Belangrijke EHBO-tips bij de meest voorkomende ongevallen

Er zijn veel voorkomende ongevallen waarbij je snel in actie moet komen. Want in afwachting van hulpdiensten als 112, huisartsenpost, ziekenhuis etc. kun je zelf al veel nuttigs doen. Ondanks dat je geen medische opleiding hebt, kun je alvast noodzakelijke eerste hulp geven als een kind of volwassene iets ernstigs overkomt. Die EHBO van omstanders voorkomt veel extra ellende voor het slachtoffer. Maar dan is het wel belangrijk dat je weet wat je moet doen. Je kunt in Amsterdam een cursus volgen waarbij wordt geleerd bloedingen te stoppen.

Wat je moet doen bij een ongeluk

Helaas is de EHBO-kennis van de meeste Nederlanders nogal laag. Slechts 3% van de volwassenen heeft aantoonbare EHBO-kennis.

• Daarom organiseert het Rode Kruis regelmatig activiteiten om het kennisniveau van vooral jongeren op dit gebied te vergroten. Het zijn namelijk de jongeren die zich gemiddeld vaker buitenshuis bevinden en daardoor eerder geconfronteerd worden met hulpbehoevenden. Maar er zijn ook cursussen en workshops voor volwassen, waarvoor iedereen zich kan inschrijven. Zie: rodekruis.nl/EHBOcursus.
• Gaat het om het stoppen van ernstige bloedingen dan geeft het VU Medisch Centrum in Amsterdam cursussen om dergelijke bloedingen te stelpen.

Maar om reeds nu voorbereid te zijn en ingeval van nood effectieve eerste hulp te kunnen bieden waar het slachtoffer eeuwig dankbaar voor zal zijn, geven we hieronder tips:

Heftige bloeding

Bloedverlies is een belangrijke doodsoorzaak bij slachtoffers van een ongeluk. Belangrijk dus voor een ieder om een hevige bloeding te kunnen stoppen. Snel een bloeding stoppen kan leven(s) redden. Daarvoor dien je eigenlijk de cursus (van het VUmc) te volgen waarbij wordt geleerd:

• Bij een ernstige bloeding beginnen om met twee handen hard op de wond te drukken, ondanks dat dit de gewonde veel pijn kan doen.Vervolgens een knevelverband aanleggen, een tourniquet. Dat is een band die je strak kunt aanleggen en daarna strak kunt aandraaien. Daardoor wordt de bloedtoevoer naar been of arm gestopt. (in geval van nood is een T-shirt te gebruiken als tourniquet.)
• Gaat het om een wond in lies of hals dan mag een knevelverband niet, en wordt de wond gedicht via de techniek van het opstoppen. Door te drukken op speciaal gas dat een stollende werking heeft, wordt de bloeding tot stilstand gebracht.

Dan de ongevallen Top-5:

Huidwond

Zelfs bij een kleine wond op straat is er risico op tetanus. Een bloedende huidwond daarom zorgvuldig schoonspoelen met stromend water totdat je geen vuil meer in de wond ziet. Daarna de wond afdekken met bijvoorbeeld verbandpleister, Hansaplast. Vraag een arts om advies.

Brandwond

Zo snel mogelijk de wond met lauw schoon (leiding)water afkoelen. Denk aan de slogan “eerst water, de rest komt later”. Blijf minstens tien minuten koelen totdat de pijn minder wordt. Gebruik eventueel bij kleinere eerstegraads en tweedegraads brandwonden een brandwondenpleister. Bij zeer ernstige brandwonden altijd gelijk 112 inschakelen.

Botbreuk

Ga met een slachtoffer dat een botbreuk heeft opgelopen aan de voet, schouder, arm of hand naar de huisarts. Maar als er letsel is aan knie, been, heup, rug of nek, altijd gelijk 112 bellen. Het betreffende ledemaat vooral nooit zelf recht zetten, en het slachtoffer ook geen overbodige bewegingen laten maken. Als op de plaats van de breuk een open wond is met veel bloedverlies, dan voorzichtig op die wond drukken.

Verslikking

Bij verslikking raakt er een voorwerp, een vloeistof of voedsel in de luchtpijp in plaats van in de slokdarm. Oorzaak kan zijn dat het zogeheten strotklepje de luchtpijp niet goed afsluit tijdens het slikken. Als gevolg van verslikking kan verstikking optreden, hetgeen wil zeggen dat het lichaam wordt belemmerd in de ademhalingsfunctie. Er kan bij verstikking geen lucht in de longen komen, terwijl de kooldioxide het lichaam niet kan verlaten.
In geval van ernstige verslikking (bij bewustzijn, doch niet meer kunnen praten of ademhalen) vijf maal slaan tussen de schouderbladen. Helpt dit niet, dan vijf buikstoten uitvoeren. Indien het probleem dan nog niet over is, dan afwisselend vijf stoten tussen de schouderbladen en vijf buikstoten. Gelijk 112 inschakelen als slachtoffer buiten bewustzijn raakt.

Vergiftiging

Bij een ernstige vergiftiging gelijk 112 bellen. Dat geldt o.a. bij ademhalingsmoeilijkheden, bewusteloosheid of ernstige brandwonden. In alle andere gevallen zo snel mogelijk de (huis)arts bellen. Uiteraard het advies van de hulpverleners stipt opvolgen. Een bewusteloos persoon die een normale ademhaling vertoont in stabiele zijligging leggen.

EHBO in vier stappen

1. Zorg in de eerste plaats voor veiligheid, zodat het slachtoffer niet nog meer letsel oploopt.
2. Beoordeel de toestand van het slachtoffer, zoals ademhaling en hartslag.
3. Alarmeer de hulpdiensten, zoals 112.
4. Verleen daarna gelijk zelf de noodzakelijke eerste hulp.