Veilig in de zon

Als de zon schijnt voelen we ons al snel blij en opgewekt. De zon doet ons goed. Maar let op: de zon is een grillige vriend, die ook heel veel schade kan aanrichten als we niet oppassen. We moeten dus leren te genieten van de zon zonder dat hij ons schade aanbrengt.

Hoe gevaarlijk is de zon nu eigenlijk?

Het is nu echt gevaarlijker dan een paar jaar geleden om in de zon te zitten. Wetenschappers hebben ontdekt dan de ozonlaag aanzienlijk dunner is geworden de laatste jaren. Deze laag moet ons beschermen tegen de schadelijke ultraviolette stralen van de zon.
Over de gehele wereld worden nu wetten opgesteld om bepaalde stoffen te verbieden, die schade aan de ozonlaag aanbrengen.
Door de dunner wordende ozonlaag is het aantal gevallen van huidkanker verdubbeld.

Zonnebrand

Iedereen wil wel graag een leuk kleurtje, maar niemand wil door de zon verbrand worden. Toch denken nog steeds veel mensen dat ze urenlang in de zon moeten ‘bakken’ om een mooie bruine kleur te kunnen krijgen. Zonnebrand is verbranding, net zoals jij je kunt verbranden door bijvoorbeeld heet water. Dit is iets heel anders dan wat er gebeurt als je bruin wordt.

Vroegtijdig verouderen en voorstadia van huidkanker

De zon beschadigd het collageen en elastisch weefsel. Vooral in je gezicht kan de zon veel kleine rimpeltjes veroorzaken. De zon is ook verantwoordelijk voor je sproeten, donkere vlekken op gezicht, borst en handen, ruwe leerachtige huid, maar ook voor kleine rode plekjes die het voorstadium van huidkanker kunnen zijn (actinische keratose).
Het vakantie bruin zal na een aantal weken verdwenen zijn, de schade aan de huid is blijvend.
Bedenk je dus goed dan het bruin van vandaag de rimpel van morgen is!

Oogbeschadiging

De ogen kunnen ook beschadigd worden door de zon. Dat kan zich uiten door op latere leeftijd grijze staar te krijgen. Als je buitensporig je ogen blootstelt aan fel zonlicht, kan dat ook een acute pijnlijke verbranding veroorzaken (keratoconjunctivitis).

Bescherming tegen zonneschijn: de basisregels

Ga niet liggen bakken

Het kan verleidelijk zijn, maar doe het liever niet. Hooguit een korte periode. Ga liever onder de bomen of onder een parasol liggen (een donkere van stevige stof).

Pas op voor verborgen zon

Bescherm je tegen passieve blootstelling aan de zon. Bijvoorbeeld de kinderen naar school brengen, de hond uitlaten.

Denk aan de middagpiek

Vermijd de zon zoveel mogelijk tijdens de piekuren van de straling: tussen 10.00 uur en 16.00 uur. Er is een ‘schaduwregel’: is je schaduw korter dan jezelf, dan staat de zon pal boven je hoofd en kun je beter niet in de volle zon blijven. Kinderen kunnen tijdens deze uren ook beter binnen spelen.

Gebruik altijd een zonnebrandcrème

Gebruik deze echt!! Breng ongeveer 15-30 minuten voordat je naar buiten gaat, de crème op. Herhaal dit om de 1 á 2 uur als je in de zon bent.

Blijf bedekt

Draag een hoed en kleding om je te beschermen. Natte badkleding laat vaak schadelijke straling door. Sommigen doet een t shirt aan als ze verbrand zijn. Ze denken dan beschermt te zijn en gaan met het t shirt zwemmen. Natte stoffen hebben vaak geen beschermende werking meer, dus dat t shirt heeft echt geen enkele zin en je zult verbranden.

Bescherm je kinderen

Houd je kinderen uit de zon. De tere huidjes van baby’s en kleine kinderen zijn veel te kwetsbaar. Ga niet met hele kleine kinderen naar het strand en zet wat oudere peuters in de schaduw.

Zonnebril is noodzaak

Bescherm ook je ogen. Draag een donkere zonnebril die UVB filtert als je in de zon bent.

Zonnebank

Zonnebanken kun je het beste vermijden. Veilig zonnen kan niet onder een zonnebank.

Supplementen

Bepaalde vitamine- en mineralensupplementen zijn op de markt om je huid te helpen bij de bescherming tegen de zon. Inname van vitamine E staat gelijk aan ongeveer factor 4.
Het mineraal Selenium vermindert schade aan de huid na blootstelling in de zon. Selenium is gewoon bij de drogist te koop.

Zonproducten

Beschermingsfactor

Hoe hoger de factor, hoe beter je beschermd bent tegen de zon. De factor vertelt je hoeveel langer het duurt voordat je gaat verbranden. Stel, als je normaal na 20 minuten zonder bescherming verbrandt, biedt een factor 15 je 15 x 20 minuten voordat je gaat verbranden, en dat is dan na 5 uren.
De aanbeveling is minimaal factor 15 en 25-30 als je in de felle zon zit, vooral je handen en gezicht. Een factor 4-8 is echt te weinig bescherming. Een factor hoger dan 30 is ook weer niet nodig.

Waterproof en waterafstotend

Waterafstotende zonnebrandcrème verdwijnen na 40 minuten zwemmen of sterke transpiratie tijdens sport. Waterproof producten houden het 80 minuten vol. Gebruik bij voorkeur waterproof. De crème slijt af door kleding en handdoeken, dus smeer je om de 1 á 2 uur opnieuw in, vooral als je zwemt of transpireert.

Gel, lotion, milk of crème?

Deze keuze hangt af van je persoonlijke voorkeur. Je gezicht vraagt om de hoogste factor en vaak heeft je gezicht een vette huid, dan is een product op basis van alcohol het beste. De rest van je lichaam is vaak wat droger, daar zou je kunnen kiezen voor een crème. Een crème behoudt het vocht, maar laat zich makkelijker afwassen.

Wees voorzichtig

Omdat jij jezelf hebt ingesmeerd, wil dat nog niet zeggen dat je ongelimiteerd in de zon kunt gaan liggen bakken. Je moet jezelf regelmatig insmeren met een factor 25-30 die waterproof is en de middagzon zoveel mogelijk vermijden.

De juiste zonnebril

Draag altijd een zonnebril buiten als de zon schijnt. Zonnebrillen zijn er in allerlei verschillende vormen en maten en aan mode onderhevig. Let erop dat er op de label altijd staat: ‘houdt 95% UVB tegen’. Er zijn ook speciale zonnebrillen voor de wintersport of andere activiteiten waar veel fel zonlicht is; deze houden 99% UVB tegen. Let op: de donkerte van de bril zegt niets over de bescherming. Een donkere bril zonder UVB filter is nog slechter dan geen bril opzetten, omdat door de donkere bril de pupillen wijden worden en dan komt er meer UVB straling in de ooglens. Zorg altijd dat de bril je goed past.

Zelfbruinende middelen

Het enige ‘veilig bruinen’ is uit een potje. Let wel op de voorschriften. Zelfbruiners moeten gelijkmatig worden opgebracht anders krijg je vlekken. Om de kleur te behouden zul je waarschijnlijk dagelijks de crème moeten opbrengen, omdat de opperhuid iedere dag cellen verliest. Deze crème biedt je geen bescherming tegen de zon, daarvoor moet je nog steeds zonnebrandcrème smeren.
Ga met plezier op vakantie en sporten, maar bescherm altijd jezelf tegen de gevaarlijke ultraviolette stralen van de zon.