Brandwonden: soorten, oorzaken en behandeling
In huis ontstaan brandwonden vaak door contact met heet water of vet. Enkele voorbeelden hiervan zijn te heet badwater, een omvallende theepot, onhandigheid met de frituurpan, of spetterend bakboter. Andere oorzaken van brandwonden zijn het aanraken van een hete ovenschaal, door elektriciteit, of door je te verbranden aan een vlam. Het belangrijkste om te doen bij een brandwond, is koelen met water. Kleine brandwonden kunnen vanzelf weer helemaal genezen.
Verschillende soorten brandwonden:
- Eerstegraads brandwonden; bij deze soort brandwond ontstaat een rode, droge, pijnlijke plek.
- Tweedegraads brandwonden; hierbij is sprake van een rode en pijnlijke plek, die ook vochtig is en soms ontstaan er ook blaren.
- Derdegraads brandwonden; De brandwond is geelwit of bruin van kleur en doet geen pijn. Dit is een ernstige vorm van verbranding waarbij de brandwond zo diep is dat de zenuw uiteinden in de huid stuk zijn gegaan.
- Verkoling; bij de ergste vorm van verbranding ontstaan er zwarte plekken in de huid. Al het weefsel is aangetast.
Hoe ernstig is de brandwond?
Hoe ernstig een brandwond is is afhankelijk van meerdere factoren:
- De diepte van de verbranding
- De omvang van de verbrande plek, hoe groter de omvang van de brandwond hoe gevaarlijker het is. Bij grote brandwonden is er gevaar voor uitdroging van het lichaam doordat er veel vocht uit de brandwonden loopt.
- De grote verbrandingen kunnen bacteriële infecties optreden.
Litteken vorming
Eerste-en tweedegraads brandwonden laten vrijwel nooit littekens achter. Bij diepere brandwonden kunnen wel littekens ontstaan. Door litteken vorming kan de huid vergroeien waardoor het bewegen van een gewricht erg moeilijk kan worden. Hierbij kunnen herstel operaties nodig zijn.
Behandeling bij brandwonden
- Het eerste wat je moet doen na het oplopen van een brandwond is koelen met stromend water. Houdt de aangedane plek minstens 5 min onder een lopende kraan, je kunt het beste koud tot lauw, zacht stromend water gebruiken. Bij het gebruik van ijskoud water loop je kans onderkoeld te raken. Als er geen kraan of douche beschikbaar is, kan je altijd nog in een sloot springen, koelen van de brandwond is echt van belang.
- Vastgekleefde kleding in de brandwond kun je het beste laten zitten, bij het verwijderen beschadig je de huid nog meer.
- Om infectie van de brandwond te voorkomen moet je van de wond afblijven. Je kunt de droge rode plek het best niet afdekken en er geen zalf op smeren. Is er sprake van en open wond of blaren doe er dan schoon verband op, zodat er geen vuil in de wond komt.
Wanneer moet je naar de huisarts met een brandwond?
- Als een baby of een kleuter een brandwond heeft opgelopen
- Als een brandwond geen pijn doet en geelwit van kleur wordt
- Als je een erg grote brandwond oploopt, dat wil zeggen een brandwond die groter is dan je eigen hand
- Als er enkele dagen na het ontstaan van de brandwond geelgroen vocht uitkomt
- Als brandwond na enkele dagen pijnlijker en roder wordt
Het meest belangrijk na het oplopen van een brandwond is direct koelen, daarna kan eventuele medische hulp ingeroepen worden.