Jezelf beschermen tegen de zon

Zoals we allemaal wel weten is goede bescherming tijdens het zonnen erg belangrijk. Onverstandig zonnen zorgt voor huidverbranding, huidveroudering en huidkanker. Ook kan teveel zon leiden tot een zonnesteek. Een goede zonnebrandcrème kan je beschermen tegen schadelijke UV-straling. Maar er zijn meer mogelijkheden om jezelf te beschermen tegen de zon.
Zonnebrandproducten zijn gemaakt om zonnebrand te voorkomen. De UV-filters in de zonnebrandproducten zorgen ervoor dat minder UV-straling de huid bereikt. Toch zal het beste zonnebrandproduct nog steeds niet alle straling tegenhouden. Wees hiervan bewust als je de huid blootstelt aan de zon.

Wat is UV-straling?

UV-straling is de afkorting van ultraviolette straling en is afkomstig van de zon. De UV-straling wordt ingedeeld in drie verschillende soorten:

UV-A: Natuurlijk zonlicht bestaat uit ongeveer 95% uit UVA-stralen. Deze straling is zo sterk dat het zelfs door glas heengaat. UVA is de minst schadelijke vorm van ultraviolette straling. Toch kan deze vorm ook bij overmatige blootstelling leiden tot zonnebrand en huidkanker. UVA-straling leidt voornamelijk tot huidveroudering (ezelsbruggetje: A = aging).

UV-B: Natuurlijk zonlicht bestaat uit ongeveer 5% uit UVB-straling. Dit is de belangrijkste oorzaak van zonnebrand of huidkanker (ezelsbruggetje: B = burning).

UV-C: Deze straling bereikt het aardoppervlak niet.

Gelukkig heeft UV-straling ook positieve kanten. Zonlicht geeft je energie en zorgt voor een beter humeur. Ook wordt door UV-straling vitamine D aangemaakt, hiervoor is 10-15 minuten zon al genoeg. Daarnaast heeft UV-straling een ontstekingsremmende werking op de huid. Zo kan bij bijvoorbeeld eczeem UV-lichttherapie erg helpend zijn. Ook hierbij geldt dat je aan een gedoseerde hoeveelheid zon al genoeg hebt. Ga dus nooit uren bakken in de zon en smeer je altijd goed in. Je hoeft echt niet bang te zijn dat de positieve kanten van de UV-straling je huid niet bereiken.

De huid beschermt zichzelf ook tegen UV-straling. Doordat je huid pigment (melanine) aanmaakt worden cellen in de opperhuid afgeschermd tegen UV-straling. Hierdoor krijg je dus een bruine kleur. Mensen die weinig pigment aanmaken hebben een groter risico op het krijgen van zonnebrand en huidkanker. Ook jongere kinderen (tot 16 jaar) dienen zich om deze reden goed te beschermen tegen de zon.

Hoe bescherm je jezelf tegen de zon?

Omdat het risico op huidverbranding, huidkanker en huidveroudering groot is, is het belangrijk om je huid goed te beschermen tegen de zon. Maar hoe doe je dat?

Bereid je voor
Een goede voorbereiding is het halve werk. Lees het weerbericht om te zien hoe hoog de zonkracht is. Hoe sterker de kracht van de zon, hoe groter de kans op verbranding.

Wennen aan de zon
Laat je huid voorzichtig wennen aan de zon. Pas extra op wanneer je huid nog niet zoveel in de zon is geweest. Wist je dat een huid die een keer erg verbrand is levenslang extra gevoelig blijft? Geef dus vooral extra aandacht aan deze plaatsen door ze vaak en royaal in te smeren.

Goede zonnebrandproducten
Bezuinig niet op zonnebrandproducten! Koop zonnebrandcrème die je beschermt tegen zowel UVA- als UVB-straling. Zorg voor de juiste SPF (Sun Protection Factor). Hoe hoger de factor, hoe beter de bescherming. Het is een fabeltje dat een hoge factor het bruin worden vertraagt. Wanneer je snel verbrandt en een licht huidtype heb kun je het beste kiezen voor factor 30-50. Voor de andere huidtypen is factor 20-30 vaak voldoende. Voor kinderen tot 16 jaar is het verstandig om altijd factor 30-50 te nemen. Dit zorgt op latere leeftijd voor een verminderd risico op huidkanker.

Vaak smeren
Smeer je een halfuur van te voren royaal in. Laat de zonnebrandcrème intrekken voordat je de huid blootstelt aan de zon. Smeer je elke twee uur opnieuw in. Ook wanneer je in het water bent geweest of hevig transpireert is het verstandig om je opnieuw in te smeren.

Nooit te lang
Stel je huid nooit te lang bloot aan de zon en zoek regelmatig de schaduw op. Vooral tussen 12.00 en 15.00 uur is het niet verstandig om te zonnen omdat de zonkracht dan op het hoogst is. Neem bijvoorbeeld wanneer je naar het strand gaat altijd een parasol mee of zoek een plekje met voldoende schaduw.

Gevoelige huid
Reageert je huid gevoelig op de zon? Bijvoorbeeld door jeuk, roodheid, bultjes of droogheid? Wees altijd extra voorzichtig wanneer je een gevoelige huid hebt. Gebruik een zonnebrandcrème met een hoge beschermingsfactor. Ook is het raadzaam om zonnebrandproducten zonder parfum, parabenen en kleurstoffen te gebruiken. Wanneer je last hebt van huidirritatie, raadpleeg dan bij twijfel altijd je huisarts en ga niet zelf experimenteren met allerlei middeltjes.

Het hele jaar door
Het lijkt misschien een beetje raar, maar smeer jezelf altijd in! Ook in de winter is het raadzaam om een product te gebruiken dat SPF bevat. Al lijkt de zon niet zo krachtig, toch is er ook in de winter veel UV-straling. Ook op een bewolkte dag bereikt deze straling gewoon de aarde. Er zijn bijvoorbeeld veel dagcrèmes die SPF bevatten. Dit is een goed alternatief in de wintermaanden. En om je echt over te halen: wist je dat UVA-straling de belangrijkste oorzaak is voor huidveroudering?

Jezelf kleden tegen de zon

Niet alleen het gebruik van goede zonnebrandproducten is belangrijk. Ook jezelf beschermen door middel van kleding is een aanrader. Vooral plaatsen die normaal gesproken bedekt zijn, zoals je buik, rug, bovenbenen en bovenarmen, zijn erg gevoelig voor de zon. Wees vooral met deze plaatsen van je lichaam erg voorzichtig.

Kleding
Draag tijdens een dagje strand ook kleding om jezelf te beschermen tegen de zon. Zorg dat je bijvoorbeeld altijd een luchtig jurkje of shirt meeneemt. Omdat kleding niet alle UV-straling tegenhoudt kan het ook goed zijn om de huid onder je kleding in te smeren met zonnebrandcrème. In Nederland is het dragen van normale kleding meestal voldoende. Maar wanneer je op vakantie gaat naar een warm land is het verstandig om te kiezen voor speciale kleding die je huid extra beschermt tegen UV-straling.

Hoofdbedekking
Bescherm je hoofd tegen de zon. Draag een hoed of pet, het liefst met een brede rand. Vooral met een kort of kalend kapsel is het belangrijk om je hoofdhuid te beschermen om een zonnesteek te voorkomen. Je hoofdhuid is, vooral bij je scheiding, erg gevoelig voor de zon. Omdat het lastig is om deze plek in te smeren is het dragen hoofdbedekking een goede keuze.

Zonnebril
Draag een zonnebril omdat ook je ogen door UV-straling kunnen worden beschadigd. Zorg ervoor dat je zonnebril een goed UV-filter heeft. Zonder een UV-filter heeft het dragen van een zonnebril geen nut. Ook voor kinderen is het belangrijk om een zonnebril te dragen met een goed filter.

Je huid verzorgen ná het zonnen

Met goede bescherming tijdens het zonnen ben je er nog niet! Want ook heeft je huid na het zonnen veel verzorging nodig. Door de zon verliest je huid namelijk veel vocht. Gebruik na het zonnen altijd een goede aftersun. Dit hydrateert je huid en zorgt ervoor dat de vochtbalans weer op peil wordt gebracht. Daarnaast heeft dit product een verkoelende functie. En wat helemaal fijn is: aftersun zorgt ervoor dat je langer je bruine tint vasthoudt!

Een verbrande huid door de zon

Toch verbrand? Verbranding kan erg vervelend en pijnlijk zijn. Smeer je in met een goede aftersun en zorg voor verkoeling. Stel je huid niet opnieuw bloot aan de zon. Drink voldoende water en zorg dat je voldoende vitamine E binnenkrijgt. Dit bevordert het herstel van je huid. Heb je geen goede aftersun? Dan kunnen koude, natte handdoeken of schijfjes komkommer ook veel verlichting geven. Neem een lauwe douche en zorg ervoor dat de opgeslagen hitte je huid kan verlaten. Bij ernstige verbranding is het verstandig om even langs de huisarts te gaan.

Help, een zonnesteek!

Te lang zonnen kan leiden tot een zonnesteek. Van een zonnesteek kan je flink ziek zijn en vervelende klachten krijgen. Sommige mensen hebben zo'n last van een zonnesteek dat ze hierdoor bij de huisarts terechtkomen en dagenlang ziek zijn. Probeer een zonnesteek te voorkomen door niet te veel in de zon te liggen. Draag goede hoofdbedekking en een zonnebril. De symptomen van een zonnesteek zijn:

gloeiende huid en/of zweten

bleek zien

werk of bezigheden niet meer volhouden

hoofdpijn

duizeligheid

braken

Wanneer je last hebt van een zonnesteek is het belangrijk om zo snel mogelijk verkoeling te zoeken. Een koude douche of een koele omgeving kan enorm helpen en veel verlichting geven. Zorg dat je geen lichamelijke inspanning verricht en drink veel! Raadpleeg wanneer het niet beter gaat of bij twijfel altijd je huisarts.