Natuurcosmetica: beter.. of niet?

De enorme trend richting schoonheidsverzorging uit de natuur is er niet voor niets. De verdachtmakingen tegen kunstmatige ingredienten uit de ‘oude generatie’ cosmetica zijn niet misselijk, en bovendien geniet ons bedreigde milieu warme belangstelling. Daarnaast zorgen de ‘groene’ merken vaak ook voor betere arbeidsomstandigheden voor de leveranciers van de ingredienten. Maar waar moet je op letten? En hoe scheid je het kaf van het koren? Deskundige feiten, tips en weetjes. Het idee dat moeder Natuur geweldige ingredienten aanlevert voor crèmes en smeersels is er al duizenden jaren. De merkwaardigste ingredienten werden eigenhandig door schoonheidsbeluste zielen door elkaar gestampt. Daarbij is een mengsel van havermout en honing voor een gezichtsmasker nog maar het minste. Overal werden rare papjes van gemaakt. Denk aan eieren, boter, yoghurt. Maar ook de minder kliederige ingredienten, met name plantenextracten, zijn al heel lang bekend om niet alleen gezondheids-, maar ook schoonheidsbevorderende eigenschappen. Er zijn tal van manieren waarop natuurlijke ingredienten vandaag de dag worden verwerkt tot natuurlijke schoonheids- en verzorgingsmiddelen.

Natuurcosmetica kun je, wat betreft bepaalde varianten (lotions, maskers e.d.) zelf maken met behulp van de recepten die in boeken en op websites verzameld worden. Jammer genoeg zijn deze producten wel beperkt houdbaar en vragen ze vaak koeling, dus let daarop. Makkelijker is de natuurcosmetica die kant en klaar in pot of tube zit. Ooit had je de klacht dat natuurcosmetica in saaie zalfpotten zat, vies rook en moeilijk smeerde of een duidelijke laag op je huid achterliet. Die tijden zijn voorbij met de nieuwe generatie natuurcosmetica. Die is vaak mooi verpakt verpakt en even romig en geurig als ‘gewone’ producten. Wat er met al de huidige belangstelling voor groene producten wel is gebeurd, is dat er een ware wildgroei is ontstaan, en daarnaast een schaduwgebied waarin het moeilijk is om te bepalen wat nou precies natuurzuiver is.

Keurmerk natuurcosmetica

Waarop kun je vertrouwen? Jammer genoeg is wat betreft kretologie en claims de natuur zo ongeveer vogelvrij. Lastig is ook dat er wel keurmerken bestaan, maar geen enkel, overkoepelend keurmerk waar je wereldwijd op kan vertrouwen. Een van de keurmerken die er wel zijn, is het BDIH-keurmerk. Bekende huidverzorgingsproducten als Dr. Hauschka en Weleda voldoen eraan. Het is een waarborg dat je heel wat pure natuur in handen hebt - al blijkt 100% in de praktijk onhaalbaar. Het keurmerk vereist beperking van emulgatoren en andere verdachte stoffen, en verbiedt schadelijke stoffen als parabenen, carboneren of glycolen. Kijk, dat schiet al lekker op!

Chemisch = fout?

Hoe slecht is ‘onecht’? Fanatiekelingen doen er nogal overspannen over, met kreten als ‘moeder van twee kinderen overlijdt na gebruik haarverf’. Maar meer geloofwaardige kritische geluiden over chemicaliën komen ook van Europese overheden, of het World Wildlife Fund. En wat zeggen de cosmeticamakers zelf? De zaak ligt minder simpel dan ‘goed’ of ‘fout’, zegt Chantal Huinder van het natuurminnende merk Lush: “Bepaalde synthetische stoffen zijn eenvoudig vervangbaar. Essentiële oliën zijn een goed alternatief voor synthetische geurstoffen. Maar soms ligt het anders. In kleine hoeveelheiden, zijn bepaalde conserveermiddelen biologisch afbreekbaar. Door beperkt gebruik ervan, verklein je juist de kans op huidreacties: producten met water bijvoorbeeld, zijn anders een kweekbodem voor bacteriën. Wij gebruiken dus natuurlijke ingrediënten, maar waar nodig ook wat synthetische. Dat zijn dan wel de meest veilige, in minimale hoeveelheden.”

Een andere nijpende vraag: heeft natuurlijke huidverzorging wel zin, nu onze dagelijkse leefomgeving ons ongeveer onderdompelt in de chemicaliën? Chantal: “Alle beetjes helpen. Waarom zou je ongezonde stoffen smeren als het anders kan? En natuurlijke huidverzorging beperkt niet alleen sterk de kans op huidirritaties, maar staat ook voor biologische afbreekbaarheid en diervriendelijkheid. Je doet iets voor jezelf én voor je leefomgeving. Ook geloven wij dat natuurlijke ingrediënten als kruiden en klei uiteindelijk een beter resultaat geven. Dat is ook de reden dat wij ze al twintig jaar gebruiken.”