Hoe was je je handen?

Voor een goede hygiëne is het noodzakelijk om je handen regelmatig te wassen, in ieder geval na elk toiletbezoek en voordat je met eten gaat werken. Gedurende de dag raak je heel veel dingen aan en die zijn zeker niet allemaal schoon, ook al lijken ze dat misschien wel. Verder is het algemeen bekend dat verschillende ziektes zich verspreiden door direct of indirect handcontact (via deurklinken, telefoons, pinmachines, etc.). Iedereen weet wel dat handen wassen belangrijk is, maar veel mensen nemen het niet serieus en doen half werk. Dat is gevaarlijk, want zo grijpen ziektes om zich heen. Hepatitis A wordt veroorzaakt door bacteriën uit de anus die op eten terecht komen door slecht handen wassen. De griep, en dus ook de Mexicaanse griep H1N1, verspreid zich vooral via de handen en alles wat ze aanraken. Om je handen goed te wassen, moet je jezelf minstens een halve minuut geven en de volgende zeven stappen doorlopen.

Stap 1: Handpalmen

Je begint met het inzepen van je handpalmen. Vloeibare zeep is beter, omdat bij een stuk zeep de bacteriën van de vorige gebruiker nog op de zeep zitten. Ben niet te zuinig met de zeep en gebruik een beetje water om de zeep te laten werken. Doe de kraan uit met je elleboog als het kan. Wrijf je handpalmen goed tegen elkaar zodat er flink veel bubbels zijn.

Stap 2: Bovenkant van je handen

Leg de handpalm van je rechterhand op de bovenkant van je linkerhand en spreid je vingers. Zo was je de bovenkant van je hand, de zijkanten van je vingers en de huid tussen twee vingers in. Doe daarna hetzelfde voor je rechterhand.

Stap 3: Tussen je vingers

Leg je handpalmen tegen elkaar en spreid je vingers. Wrijf goed schoon.

Stap 4: Vingertoppen

Pak je vingertoppen en wrijf flink tegen elkaar. Het eenvoudigst is om je handen tegen elkaar te leggen, dan 180 graden te draaien en je vingers in elkaar te haken. Op deze manier krijg je ook schone nagels.

Stap 5: Duimen

Grijp je linkerduim met je rechterhand en wrijf hem goed schoon. Doe daarna hetzelfde voor de rechterduim.

Stap 6: Handpalmen

Wrijf met je vingers over je palmen zodat je alle plekken goed raakt.

Stap 7: Polsen

Als laatste pak je linkerpols vast en rol je deze tussen je rechterhand door. Doe daarna hetzelfde met je rechterpols.

Als je tussendoor merkt dat de zeep opraakt, neem dan wat meer.

Na deze zeven stappen kun je je handen afspoelen en drogen. Het is beter voor het milieu om tijdens het wassen de kraan dicht te draaien. Een automatische kraan maakt dit natuurlijk helemaal makkelijk. Als je op een openbaar toilet bent en er is een droger, gebruik die dan in plaats van papieren doekjes. Het is beter voor het milieu en je raakt de doekjesdispenser niet aan waar eventueel bacteriën aan zouden kunnen zitten.

Klinkt dit allemaal wat lastig en tijdrovend? Lees dan het onderstaande verhaal om te begrijpen dat de gevaren echt veel groter kunnen zijn dan we vermoeden. We gaan hiervoor terug naar de 19e eeuw en naar Wenen.

Het Weense algemene ziekenhuis stond goed aangeschreven en had dus veel patiënten. Toch stierven er veel vrouwen nadat ze een kind ter wereld hadden gebracht, tot wel 1 op 6. Een jonge Hongaarse dokter, Semmelweis, onderzocht het fenomeen. Hij ontdekte dat in het deel van het ziekenhuis waar mannelijke artsen kinderen ter wereld brachten veel meer moeders overleden dan in het deel waar alleen vroedvrouwen werkten. Ging het puur om het geslacht van de helper? Vrouwen die zonder hulp een kind baarden hadden nog veel minder kans om te overlijden.

Toen een oudere arts overleed met dezelfde symptomen als de jonge moeders, ging Semmelweis kijken waar dit aan lag. Wat bleek: de arts had zich in zijn vinger gesneden terwijl hij artsen in opleiding had onderwezen tijdens een autopsie. De conclusie was logisch voor ons nu, maar destijds een schok: de artsen veroorzaakten inderdaad de sterfte onder de moeders. In die tijd was het namelijk heel gebruikelijk dat een arts lijken onderzocht. Als er dan ook een vrouw aan het bevallen was, ging de arts bij haar kijken zonder zijn handen tussendoor te wassen. De vroedvrouwen kwamen niet bij de lijken in de buurt, dus brachten ook niets over. Semmelweis zorgde dat iedereen eerst zijn handen desinfecteerde en het dodental slonk aanzienlijk.

Moraal van het verhaal? Handen wassen beschermt ons tegen veel ziektes zonder dat we dit echt doorhebben.