EHBO bij verslikking
Indien er sprake is van een ernstige verslikking, dient er eerste hulp verleend te worden. Een ernstige verslikking is herkenbaar, doordat het slachtoffer bijvoorbeeld naar de keel grijpt, het slachtoffer is in paniek, kan niks zeggen of hoesten en doet er alles aan om adem te halen. Dit kan soms een piepend geluid geven.
Bij verslikking schiet er een voorwerp, voedsel of vloeistof in de luchtpijp in plaats van in de slokdarm. Een mogelijke oorzaak hiervan kan zijn dat het strottenklepje de luchtpijp niet goed heeft afgesloten. Als iemand zich verslikt, is degene meestal in staat om zelf het voorwerp of vloeistof op te hoesten. Dit wordt een effectieve hoest genoemd. Soms blijft het voorwerp in de luchtpijp steken en sluit dit de luchtpijp af. Er is dan spraken van een niet-effectieve hoest.
Er kan onderscheid gemaakt worden tussen een lichte en een ernstige verslikking. Er is sprake van een lichte verslikking als het slachtoffer nog een hoorbaar antwoord kan geven op de vraag: 'heb je je verslikt?'. Ook is het slachtoffer nog in staat om hoorbaar te hoesten en te ademen.
Indien er sprake is van een ernstige verslikking,is het slachtoffer wel bij kennis, maar kan deze geen antwoord geven op bovengenoemde vraag. Ook kan het slachtoffer niet ademen of hoesten. Soms is er wel een piepende ademhaling hoorbaar of doet het slachtoffer tevergeefs pogingen om te hoesten.
Wat te doen bij een ernstige verslikking?
- Indien het slachtoffer in staat is om hoorbaar te hoesten, moedig dit dan aan. Het voorwerp dat de verstikking veroorzaakt kan hierdoor opgehoest worden.
- Sla met de vlakke hand tussen de schouderbladen, naar boven. Houd hierbij de borstkas tegen, zodat het slachtoffer rechtop blijft staan.
- Indien dit geen effect heeft, pas de heimlichgreep toe.
- Ga achter het slachtoffer staan.
- Sla de handen om de borstkas.
- Plaats je vuist met de duim in de hand tussen navel en onderkant borstbeen.
- Pak de vuist vast met de andere hand.
- Trek met een ruk beide handen naar je toe, schuin omhoog.
- Herhaal deze handeling, totdat het voorwerp dat de verstikking veroorzaakt verwijderd is.
- Indien bovenstaande niet baadt, bel 112.
Wat te doen bij een ernstige verslikking bij een kind?
Indien een kind zich ernstig verslikt handel je hetzelfde als bij een volwassenen. Uiteraard handel je met meer voorzichtigheid als je deze handelingen bij een kind toepast.
Indien je bovenstaande handelingen bij een kind hebt uitgevoerd, ga hierna altijd naar je huisarts of naar de eerste hulp. Dit zodat het kind onderzocht kan worden op eventueel inwendig letsel.
Reanimatie
Indien bovenstaande niet helpt en het slachtoffer buiten bewustzijn raakt, start met reanimatie. Bij kinderen en volwassenen wissel je 30 borstcompressies af met 2 beademingen.
Indien het beademen niet lukt, omdat het voorwerp dat de verstikking veroorzaakt in de weg zit. Doe dan nog een poging om dit te verwijderen, door met je vinger met een scheppende beweging het voorwerp te verwijderen. Lukt dit niet, ga dan weer verder met de borstcompressies.