Wat je pupillen over je zeggen

Je pupillen vallen de meeste mensen niet op. Vaak wordt er gekeken naar de iriskleur en niet naar de zwarte vlek in het midden. Maar dit gedeelte van je oog kan juist veel over je zeggen. En dan vooral: de grootte ervan. Dat de pupil groter of kleiner wordt bij minder of meer licht is bij de meeste mensen bekend, maar niet dat de grootte ook verandert bij persoonlijkere dingen.

Je bent hard aan het nadenken

Je pupillen worden groter als iemand je een lastige vraag stelt en je denkt hard en diep na. Toen psychologen Hess en Polt van de Universiteit van Chicago in 1964 deelnemers aan hun onderzoek bekeken, kwamen ze erachter dat hun pupillen groter werden naarmate de opdracht moeilijker werd. Dit is echter alleen tijdens het denken. Je pupillen krimpen weer zodra je hersenen eenmaal de keuze van je antwoord hebben gemaakt.

Je hersenen zijn oververmoeid

Je hersenen kunnen maar zoveel hebben. Psycholoog Poock kwam er in 1973 achter dat, hoewel je pupillen vergroten tijdens het hard nadenken, ze krimpen als hersenen oververmoeid raken. Hoe langer je hard nadenkt, hoe vermoeider je hersenen raken. Als ze 125 procent van hun capaciteit hebben verbruikt, dan krimpen de pupillen en ben je te moe om nog een zinnig antwoord te bedenken.

Je hoort iets interessants

In 1977 lieten psychologen White en Matltzman drie verschillende boeken voorlezen aan hun testpersonen: één over erotiek, één over marteling en één over een neutraal onderwerp. Bij het voorlezen van de eerste twee boeken werden de pupillen van de testpersonen groter, terwijl ze bij het derde boek weer tot normale grootte afnamen. Als je dus een interessant verhaal hoort of een spannende scène in een film kijkt, dan zijn je pupillen groter.

Je voelt je lichamelijk aangetrokken

Een onderzoek van psycholoog Bernick toonde in 1971 aan dat onze pupillen vergroten bij het zien van naaktfoto’s. Hieruit werd geconcludeerd dat onze pupillen zich vergroten als we iemand zien waar we ons lichamelijk tot aangetrokken voelen. Hoewel er eerst nog gediscussieerd werd of dit niet gewoon betekent dat we geïnteresseerd zijn in naakte lichamen in het algemeen, is later bewezen dat er wel degelijk een connectie zit tussen pupillen en aantrekkingskracht. Zo lieten wetenschappers aan zowel heteroseksuelen als homoseksuelen verschillende naaktfoto’s zien. Bij homoseksuelen werden de pupillen alleen groter bij foto’s van iemand van hetzelfde geslacht en bij heteroseksuelen alleen bij iemand van het andere geslacht. Desondanks hoef je niet hard in iemands ogen te staren om te weten of diegene je aantrekkelijk vindt: ons onderbewustzijn ziet dit vanzelf al. Psycholoog Hess liet mannen en vrouwen foto's van aantrekkelijke mensen zien en ze kozen massaal voor de foto's van mensen met vergrote pupillen.

Je voelt afkeer

Psychologen Hess en Pertrovich lieten in 1972 testpersonen foto’s zien van kindermishandeling en martelingen. Hun pupillen werden eerst snel groter, waarschijnlijk van de schrik, en daarna meteen kleiner en kleiner. Alsof de hersenen zo min mogelijk hiervan wilden zien. Als je dus iets ziet waardoor je afkeer voelt, worden je pupillen kleiner om het buiten te sluiten.

Je hebt pijn

Je pupillen worden groter als je pijn hebt. Psycholoog Alex Chapman gaf in 1992 kleine elektrische schokjes aan testpersonen en zag dat hun pupillen steeds groter werden. Sommigen werden zelfs 0,2 mm groter. Dit is een handige manier om de intensiteit van pijn te kunnen bepalen en de pijngrens van een persoon in te zien.