Digitaal detoxen: offline gaan

We kunnen het ons haast niet voorstellen om niet online te zijn. Te pas en te onpas komt de telefoon, tablet of laptop erbij om zaken op te zoeken, onze sociale contacten te controleren of onszelf te profileren met messcherpe quotes of foto’s. Zelfs midden in de nacht zijn we bereikbaar, want de telefoon wijkt nergens van onze zijde. En toch kan het geen kwaad ons digitale leven zo nu en dan tot normale proporties terug te brengen. Hoe werkt dat?

Altijd online zijn

Natuurlijk heeft online kunnen zijn enorm veel voordelen, want je kunt à la minute informatie opvragen, mensen terug bellen of appen en alles wat er in je agenda komt, gaat rechtstreeks door naar kantoor. Ideaal zou je zeggen. In feite is dat ook zo, alleen lijkt het wel alsof we doorgeslagen zijn in ons gedrag. We willen geen minuut meer missen, volgen allerlei social media-berichten van vrienden en we reageren direct als we ‘geroepen’ worden via de app.

Mensen zijn soms teleurgesteld, omdat er niet direct gereageerd wordt op een toegezonden bericht. Men gaat er vanuit dat iedereen altijd online is en dus kan reageren. Nu is het aantal mobiele telefoons vanaf de puberleeftijd bijna één op één, dus het is niet vreemd dat het ‘altijd bereikbaar zijn’ een soort eigen leven is gaan leiden. Maar er zijn ook nadelen aan verbonden.

Nadelen van online zijn

De groep mensen die niet meer zo nodig continu online wil zijn is groeiende. Dit heeft met verschillende zaken te maken. Zaken die ook voor een groeiende groep (weer) relevant zijn. Te denken valt aan:

• Minder aandacht voor de directe mensen om je heen.
• Niet of nauwelijks in het ‘hier en nu’ zijn.
• Het één op één delen van (intieme) momenten op social media.
• Teruglopend concentratievermogen.
• Doorlopende onrust.
• Straling*.
• Teruglopende fysieke inspanning.

* Er is (nog) geen sluitend bewijs dat het echt slecht is, maar de groep mensen die er last van heeft is sterk groeiend.

Waarom digitaal detoxen?

Het besef dat we geleefd worden door de digitale wereld, wordt steeds duidelijker. Dat wil ook zeggen dat de groep mensen die hier vanaf wil groeiende is. Immers, gebruik alle digitale mogelijkheden waar ze goed voor zijn, maar laat het niet volledig in de plaats van het ‘normale’ leven komen. Dat is voor iedereen beter, want dan word je ook niet teleurgesteld. Teleurstelling in de zin van de digitale wereld waar alles immers ‘perfect’ gemaakt kan worden, maar dat is niet zo in het echte leven. Bovendien kan het relaties verstoren, want je oogt op zijn minst minder geïnteresseerd in gezelschap als je met de telefoon in de aanslag zit.

Dat spoedje via de app is niet zo handig, want moet je er vanuit gaan dat hij/zij continu online is? Beter is dan een belletje te plegen. Of met je bedrijf de factuur online versturen en verontwaardigd zijn dat deze niet betaald wordt als blijkt dat het ontvangende bedrijf nog niet met online facturen werkt. Handiger om dit vooraf even te vragen en anders nog netjes de geprinte versie te versturen.

Hoe te detoxen?
Als je het (weer) naar normale proporties terug wilt brengen, dan moet je wat ondernemen en dat is als eerste goed nadenken waarom je alsmaar online bent c.q. wilt zijn. Wat mis je als je je telefoon gewoon even weg legt of tijdens de nachtelijke uren je bereikbaarheid enkele uren geheel aan banden legt? Als je reëel bent, dan weet je dat het niet erg is of misschien zelfs wel goed. Als dat besef er niet is, heeft detoxen niet zoveel zin. Als het besef er wel is, dan zijn er enkele zaken die je kunt doen om je ‘digitale zijn’ tot normale proporties terug te brengen.

Neem de leiding in het proces, pak het goed aan en ervaar vooral ook wat onderstaande stappen met je doen:

• Tijdens het werk bekijken wat je nodig hebt en wat niet. Sluit af wat je niet direct nodig hebt. Ook e-mail, want dat kan je ook tijdens ingeplande blokuren doen. Als je social media niet voor je werk nodig hebt, sluit dit dan in ieder geval af.
• Steeds meer werkgevers hebben een soort stilteplekken waar ook geen wifi meer is. Een ruimte om dus echt te lezen of (offline) te werken.
• Zet alle meldingen op je telefoon uit en kijk op vaste tijden of tussen afspraken door of je meldingen binnen hebt. Ervaar ook meteen dat het helemaal niet erg is dat je ‘even’ niet online was.
• Besef dat wanneer je altijd ergens snel op reageert, dat men het als een gewoonte gaat zien en men er op rekent. Denk dus goed na of je direct gaat reageren of nog even niet.
• Voor de thuissituatie is het goed af te stemmen wanneer je offline gaat. Nog even iets voor het werk, nog even wat voor de voetbalvereniging etc. Gewoon tijden afspreken en apparaten dan ook opbergen. Voorkom dat je in de verleiding komt.
• Zet je router thuis uit op vaste tijden. Bij de meeste routers kan je zelf de tijden ingeven en is het dus een éénmalige actie. Bijvoorbeeld 24.00 uur tot 7.00 uur.
• Als je het idee hebt dat je last van wifi-straling hebt of wilt je het laten meten bij een natuurgeneeskundig arts, kijk dan of het in ieder geval handig is om stickers tegen de straling te plakken. Er zijn stickers in verschillende maten voor op de apparatuur en voor op ramen. Er zijn ook elektrische stekkers die wifi-straling tegengaan. Kijk goed welke ‘best getest’ zijn, er zit ook nogal wat rommel tussen. Deze stickers en stekkers vangen onder meer de wifi-straling op die van alle kanten (binnen en buiten) op je af komt.
• Als je een wandeling in de natuur gaat maken - al of niet met de hond - maak er dan een gewoonte van om de telefoon thuis te laten. Bedenk dat er nog wel meer situaties kunnen zijn dat je je telefoon helemaal niet nodig hebt. Als men al heeft gebeld of een app heeft gestuurd, dan kan je later ook antwoorden.

Tot slot

Als je digitaal wilt detoxen, pak het dan structureel aan. Bedenk op welke momenten je je telefoon wilt pakken, terwijl je die nou net thuis had laten liggen. Maar ook wat het met je doet als je misgrijpt en heeft het nog gevolgen? Als je gewend bent om continu online te zijn, dan is het niet eenvoudig om dit direct los te laten. Door er bewust mee bezig te zijn, ben je ook bezig met jezelf en hoe je zaken ervaart. Het moet gaan beklijven en het moet vanzelfsprekend zijn dat je niet altijd online bent. Maar dat moet je ook zo gaan voelen. Pas dan ben je in staat om de balans te vinden tussen on- en offline zijn.