Pijn in slokdarm en slokdarmspasme

De slokdarm bestaat uit glad spierweefsel en kan een zeer specifieke pijn veroorzaken als de slokdarm verkrampt, samentrekt of een spasme krijgt. Iedereen kent wel het uiterst onprettige gevoel als een hap eten niet goed wil zakken en blijkbaar halverwege de slokdarm vast komt te zitten. De slokdarm reageert op de te grote (of te droge) hap voedsel met samentrekken. Deze kramp is zeer pijnlijk. Sommige mensen hebben last van slokdarmkramp, zonder dat er voedsel vastzit. En soms kan er ook iets ernstigers aan slokdarmkramp ten grondslag liggen. De slokdarm is de doorgang van voedsel en water, tussen mond en maag. Het is een lange spier die voedsel en water van boven naar beneden toe transporteert. Deze 'tunnel' opgebouwd uit spieren, bindweefsel en slijmvlies, is gemiddeld 3 decimeter in lengte. Zolang het allemaal goed functioneert, heb je geen last van je slokdarm. Zit er echter een vernauwing in de slokdarm of heb je last van brandend maagzuur of eten ingeslikt dat niet wil zakken, dan kan je slokdarm gevoelig zijn en slokdarmkramp veroorzaken.

Kramp in je slokdarm

Kramp in de slokdarm heeft iedereen wel eens. Als je eten niet goed wil zakken en je slokdarm samentrekt rondom het voedsel. De slokdarm heeft dan wat moeite om het voedsel te transporteren en er ontstaat een tijdelijke kramp. Je voelt het eten maar langzaam zakken en dat doet pijn. Een beetje water drinken, kleine slokjes nemen, doet dan vaak wonderen. Deze klacht tijdens eten komt bijvoorbeeld een of tweemaal per jaar voor en als je een gulzige eter bent misschien wat vaker. Je hebt er geen andere klachten bij en het treedt alleen (heel soms) op tijdens het eten. Maar sommige mensen hebben last van slokdarmspasme, dan treden krampen in de slokdarm spontaan op.

Slokdarmspasme

Slokdarmspasme is behoorlijk pijnlijk. De pijnaanvallen kunnen variëren van licht tot ernstig. De pijn kan beginnen met een knijpend gevoel in het strottenhoofd in de keel, waarna even later de kramp zich uitbreidt naar de borst, en ook kan doortrekken naar de rug en schouderbladen. Voordat je er vanuit gaat dat je aanvallen van slokdarmspasme hebt, moet door een arts worden onderzocht of dit correct is. De klachten hebben namelijk sterke overeenkomsten met (angina pectoris) hartklachten. Mensen die veel last hebben van slokdarmspasme kunnen aanvallen lang aanhouden, en omdat ze zo pijnlijk zijn kan dit het dagelijks leven behoorlijk dwarsbomen. Tijdens een aanval zijn wel vastgesteld zogenaamde:

• Notenkrakerslokdarm.
• Kurkentrekkerslokdarm.

Deze benamingen zijn een gevolg van de vorm die de slokdarm aanneemt tijden een slokdarmspasme-aanval. Bij slokdarmspasme trekken de spieren van de slokdarm plotseling samen. De oorzaak kan onduidelijk zijn en de aanvallen treden onverwachts en plotseling op. Er is vermoedelijk een relatie met stress. Slokdarmspasmen komen in aanvallen opzetten. De kramp begint licht, wordt erger en erger totdat een flinke pijn voelbaar is. Na enige tijd zakt de kramp weer af. Sommige mensen hebben vaak last van slokdarmspasme, anderen zelden. Omdat de oorzaak vaak niet bekend is, wordt aangeraden om stress te vermijden. Tijdens een aanval kleine slokjes lauw water drinken kan de slokdarm doen ontspannen. Ook wordt aangeraden het voedsel goed te kauwen en eten niet te droog te eten. Voeg regelmatig vocht aan eten toe, zoals water, een beetje jus of bouillon over aardappels. Droog eten zoals aardappels en hardgekookte eieren, kunnen kramp uitlokken. Ook rijst kan traag door de slokdarm zakken. Brood of bepaalde soorten broodbeleg wat van zichzelf nogal droog is, zoals pindakaas, kan ook de slokdarm prikkelen tot kramp. Slokdarmspasme is vaak onschuldig maar kan ook voorkomen bij ernstiger zaken, zoals kanker.

Kanker van de slokdarm

Slokdarmkanker is een vrij zeldzame aandoening die meestal pas laat wordt ontdekt. Hoe eerder slokdarmkanker ontdekt wordt, hoe beter de prognose en de kans op volledige genezing. Signalen die op slokdarmkanker wijzen moeten daarom niet worden genegeerd maar zo snel mogelijk worden uitgezocht. Klachten die op slokdarmkanker kunnen wijzen, zijn:

• Passageklachten. Het eten wil niet goed zakken.
• Pijn rondom je borstbeen.
• Vol gevoel op de borst en/of omgeving borstbeen.
• Afvallen zonder dieet. Je valt af maar begrijpt niet wat de oorzaak is.
• Minder trek in eten.
• Vaker moe.
• Duizelig.
• Bloedarmoede.
• Erg vaak de hik hebben.
• Zwarte ontlasting.
• Bloed opbraken.

Niet al deze klachten hoeven tegelijkertijd voor te komen.

Oesophagale spasmen of slokdarmkramp

De medische term voor slokdarmspasme is oesophagale spasmen. De slokdarm wordt officieel de oesofagus genoemd. De slokdarm maakt gebruik van peristaltiek om voedsel vanuit de mond naar de maag te transporteren. De spiercontractie zijn normaal gesproken pijnloos. Als er sprake is van oesophagale spasmen kan de peristaltiek te heftig zijn of onregelmatig optreden. Het is dan te vergelijken met elke andere willekeurige spierkramp. De kramp kan zeer pijnlijk zijn. De meest voorkomende oesophagale spasmen zijn diffuse oesophagale spasmen.

Diffuse oesophagale spasmen

Afzonderlijke gedeeltes van de slokdarm werken niet correct samen. Een vervelende gevolg hiervan is bijvoorbeeld ook dat iemand zich sneller verslikt. Mogelijk ontstaat dit type spasmen door stress. Ook wordt wel gedacht dat verstoorde prikkeling vanuit de zenuwen de spieren van de slokdarm aanzetten tot spasmen. Geheel zeker kent men de oorzaak niet. De behandeling bestaat uit bepaalde pijnstillers (de huisarts kan hier meer over vertellen). Klachten die hierbij kunnen voorkomen zijn:

• slikklachten.
• het gevoel dat er iets in je keel zit.
• maagzuur.
• oprispingen (met soms ook eten dat weer omhoog komt).

Hartklachten of slokdarmkrampen?

Dit onderscheid kan je zelf niet maken en moet altijd oor een arts worden uitgezocht. Hartklachten hebben namelijk veel overeenkomsten met krampen in de slokdarm. Heb je kampen en pijnklachten in keel, borst, schouders, armen, rug... neem dan contact op met de huisarts voor overleg.

Lees verder

• Slokdarmkanker, verschijnselen en symptomen