Hoe gezond is een elektronische sigaret?
De elektronische sigaret, oftewel de e-sigaret, is sinds 2008 verkrijgbaar in België en Nederland. Hier wordt de e-sigaret voornamelijk verkocht onder het mom van gezond(er) alternatief voor de normale sigaret. Studies hebben echter aangetoond dat de elektronische sigaret toch niet zo gezond blijkt te zijn als eerst gedacht en verkondigd werd.
Inhoudsopgave
Wat is een elektronische sigaret?
De elektronische sigaret is al geruime tijd op de markt als gezond alternatief voor de gewone sigaret. Aangezien de e-sigaret geen tabak bevat, wordt bij het roken van een elektronische sigaret het lichaam niet vervuilt met teer en koolstofmonoxide. Daarnaast kan de e-sigaret wel nicotine bevatten, waardoor het bevredigende gevoel van het roken van een elektronische sigaret vergelijkbaar is met de gewone sigaret.
Bij het roken van een elektronische sigaret wordt een aerosol gecreëerd die voornamelijk samengesteld is uit propyleenglycol, polyethyleenglycol 400 en plantaardige glycerine. Daarnaast bevat het mengsel, wat ook e-vloeistof wordt genoemd, een variabele concentratie aan nicotine.
Gevaren voor de gezondheid?
Productie
Hoewel de e-sigaret gezonder is dan het roken van tabak, blijkt het gebruik ervan niet altijd zonder risico’s te zijn. Een eerste probleem is de productie van de elektronische sigaret. Deze vindt voornamelijk plaats in China, en is onderhevig aan een grote diversiteit van productieprocessen. Zo kan het zijn dat de ene sigaret meer nicotine bevat als de andere. Hoewel de eindproducten normaliter onderworpen worden aan een kwaliteitscontrole, blijkt deze in China onvoldoende te zijn voor westerse maatstaven.
Toxiciteit
Niet alleen de productie blijkt een groot probleem te zijn, ook de mogelijke toxiciteit van de elektronische sigaret wordt in vraag gesteld.
In 2012 vergeleek een onderzoeksgroep de toxische effecten van de e-vloeistof op drie verschillende celtypes: humane longfibroblasten, humane stamcellen afkomstig van een embryo en neuronale stamcellen afkomstig van muizen. In totaal werden 41 verschillende vloeistofsamenstellingen gebruikt, waarbij de resultaten varieerden van niet-toxisch tot zeer toxisch. De onderzoekers concludeerden dat de toxiciteit niet te wijten was aan de aanwezige nicotine, maar aan de verschillende smaakstoffen die werden gebruikt. Hierbij zag men een duidelijk verschil tussen de toxiciteit in volwassen longfibroblasten en embryonale stamcellen. Deze laatste toonden een verhoogde gevoeligheid aan de smaakstoffen, waardoor dit een zekere mate van bezorgdheid oproept bij het roken van elektronische sigaretten tijdens de zwangerschap.
Omgeving
De e-sigaret blijkt niet alleen schadelijk te zijn voor de roker, ook voor de niets vermoedende omstaander kan de sigaret mogelijk negatieve gevolgen hebben. Zo toonde een studie uit 2013 aan dat, wanneer drie personen in eenzelfde kamer een elektronische sigaret rookten, er een duidelijke luchtvervuiling waarneembaar was. Deze vervuiling hield onder andere een vergrote aanwezigheid van 1,2-propaandiol,glycerine,aluminium en 7 verschillende polycyclische koolwaterstoffen in. Vooral de stijging in koolwaterstoffen is zorgwekkend, aangezien deze berucht zijn voor hun kankerverwekkende eigenschappen.
Propyleenglycol en glycerine
Propyleenglycol en glycerine, twee kleur- en geurloze organische verbindingen, zijn de hoofdbestanddelen van de e-vloeistof. Hoewel het gebruik van beide wijdverspreid is binnen ons dagdagelijks leven, blijken ze toch mogelijke negatieve gevolgen voor de gezondheid te hebben. Zo tast een te grote blootstelling aan propyleenglycol onder andere het centraal zenuwstelsel en de milt aan. Hierdoor moet het inademen van propyleenglycol best vermeden worden. Ook zorgt de verwarming en verdamping van propyleenglycol voor de vorming van propyleenoxide. Dit laatste is tevens een organische verbinding die, naast een irritatie van ogen en luchtwegen veroorzaakt, kankerverwekkend blijkt te zijn.
Niet alleen propyleenglycol is gevaarlijk, ook het verdampen van glycerine is periculeus. De verdamping van glycerine geeft namelijk aanleiding tot de vorming van acroleïne, een zeer reactieve stof die irritatie van de bovenste luchtwegen veroorzaakt.
Conclusie
Hoewel het roken van tabak nog altijd schadelijker blijkt te zijn voor de gezondheid, is het roken van de elektronische sigaret niet zonder gevaren. De gevolgen van de kankerverwekkende stoffen die geïnhaleerd worden zijn niet te onderschatten. Bijgevolg zou de e-sigaret niet meer opgehemeld mogen worden tot 'gezond' alternatief, maar veeleer tot een tussenstap in het stoppen met roken.