Maagpillen kunnen klachten veroorzaken

Maagpillen worden vaak voorgeschreven maar ook maagzuurremmers kan je bijna overal verkrijgen zelfs zonder doktersvoorschrift. Het is één van de meest verkochte geneesmiddelen in Europa. Iedereen heeft wel eens een pilletje of een middel genomen tegen brandend maagzuur, zure oprispingen, maagpijn of andere maagproblemen. Maar sommigen gebruiken deze middelen langdurig of bijna dagelijks en dan kan het weleens nadelig voor de gezondheid zijn.

• Medicijnen tegen maagklachten
• Functie van maagzuur
• De oorzaak van maagzuur en invloed van maagzuurremmers
• De oorzaken herkennen
• Medisch advies inwinnen
• Een aantal tips bij maagzuur en/of reflux

In België en Nederland zijn maagklachten een veel voorkomende klacht. De meest voorkomende maagklachten zijn :

• brandend maagzuur of zuurbranden
• refluxklachten
• dysepsie ( misselijkheid met maagpijn en een opgeblazen gevoel)
• maagzweren

Medicijnen tegen maagklachten

Maagbeschermers

Een maagbeschermer worden voorgeschreven om de maagwand te beschermen tegen het maagzuur. Deze middelen leggen een laagje over de maagwand om de maag zo te beschermen.

Maagzuurremmers

Maagzuurremmers kunnen preventief gegeven worden bij patiënten die langdurig verschillende medicijnen moeten innemen of wanneer het maagslijmvlies verzwakt of beschadigd is. We noemen deze middelen ook secretieremmers. Deze middelen verminderen de aanmaak van maagzuur of kunnen de productie van maagzuur volledig blokkeren. Het zijn protonpompremmers. Voorbeelden hiervan zijn omeprazole en pantoprazole
H2-blokkers verminderen ook de aanmaak van maagzuur. Een voorbeeld hiervan is ranitidine.

Antacida

Deze middelen zijn meestal vrij te verkrijgen. Het zijn middelen die het maagzuur binden en neutraliseren of met andere woorden ze breken het zuur af. Voorbeelden hiervan zijn Rennie en Maalox

Functie van maagzuur

Maagzuur heeft een belangrijke functie in het spijsverteringsproces. Indien de hoeveelheid maagzuur niet goed ingesteld is, worden de voedingsstoffen niet correct afgebroken en opgenomen in het lichaam. De belangrijkste functies van het maagzuur zijn onder andere:

• de splitsing van eiwitmoleculen om opgenomen te worden in het bloed
• het afbreken van koolhydraten en vetten
• helpen met de calciumopname
• het onschadelijk maken van bacteriën en schimmels
• helpen bij de goede opname van vitaminen en mineralen
• de opname van B12 en ijzer

Wanneer de maagsappen hun functie niet naar behoren kunnen uitoefenen kan dit als gevolg hebben dat er kwalen ontstaan door tekorten aan voedingstoffen. Op lange termijn kunnen onder ander volgende kwalen ontstaan:

• chronische depressie, angst en slapeloosheid door een tekort aan essentiële aminozuren
• allergieën en auto-immuunziekten door verzwakking van het immuunsysteem
• vermoeidheid door tekort aan ijzer
• psychologische en neurologische problemen door tekort aan vitamine B12
• verhoogd risico op osteoporose door tekort aan calcium
• verhoogde vatbaarheid voor infectieziekten door tekort aan zink

De oorzaak van maagzuur en invloed van maagzuurremmers

Te weinig maagzuur

Maagzuur kan verschillende oorzaken hebben. Zowel een tekort als een te veel aan maagzuur kan aan de basis liggen van maagzuur of reflux. De meeste mensen die maagklachten hebben, denken vaak automatisch onterecht dat ze teveel maagzuur hebben. Dit is vaak een misverstand. Vaak is een tekort aan maagzuur de oorzaak van klachten terwijl ze worden bestreden met maagzuurremmers. Dit heeft als gevolg dat alleen het symptoom wordt bestreden. Voldoende maagzuur in de maag hebben is belangrijk voor de goede functie van de maag. Als je maagzuurremmers of zuurafbrekende middelen gebruikt terwijl je een te kort aan maagzuur hebt, raakt je hele spijsvertering ontregeld en kan je te kampen krijgen met tekorten aan voedingsstoffen.

De normale pH-waarde van de maag moeten tussen de maaltijden in beneden de 3 blijven. Wanneer er langdurig te weinig maagzuur in de maag gevormd wordt, krijgen bacteriën de kans om te overleven en zich te vermenigvuldigen. Er ontstaat een overgroei aan bacteriën in de maag en de darmen met als gevolg een slechte vertering van de koolhydraten en gisting ervan. Dit proces leidt tot gasvorming waardoor de druk op de maag toeneemt. Hierdoor kan er gemakkelijk maagzuur in de slokdarm terechtkomen. Als dit maagzuur telkens wordt geneutraliseerd hebben bacteriën en schimmels een grotere kans om door de maagwand te geraken. Bacteriële overgroei in de dunne darm wordt geassocieerd met klachten van het prikkelbare darm syndroom.

De meeste symptomen van een tekort aan maagzuur met betrekking tot de maag:

• veel boeren
• zure oprispingen
• opgeblazen gevoel na eten
• brandend maagzuur
• gasvorming
• misselijkheid
• overgeven
• maagpijn

Te veel maagzuur

Het kan ook gebeuren dat er meer productie van zuren wordt aangemaakt in de maag bijvoorbeeld bij een vetrijke maaltijd. Je kan dan last krijgen van reflux op zure oprispingen. Bij zure oprispingen wordt er te veel maagzuur geproduceerd om eiwitten dat in het voedsel voorkomt te verteren. Dit maagzuur wordt dan via de slokdarm tot in de mondholte teruggestroomd. Doordat het maagzuur zoutzuur bevat, ondervind je een brandend gevoel in je slokdarm. In de maag worden er tegelijkertijd een alkalische sap geproduceerd die de maagwand beschermd tegen het maagzuur. Vandaar dat we het niet voelen branden in onze maag. Als we dan maagzuurremmers innemen wordt de spijsvertering in de war gebracht (en hiermee samengaand ook de darmen).De maag zal als reactie hierop nog meer maagzuurproducerende cellen aanmaken. Het gevolg van jarenlange inname van maagzuurremmers is dat de maag het na jaren opgeeft en af en toe kan er zelfs maagkanker ontstaan. Door de zuurproductie nog verder af te nemen zal er ook een vertraagde maagfunctie optreden waardoor voedsel langer in de maag blijft. Dit kan opnieuw resulteren in reflux. Tenslotte wanneer er geen zuren worden gevormd in de maag dan kunnen er ook geen basen worden aangemaakt. Vanaf de twaalfvingerige darm moet de vertering basisch zijn voor een goede vertering. Gebeurt dit niet dan kunnen er symptomen ontstaan als misselijkheid, buikpijn en diarree. Een nog groter probleem vormt het verzuren van het lichaam op lange termijn. Totale verzuring van het lichaam kan leiden tot spierpijn en gewrichtspijn tot en met osteoporose bij oudere mensen. De verzuring van het lichaam noemen we latente acidose.

Symptomen bij te veel maagzuur (kan een voorloper zijn van een maagzweer)

• maagpijn
• zure smaak in mond
• brandend maagzuur bij liggen
• veel boeren
• moeilijkheden bij slikken
• diarree

De oorzaken herkennen

Brandend gevoel veroorzaakt door zuur in de de slokdarm

Volgende oorzaken kunnen aan de basis liggen:

• een slecht functionerende onderste slokdarmspier waarvan de oorzaken kunnen liggen aan te veel druk op de maag, een middenrifbreuk of een verzwakte sluitspier.
• te weinig maagzuur waarvan een bacteriële overgroei en een slechte vertering van koolhydraten gasvorming veroorzaken.

Brandend gevoel in de maag zelf

De maagwand is normaal gezien beschermd tegen de maagsappen. Wanneer deze ontstoken is en de beschermlaag niet goed meer functioneert, dan kan de maag last krijgen van zijn eigen zuur. Dit kan gebeuren door:

• een acute maagslijmvliesontsteking (door een virus of bacterie of het gebruik van NSAID's)
• een maagvliesontsteking door de Helicobacter pylori bacteri
• een auto-immuun maagvliesontsteking: bij deze vorm keert het immuunsysteem zich tegen het eigen maagslijmvlies met beschadiging als gevolg.

Medisch advies inwinnen

Wanneer je regelmatig of dagelijks te kampen krijgt met reflux of maagzuur, dan is het beter om een arts of specialist te raadplegen. Ook al kreeg je reeds maagzuurremmers voorgeschreven, een bijkomende controle kan geen kwaad indien de klachten aanhouden. Bij voorgeschreven maagpillen is het belangrijk om de voorgeschreven termijn van inname niet te overschrijden. De maag kan soms nog tijd nodig hebben om zijn evenwicht terug te vinden. Ook aan zelfmedicatie doen is nooit aangeraden.

Dit artikel is louter informatief en dient niet om een zelfdiagnose te maken. Het is de bedoeling dat je meer inzicht krijgt in de aard van je maagklachten en de invloed van maagpillen op je gezondheid. Op die manier kan je ook bewuster omgaan met het nemen van antacida en vooral maagzuurremmers. Nog een bewezen bijkomend probleem met maagzuurremmers is dat ze soms de symptomen van een maagzweer kunnen verbergen. Aarzel dus niet om bij twijfel contact met een arts te nemen.

Een aantal tips bij maagzuur en/of reflux

• Vermijd pijnstillers en ontstekingsremmers zoals ibuprofen, diclofenac, aspirine. Paracetamol mag wel.
• Zet het hoofdeinde van je bed wat hoger om te slapen.
• Drink veel water.
• Eet regelmatig en liefst kleine maaltijden
• Vermijd koffie, alcohol, frisdranken, vruchtensappen, zware en gekruide maaltijden
• Vermijd stress
• Benut geen maaltijd kort voor of kort na een lichamelijke inspanning
• Buig altijd door je knieën zodat de maaginhoud niet terugvloeit in de slokdarm
• Eet niets meer drie uur voor slaaptijd
• Probeer overgewicht te vermijden
• Bij maagzuurklachten: los 1 lepel natriumbicarbonaat in een glas water en probeer dit op te drinken. Dit biedt meestal soelaas. Gebruik dit middel nooit langer dan één week na elkaar.