Wat is een bekkenfysiotherapeut?

Bij klachten aan het steun- en bewegingsapparaat van de mens ga je naar de fysiotherapeut. Je wordt dan geholpen om beweeglijkheid te verbeteren en pijn te doen afnemen, door middel van oefenen, massage en dergelijke. Binnen fysiotherapie bestaan verschillende specialisatie, gericht op verschillende onderdelen van het lichaam of toegepast op bepaalde doelgroepen. Een voorbeeld hiervan is de bekkenfysiotherapie, die zich richt op het bekken, de buik en het lage ruggebied. Wat is bekkenfysiotherapie, wat doet de bekkenfysiotherapeut, en wordt bekkenfysiotherapie vergoed door de verzekeraar?

Bekkenfysiotherapie

Bij pijn aan of problemen met het bekken, de buik en de lage rug wordt vaak bekkenfysiotherapie voorgeschreven. Bekkenfysiotherapie biedt preventieve en curatieve zorg in deze gebieden. Niet enkel vrouwen worden behandeld, maar het kan ook gaan om mannen en kinderen.

Problemen kunnen zijn:

• Ongewild urineverlies
• Ongewilde ontlasting
• Moeite met onderdrukking om te plassen/ontlasten
• Vaak naar de wc moeten
• Seksuele problemen (bijvoorbeeld vaginisme)
• Pijn in onderbuik, bekkenbodem, stuitje, schaambeen
• Verzakking van blaas, baarmoeder, darmen

Sinds 1981 bestaat de Nederlandse Vereniging van Fysiotherapeuten bij Bekkenproblematiek (NVFB) die zich richt op dit specialistische vlak binnen de fysiotherapie.

Oorzaken van problemen

Problemen kunnen ontstaan wanneer op een verkeerde manier wordt gepast of ontlast, na een blaasontsteking, of doordat iemand niet goed op de hoogte is hoe de bekkenbodem en omgeving werkt. Problemen kunnen ook optreden als gevolg van een operatie aan de buik of prostaat, of na en zwangerschap of bevalling.

Na een zwangerschap of bevalling, of bij overgewicht, de overgang, veel hoesten, lichamelijk zwaar werk, et cetera, kunnen problemen ontstaan aan de spieren van de bekkenbodem, doordat deze bijvoorbeeld beschadigd raken. Daardoor treden vervolgens problemen op zoals hierboven al genoemd.

Veelal zijn de spieren van de bekkenbodem te gespannen. Dan zal moeten worden geleerd de spieren te ontspannen en weer wat los te kunnen laten.

De bekkenbodem

De bekkenbodem is een laag van spieren onder in het bekken. Het is ook de drager van de buikorganen, waar dus veel druk op wordt uitgeoefend. De spieren sluiten en openen de bekkenuitgang en zorgt voor de stabiliteit hiervan. Samen met de spieren in de buik en rug houden ze zich bezig met de beweging van ons lichaam en moeten in principe pijn aan rug en bekken helpen voorkomen. Ook onderdrukt het de neiging om onwillekeurig te urineren en helpt het bij het ophouden van de ontlasting. Wanneer er dus problemen zijn, kan dit leiden tot ongewild urineverlies of ongewilde ontlasting. Iemand met problemen aan de bekkenbodem moet misschien voortdurend naar de wc, ervaart veel pijn in de onderbuik of bekkenbodem of bij het stuitje of schaambeen.

De bekkenfysiotherapeut

Om bij een bekkenfysiotherapeut terecht te komen wordt een verwijzing gevraagd van de huisarts of van een specialist als een uroloog of seksuoloog. Tijdens de sessies wordt gepraat over het probleem zodat het probleem kan worden herkend en erkend. Daarnaast wordt ook veel geoefend in in- en aanspanning van de spieren, het trainen ervan en het effectief kunnen gebruiken. Soms worden daarbij hulpmiddelen gebruikt, bijvoorbeeld de bekkenband.

Ten eerste moeten de klachten duidelijk in kaart worden gebracht, zodat een training of behandeling speciaal kan worden toegepast op degene met de problemen. Bij incontinentie wordt bijvoorbeeld gekeken naar de spieren rond de bekken (spieren van buik, bekkenbodem, billen en ademhaling), naar de kennis die patiënt zelf heeft, en andere mogelijke oorzaken.

Vaardigheden van de bekkenfysiotherapeut:

• Voorlichting geven
• Helpen bij herkennen en trainen van de spieren
• Adviezen geven over ADL (Algemeen Dagelijks Leven)
• Advisering en helpen bij controle van de blaas (blaastraining)
• Advisering over ondersteunende hulpmiddelen
• Leren herkennen en gebruiken van bepaalde spieren in de bekkenregio
• Patiënt bekend maken met deze regio
• Herstellen van verminderde fitheid wanneer dit samenhangt met de klacht(en)

Vergoeding door zorgverzekeraar

Fysiotherapie wordt sinds januari 2012 al vaak niet meer geheel vergoed. Volwassenen moeten de eerste twintig behandelingen zelf betalen en in sommige gevallen wordt langdurige behandeling ook niet meer vergoed. Dit betekent dat je vanaf je 21e behandeling niet meer hoeft te betalen, tenzij de aandoening waarvoor je in behandeling bent op de lijst staat met een maximaal termijn aan vergoeding.

Bij jongeren onder de 18 jaar geldt wel een directe vergoeding, maar ook dit is afhankelijk van welke aandoening wordt behandeld. Soms is er wel recht op een vergoeding als de aandoening niet op de lijst staat, met dan een recht op vergoeding van maximaal negen behandelingen per jaar.

Bekkenfysiotherapie is een bijzonder onderdeel van fysiotherapie en wordt niet zomaar vergoed. Wanneer er problemen met de urine-incontinentie geeft vergoeding tot maximaal negen behandelingen. Voor vergoeding van bekkenfysiotherapie moet een aanvullende verzekering worden afgesloten.