Energiedrankjes, gebruik en verslaving

Voor velen is de tijd van de Sisi limonade voorbij. Jongeren houden het voortaan bij andere drankjes. Dikwijls zijn dat alcoholische drankjes. Ingeval het toch drankjes zonder alcohol zijn komen bij jongeren energiedrankjes vaak op de eerste plaats van de dorstlessers. Een energiedrankje is een drankje met een stimulerende werking door bepaalde stoffen. Onder energiedrankjes vallen zogenaamde sportdrankjes en drankjes die de mentale prestaties verbeteren. Maar het gebruik van energiedrankjes is soms zo veelvuldig dat er sprake is van een zekere verslaving.

Niet alleen jongeren

Maar het zijn lang niet alleen jongeren die naar dit soort drankjes grijpen. Ook ouderen die ontdekt hebben dat hun sportprestaties verbeteren of dat ze bepaalde activiteiten langer kunnen volhouden door het drinken van energiedrankjes zijn er dol op.

Stoffen in de energiedrankjes

In de samenstelling van de drankjes kan enig verschil zitten maar in de meeste energiedrankjes komen voor: water, suiker, cafeïne, taurine of glucuronolactone, vitamine, mineralen, kunstmatige smaakstoffen en kleurstoffen. De drankjes zijn verkrijgbaar in blikjes van diverse maten: 25 cl, 33 cl, 33,5 cl, 47,3 cl en 50 cl. Sommige merken leveren ook light-versies. In het algemeen bevatten energiedrankjes vooral veel taurine en cafeïne maar er zijn ook energiedrankjes die niet die grote hoeveelheden van die stoffen bevatten met als bekendste merk AA-drink (After Activity Drink). Deze zijn vaak verpakt in kunststof flesjes.

Cafeïne prestatieverhogend

Het energiegevende effect van de drankjes wordt vooral toegeschreven aan de cafeïne. De hoeveelheid suiker die in de drankjes zit kan echter ook de prestaties verhogen. Door die hoeveelheid suiker worden sommige drankjes (zoals AA) ook wel caloriebommen genoemd. Om die calorieën te vermijden hebben enige leveranciers suikervrije varianten op de markt gebracht. De bewering dat de taurine ook prestatieverhogend zou zijn is omstreden. De hoeveelheid cafeïne in één blikje van 25 cl is 80 mg (320 mg cafeïne per liter). Ter vergelijking bevat een kopje koffie tussen de 40 - 100 mg cafeïne. Thee bevat ook cafeïne en wel 20-40 mg per kopje, met uitzondering van groene thee die een te verwaarlozen hoeveelheid cafeïne bevat. Maar in de energiedrankjes zitten stoffen die het effect van de cafeïne kunnen versterken.

Verkrijgbaarheid en verbod

Energiedrankjes zijn in het algemeen in drankwinkels en supermarkten verkrijgbaar. Maar dat is niet in alle landen zo. Het zeer bekende merk Red Bull is soms verboden of enige tijd verboden geweest. In Frankrijk worden energiedrankjes gezien als een medicijn en is de verkoop via de supermarkt lange tijd verboden geweest. Vanwege de cafeïne zijn de drankjes niet aan te bevelen voor kinderen. Sommige scholen verbieden het drinken van energiedrankjes op school, omdat kinderen er onrustig van kunnen worden.

Gewenningsgedrag en verslaving

Het probleem voor een groeiend aantal gebruikers is dat ze zo gewend zijn geraakt aan de stoffen dat er een gewenning is ontstaan die hen dwingt tot het dagelijks drinken van enkele blikjes. De hoeveelheid van enkele blikjes per dag wordt algemeen als teveel beschouwd. Naast het gewenningsgedrag is er bij een aantal gebruikers zelfs sprake van verslaving. Zij functioneren niet meer naar behoren zonder dagelijks, verspreid over de dag, enkele drankjes te drinken. Die verslavingsvorm kan zodanige vormen aannemen dat die vergelijkbaar is met een verslaving aan roken. Dit komt zelfs al bij kinderen voor omdat de goedkopere B-merken binnen hun budget passen. Overigens is het “afkicken” van die verslaving niet zo’n probleem en kan na vijf tot tien dagen ontwenning de verslaving weer voorbij zijn.

Lees verder

• Jongeren en de gevaren van energiedrankjes