HPV-vaccinatie: Twee prikken genoeg

Sinds 2009 wordt Nederlandse tieners de mogelijkheid geboden zich in te laten enten tegen het Humaan Papillomavirus, een seksueel overdraagbaar virus dat baarmoederhalskanker kan veroorzaken. Eerder gebeurde dit middels drie prikken. Uit recentelijk onderzoek uitgevoerd in 2013 is gebleken dat het vaccineren middels twee prikken in veel gevallen ook volstaat.

Wat is HPV?

Er zijn meer dan honderd verschillende typen van het Humaan Papillomavirus. Bepaalde typen van het HPV virus kunnen wratten, niet alleen op handen en voeten, maar ook op de genitaliën, veroorzaken, terwijl andere typen voor kanker kunnen zorgen. Dit geldt in het bijzonder voor baarmoederhalskanker. Het virus kan zorgen voor een abnormale groei van de huid en slijmvliezen. Ongeveer dertig HPV types worden gezien als SOA. Gelukkig is het lichaam in veel gevallen zelf in staat deze SOA op te ruimen, dit geldt zeker wanneer je je bedenkt dat met dan 80% van de bevolking wel eens besmet is met een vorm van het HPV virus.

Kanker

Meer dan driekwart van alle baarmoederhalskankers worden veroorzaakt door het HPV virus, maar ook andere types kanker kunnen veroorzaakt worden door het HPV virus. Een overzicht van kankergevallen die vaak veroorzaak worden door het HPV virus kun je kunt zien in onderstaande tabel. Deze tabel van Medscape geeft een overzicht van het aantal HPV-gerelateerde gedetecteerde kankers in Amerikaanse personen tussen 2004 en 2008, met in de tweede kolom het totaal aantal kankergevallen van het betreffende type, in de derde kolom het aantal kankergevallen veroorzaakt door één van de HPV virussen en in de laatste komom het aantal kankergevallen veroorzaakt door HPV type 16 en 18; de twee types die het vaakst kanker veroorzaken.

HPV vaccinatie

Sinds 2009 krijgen Nederlandse meisjes de keus zich op dertienjarige leeftijd in te laten enten tegen het Humaan Papillomavirus met het vaccin Cervarix. Dit vaccin vermindert de kans op het ontwikkelen van baarmoederhalskanker met naar schatting 73% en de kans op het ontwikkelen van voorstadia van kanker van de baarmoederhals en vulva met naar schatting 50-60%. De vaccinatie wordt uitgevoerd middels een prik in de bovenarm. De inenting beschermt niet tegen alle typen van het virus, maar wel tegen de twee typen die het vaakst tot baarmoederhalsanker leiden. Tot 2014 gebeurde dit middels drie vaccinaties. Een eerste prik, een tweede prik een maand later en vervolgens zes maanden later de derde prik. Onderzoek uitgevoerd in opdracht van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu toonde echter aan dat de inenting zo goed werkt, dat de tweede inenting bij meisjes van dertien jaar overbodig is. Bij meisjes die op oudere leeftijd beslissen zich in te willen laten enten, zijn nog wel drie vaccinaties nodig. Blijkbaar is het menselijk immuunsysteem op wat oudere leeftijd minder goed in staat om zichzelf tegen het virus te beschermen.

Schema HPV vaccinatie

Het schema voor de HPV vaccinatie ziet er vanaf 1 januari 2014 dus als volgt uit:

Voor meisjes die in het betreffende jaar de leeftijd van dertien jaar bereiken

• De eerste vaccinatie in de eerste helft van het jaar
• De tweede vaccinatie zes maanden na de eerste vaccinatie

Voor meisjes ouder dan dertien jaar

• De eerste vaccinatie in de eerste helft van het jaar
• De tweede vaccinatie één maand na de eerste vaccinatie
• De derde vaccinatie zes maanden na de eerste vaccinatie