Levertraanzalf en levertraanolie
Levertraan is er in de vorm van levertraanolie en levertraanzalf. De olie kan vloeibaar of in de vorm van capsules worden ingenomen. Levertraan bevat veel vitamine A en D. Daarnaast bevat het een hoge dosering omega-3 vetzuren. Dit zijn zeer essentiële onverzadigde vetzuren die de gezondheid bevorderen. Levertraan staat bekend om zijn vieze smaak. Levertraanzalf is een zalf op basis van vaseline en wordt toegepast bij slecht genezende wonden, eczeem, schaafwonden, aambeien en huidbeschadiging door bestraling.
Wat is levertraan?
Levertraan is een natuurlijke bron van vitamine A en D. Vitamine A is een in vet oplosbare vitamine en heeft ons lichaam nodig voor de opbouw van cellen. Daarnaast is vitamine A belangrijk voor de lichtgevoelige staafjes in het netvlies van onze ogen. Te weinig vitamine A leidt tot nachtblindheid, een droge huid en een slechte afweer. Vitamine D is ook een in vet oplosbare vitamine en nodig voor stevige botten. Het zorgt voor opname van calcium uit reguleert de calciumniveaus. Een tekort leidt tot spierzwakte, botontkalking en Engelse ziekte (rachitis).
Levertraan wordt verkregen uit de verse levers van vissoorten, vaak kabeljauw. Ook andere vissen uit de kabeljauwfamilie worden hiervoor gebruikt. De levers worden uitgeperst waardoor de vrijgekomen olie (visolie) bewerkt kan worden. Vroeger werd levertraan vloeibaar verkocht, tegenwoordig veelal in de vorm van capsules. De hoeveelheid aanwezige vitamine A en D kan nogal verschillen. Er wordt dan ook vaak vitamine A en D toegevoegd aan de levertraan. Levertraan bestaat uit een goudgele olie die erg vet is. Over het algemeen ervaren mensen levertraanolie als een vies smakend goedje.
Levertraanolie
Het verschil tussen levertraanolie en levertraanzalf is het feit dat levertraanolie voor inwendig gebruik geschikt is. Levertraanolie wordt gebruikt bij kinderen in de groei, na een botbreuk ter versnelling van het herstel, om de botten te verstevigen en bij een structureel tekort aan vitamine A en D. Inname van levertraanolie kan door de olie rechtstreeks op een theelepel te gieten. Een halve tot een hele theelepel levertraanolie is een juiste dosering. Vanwege de vieze smaak weigeren veel kinderen tot inname van levertraanolie. Ook volwassenen kunnen er moeite mee hebben. Levertraanolie wordt daarom ook wel tot capsules verwerkt. De dosering varieert van 1 tot 4 capsules per dag, afhankelijk van de leeftijd.
Levertraanolie wordt steeds minder vaak gebruikt omdat vitamine A en D tegenwoordig ook in margarine en halvarine verwerkt wordt. Toch wordt vaak vergeten dat levertraanolie ook een zeer hoog gehalte aan omega 3-vetzuren bevat. Deze onverzadigde vetzuren dragen bij aan het voorkomen van artritis (ontsteking van de gewrichten), depressie (stemmingsstoornis), hart-en vaatziekten en zorgen voor gezonde hersenen. Levertraanolie koop je bij de drogist of apotheker. Sommige supermarkten verkopen ook levertraancapsules (visoliecapsules).
Levertraanzalf
Levertraanzalf bestaat uit een basis van vaseline (petrolatum). Als tweede bestanddeel wordt levertraan toegevoegd. Vaak bestaat 25 tot 35 procent van de zalf uit levertraan. Wanneer wonden slecht genezen stimuleert levertraanzalf het herstel van de huid. Daarnaast werkt het verzachtend. Schaafwonden doen pijn en het zijn vaak lelijke wonden. De zalf werkt hierbij genezend. Het mag niet worden gebruikt bij brandwonden of geïnfecteerde wonden. Levertraanzalf wordt ook bij eczeem toegepast. Bij eczeem is de huidbarrière verstoord waardoor deze snel uitdroogt. Zalf met levertraan werkt herstellend. Belangrijk is om hierbij ook voldoende met vaseline in te blijven smeren.
Bij aambeien wordt levertraanzalf gebruikt. Dit werkt verzachtend en genezend bij kleine anale scheurtjes. Vaak ontstaan deze scheurtjes en aambeien na een bevalling. Maar ook bij baby's ontstaan wel eens scheurtjes als gevolg van een slechte verzorging of veel poepluiers.
Na bestraling tegen kanker is de huid vaak beschadigd. Dit komt doordat niet alleen kankervellen worden vernietigd maar ook de lichaamseigen cellen worden aangetast. Een rode en beschadigde huid is het gevolg. Levertraanzalf helpt de huid sneller herstellen.
Er wordt wel eens beweerd dat levertraanzalf de haargroei bevordert. Het gaat zich echter om de kale plekken die zijn ontstaan. Wanneer deze met de zalf behandeld worden zal de huid sneller genezen en gezonder worden. Door een gezonde huid zal de haargroei ook sneller terugkomen.
Voor paarden wordt ook vaak levertraanzalf gebruikt. Bij deze dieren helpt de zalf om wonden sneller te laten herstellen. Bij mok wordt het tevens toegepast. Ook kan het gebruikt worden bij andere (huis)dieren zoals honden, katten en konijnen. Levertraanzalf moet uit de buurt van de mond van het dier blijven. Op zich is het oplikken van vaseline of levertraan niet giftig, maar zitten er nog andere ingrediënten in de zalf die het dier ziek kunnen maken. De zalf is te verkrijgen bij de drogist of apotheker, voor dieren is de zalf te verkrijgen bij de ruitersportzaak of dierenspeciaalzaak. Ook de dierenarts verkoopt deze zalf vaak.