat er altijd een t-shirt of handdoek tussen het ijs en lichaam zit zodat direct contact wordt vermeden. Doe dit ook weer gedurende vijftien tot twintig minuten en dit vier tot vijf maal per dag. Ook hier is gevoelloosheid het streefdoel.