Kleding met speciale functie of uitstraling

Kleding bestaat in allerlei soorten en maten. De soorten zijn onder meer afhankelijk van een bepaalde cultuur, beroep of activiteit. Kleding heeft voor een aantal beroepen vooral een beschermende functie terwijl het bij andere beroepen meer om de uitstraling gaat. Ook beïnvloedt de mode de soort kleding waardoor deze steeds aan verandering onderhevig is. Een voorbeeld van een verandering is het voorheen voornamelijk dragen van rokken door vrouwen terwijl tegenwoordig de broeken bij de dames de overhand hebben.

Soorten functies van kleding

Met als hoofduitgangspunt het beschermen van de mens tegen weersinvloeden heeft kleding nog diverse andere functies. Kleding dient bijvoorbeeld ook voor bescherming tijdens het werk. Maar ook wordt kleding vaak gedragen om een bepaalde groep mensen te kunnen herkennen die dan allemaal dezelfde kleding (in hun eigen maat) dragen.

Werkkleding ter bescherming of voor herkenning

Werkkleding is meestal zodanig van vorm en stof dat hij een beschermende werking heeft voor het beroep dat er in wordt uitgeoefend. Daarom zijn de gebruikte stoffen in de regel zeer slijtvast en waar nodig ook waterafstotend of beschermend tegen gevaarlijke stoffen. Dikwijls bevinden zich ook extra opbergzakken in de werkkleding voor gereedschappen of instrumenten. Maar werkkleding kan ook gedragen worden louter vanwege een eenvormige uitstraling en zeer modieus zijn zoals de kleding van stewardessen of winkelpersoneel.

Witte pakken bij de Bijlmerramp

Een speciaal soort beschermende kleding heeft jarenlang voor allerlei speculaties gezorgd namelijk de witte pakken van de mannen bij de Bijlmerramp die in 1992 plaatsvond. Na jaren heeft de Rijksrecherche geconcludeerd dat de mannen in de witte pakken gezondheidsmedewerkers waren van de GG&GD. Ook werd door de gemeente Amsterdam verklaard dat medewerkers van de gemeentelijke Dienst Milieu en Bouwtoezicht metingen hebben verricht waarbij ze gekleed waren in witte pakken. Tegenwoordig worden witte pakken gedragen ter bescherming bij het verwijderen van asbest wat onder strenge milieuregels moet gebeuren.

Uniformen met bestukking voor speciale uitstraling

Een uniform is een soort werkkleding met als hoofddoel dat de drager of draagster herkenbaar is als lid van een organisatie en daardoor makkelijk aanspreekbaar is in een bepaalde functie. Een uniform wordt ook wel tenue genoemd en onderscheidt zich van eenvormige kleding van bijvoorbeeld stewardessen of winkelbedienden doordat een uniform een speciaal ontwerp heeft met typische kenmerken. Uniformen onderscheiden zich ook van eenvormige kleding door versierselen en specifieke onderdelen. Die zogenaamde bestukking wordt zodanig gemaakt dat ze makkelijk vervangbaar is. Overigens wordt eenvormige kleding ook wel als uniform aangeduid.

Rechten en hiërarchie

De herkenbaarheid van personen die een uniform dragen is ook belangrijk omdat zij dikwijls bepaalde rechten hebben zoals een politieman die gerechtigd is om bijvoorbeeld verkeersaanwijzingen te geven waar het publiek zich aan moet houden. Door uniformen kan soms ook de hiërarchie binnen een organisatie worden herkend. Hogere functies onderscheiden zich op zijn minst door waardigheidstekens op de schouderpartijen.

Uniformen en overheidsorganisaties

Uniformen behoren bij een bepaalde organisatie waarbij het in de regel niet is toegestaan het uniform in de vrije tijd te dragen. Tot de organisaties, waarbij het dragen van een uniform gebruikelijk is, behoren onder meer overheidsorganisaties met als bekendsten brandweer, politie en krijgsmacht. Bij een uniform hoort ook vaak een speciaal hoofddeksel zoals een pet, baret of hoed. Ook horen bij sommige uniformen bepaalde wapens als een sabel, wat vooral het geval is bij uniformen met een traditionele uitstraling, waarbij soms ook nog wel steken worden gedragen in plaats van petten of baretten.

Allerlei overige uniformdragers

Andere organisaties waarbij het gebruikelijk is om uniformen te dragen zijn bijvoorbeeld bewakingsdiensten en spoorwegen. Ook worden uniformen gedragen door winkelpersoneel van grote bedrijven, luchtvaartpersoneel, scheepvaartpersoneel, ziekenhuispersoneel en leden van een orkest zoals harmonie en fanfare. In sommige landen komt het voor dat leerlingen van een school verplicht zijn uniformen te dragen.

Pauselijke Zwitserse Garde

Een bijzonder soort uniform wordt gedragen door De Pauselijke Zwitserse Garde. Het uniform bestaat uit stroken in de kleuren blauw, rood en geel en is ontworpen door de commandant Jules Repond tussen 1910 en 1921. Repond haalde zijn inspiratie voor het ontwerp uit fresco’s van kunstschilder Rafaël. Dit uniform heeft een bijzondere ceremoniële uitstraling maar in het dagelijkse leven draagt de Zwitserse Garde ook wel een blauw uniform.