De pil en antibiotica

Gebruik je de pil en antibiotica, bijvoorbeeld tegen een blaasontsteking of een keelontsteking? Het kan dan zijn dat de werking van de pil is verminderd. Dit betekent dat je alsnog zwanger kunt raken, ook al slik je de pil op de goede momenten. Om dit te voorkomen, is het slim om te weten hoe antibiotica de werking van de pil teniet kunnen doen.

Antibioticakuur en de pil

Er is weinig grootschalig wetenschappelijk onderzoek gedaan naar de betrouwbaarheid van de pil tijdens een antibioticakuur. Wel zijn er veel kleine studies verricht. Die wijzen erop dat de werkzame stoffen in de pil sneller afgebroken worden door het lichaam op het moment dat je antibiotica gebruikt.


Dit is niet bij alle antibiotica het geval. Onderstaande lijst geeft de namen van antibiotica die de werking van de pil kunnen verminderen:

• rifampicine
• rifabutine

Onderstaande antibiotica stonden ooit op de 'onveilige' lijst maar er is nog niet genoeg onderzoek gedaan om ze compleet als veilig te bestempelen (en ook niet als onveilig):

• minocyclin
• oxytetracycline
• penicilline

Er zijn ook veilig geteste antibiotica:

• demulen
• ampicilline
• temafloxacin
• oflaxinen ciprofloxacin
• doxycycline +
• tetracycline *
• amoxicilline *

+ Van doxycycline is bekend dat proefpersonen grote verschillen lieten zien in de hormoonlevels. De wisselwerking met de pil maakt de pil misschien niet minder effectief, maar je kunt er wel nadelige effecten van ervaren.

* Deze twee antibiotica worden sinds 2011 als veilig beschouwd als zij samen met de pil worden geslikt.

De pil en antibiotica tegen blaasontsteking

Tegen een blaasontsteking kun je diverse antibiotica slikken.

• Nitrofurantoïne - bij eenvoudige en bij veelvoorkomende blaasontstekingen.
• Fosfomycine - gebruikelijk.
• Trimethoprim - wordt gebruikt als je meerdere keren per jaar een blaasotsteking hebt.
• Tetracycline zoals doxycycline, minocycline en tetracycline.
• Amoxicilline zoals amoxicilline of amoxicilline in combinatie met clavulaanzuur.
• Cefalosporine, zoals cefotaxim, cefuroxim en cefalexine (als niets anders werkt).

Je dient op de verpakking te controleren om welke soort antibiotica het gaat. Ook de bijsluiter kan extra informatie geven.

De pil en antibiotica tegen keelontsteking

Tegen keelontsteking kunnen de volgende antibiotica worden voorgeschreven:

• Penicilline zoals feneticilline, fenoxymethylpenicilline en amoxicilline met clavulaanzuur.
• Macrolide zoals azitromycine, claritromycine en erytromycine.
• Tetracycline zoals doxycycline, minocycline en tetracycline.
• Cefalosporine zoals cefaclor, cefalexine, ceftibuten en cefuroxim.

Je dient, net als bij alle antibiotica, op de verpakking te controleren om welke soort het gaat. Ook de bijsluiter kan extra informatie geven.

Wat kun je doen?

Als je om wat voor reden dan ook een antibioticakuur moet afmaken en je slikt tegelijkertijd de pil, dan kun je beter zorgen voor condooms als je toch seks wilt hebben. Je bent dan in elk geval beschermd tegen een zwangerschap.

Vanaf wanneer is de pil weer veilig?

De kans is klein dat je tijdens een antibioticakuur zwanger raakt als je de pil slikt. Toch bestaat de kans, en die kent de volgende risicoperiodes:

• de start van de antibioticakuur
• tijdens de antibioticakuur
• tot twee weken na het voltooien van de antibioticakuur

Ben je dus klaar met je kuur, dan werken de antibiotica nog tot twee weken door in je lichaam. Ook in die periode is de pil verminderd werkzaam.

De pil doorslikken, ongestelheid en antibiotica

Je kunt op drie manieren omgaan met je pilstrip en het gebruik van antibiotica. Tijdens je kuur kon je het volgende doen:

1. Je ongesteldheid 1-7 dagen uitstellen - Je maakt je strip af en je voltooit je antibioticakuur. Slik 7 pillen door na afloop van de kuur (bij tweefasenpil en driefasenpil doorgaan met pillen van de laatste fase). Hiermee stel je je ongesteldheid 1 tot 7 dagen uit.
2. Je ongesteldheid 3 weken uitstellen - Als je strip op is, ga je gelijk door met een nieuwe strip van de pil. Je ongesteldheid wordt uitgesteld, maar houd er rekening mee dat je kans hebt op doorbraakbloedingen.
3. Je ongesteldheid niet uitstellen - Gebruik de pil zoals je gewend bent.

In alle drie de gevallen moet je tijdens en na de kuur oppassen met seks (dus condooms gebruiken of aan geheelonthouding doen) als je niet zwanger wilt raken.