Bodyscan op Schiphol, gevaarlijk?

De bodyscan wordt ook wel eens de naaktscan genoemd oftewel een securityscan. De bodyscan is niet hetzelfde als de Security Scan (let op de schrijfwijze). Op Schiphol zijn beiden scan's aanwezig. Velen vragen zich af of de bodyscan wel veilig is, omdat deze gebruik maakt van röntgenstraling. De vraag is of je verplicht bent hieraan deel te nemen en wat het risico voor de gezondheid is.

Verschil tussen bodyscan en Security Scan

De Security Scan is niet hetzelfde als de bodyscan, hoewel beiden wel op Schiphol aanwezig zijn. De Security Scan maakt gebruik van onschadelijke millimetergolven, de bodyscan van röntgenstraling. Met de Security Scan kan bekeken worden of er goederen op het lichaam gedragen worden, de bodyscan controleert of er goederen zijn ingeslikt dus kijkt ook binnen in het lichaam. Veel websites halen de bodyscan en de Security Scan door elkaar of menen dat beiden hetzelfde betekent. Dit is dus fout. De bodyscan wordt wel eens aangeduid als securityscan, aan elkaar geschreven. Dit is wel weer een juiste benaming. Omdat het voor sommigen erg verwarrend is moet onthouden worden dat de bodyscan altijd met röntgenstraling werkt.

Backscatter x-ray

Een bodyscan wordt ook wel backscatter x-ray genoemd: een technologie die gebruik maakt van X-stralen oftewel röntgenstralen. De bodyscan verschilt van een traditioneel röntgenapparaat: hierbij wordt de straling die door weefsel heen gaat gedetecteerd. De röntgenstraling gaat bij traditionele röntgenstraling door bot heen waardoor je een soort negatief krijgt. Bij de bodyscan worden juist de reflecterende stralingen gedetecteerd. Het beeld dat dan gevormd wordt lijkt een beetje op een krijttekening.

Waar wordt naar gezocht?

Een bodyscan wordt niet alleen uitgevoerd op passagiers, ook vliegtuigpersoneel zal regelmatig een bodyscan moeten ondergaan. Met behulp van de scan wordt gezocht naar verborgen wapens, verdovende middelen, vloeistoffen, geld of andere smokkelwaar. Er kan bekeken worden wat er op het lichaam gedragen wordt. Dankzij deze scan is fouilleren veel minder vaak nodig, iets dat de privacy toch wel aantast.

Ben je naakt te zien?

De bodyscan wordt ook wel de naaktscan genoemd. Het beeld dat de scan vormt lijkt nog het meest op een ets van krijt. Via de bodyscan is ook te zien of mensen een stoma dragen, een prothese of andere medische hulpmiddelen. Er is zelfs te zien of iemand transgender is: dat is iemand die door het leven gaat als iemand van het andere geslacht. De bodyscan maakt naaktbeelden, alhoewel deze niet zo gedetailleerd zijn als een echte naaktfoto. In Groot-Brittannië worden er daarom geen bodyscans van kinderen gemaakt vanwege de wet op het maken van naaktfoto's van kinderen.

Privacy

In principe zouden de foto's niet opgeslagen moeten worden. Toch wordt dit wel gedaan. Zo was er in 2012 een rechtszaak omdat in de Verenigde Staten tienduizenden beelden waren opgeslagen. Overigens is de bodyscan niet verplicht: op Schiphol heeft iedere passagier de keuze de bodyscan niet uit te laten voeren. Dit moet de passagier dan wel zelf aangeven: het wordt niet aangeboden. Als alternatief is er het fouilleren. Dit wordt alleen gedaan wanneer dit nodig wordt geacht. In de meeste gevallen wordt er niet moeilijk gedaan over het weigeren van de bodyscan. Dit kan in andere landen heel anders het geval zijn. Daar kan een passagier geweigerd worden van een vlucht wanneer deze niet door de bodyscan wil.

Gevaar voor de gezondheid

De bodyscan maakt gebruik van ioniserende straling. De mens krijgt jaarlijks op natuurlijk wijze een hoeveelheid van onder de 2.000 microsievert binnen, dit is straling die afkomstig is van onder andere de zon of de aarde maar ook via beton of gips. Wie medische onderzoeken ondergaat loopt jaarlijks meer op. Zo levert een CT-scan 1.400 microsievert op. Een vlucht per vliegtuig van 6 uur levert 14,3 microsievert op. Een röntgenfoto bij de tandarts is goed voor 5 microsievert, een röntgenfoto van de longen goed voor 90 microsievert. Een röntgenfoto van de dikke darm levert 7.000 microsievert op.

Een bodyscan geeft een stralingsdosering van 0,1 microsieverts af.

De straling van een bodyscan is dus heel klein. Toch kan het apparaat soms te hoog zijn ingesteld waardoor er meer straling vrijkomt. Mensen die vaak reizen maar ook vliegtuigpersoneel kunnen teveel straling oplopen wanneer een bodyscan vaak wordt uitgevoerd. Dit in combinatie met straling afkomstig van de vlucht en medische onderzoeken. Teveel straling kan schadelijk zijn voor de gezondheid, maar ook weinig straling kan soms al schade veroorzaken. Straling kan verandering in DNA veroorzaken, wat kanker als gevolg kan hebben. Mensen die in een kerncentrale werken mogen jaarlijks aan niet meer dan 20.000 microsieverts worden blootgesteld met een maximale dagelijkse dosering van 200 microsievert.