Geneeskundige methodiek blaascarcinoom (vesica urinaria)

De onderstaande tekst is een geneeskundige methodiek over blaascarcinoom. In deze methodiek wordt volgens een aantal vaste punten een beschrijving gegeven over blaaskanker. Blaascarcinoom is een vorm van kanker die in de blaas zit. Deze vorm van kanker komt zowel bij mannen als vrouwen voor. Wel is het zo dat deze vorm vier keer vaker voorkomt bij mannen dan bij vrouwen.

Epidemiologie

De ziekte blaaskanker kan op alle leeftijden ontstaan. De ziekte komt het meest voor bij mensen boven de zestig; de meeste gevallen van blaaskanker komen voor tussen 60 en 74 jaar. Uit onderzoek blijkt ook dat mannen vier keer meer kans op blaaskanker hebben dan vrouwen. Uit cijfers blijkt dat mannen tot 74 een kans van 1 op 59 op blaaskanker hebben. In procenten is dit dus een kans van 1,68%, voor vrouwen is de kans op blaaskanker 1 op 263 in percentage is dat 0.38%.

Ethiologie

De precieze oorzaken van blaaskanker zijn moeilijk vast te stellen. Men gaat er in het algemeen dan ook van uit dat het meestal een combinatie is van verschillende factoren. De factoren die een rol spelen zijn voornamelijk omstandigheidsfactoren. Bij omstandigheidsfactoren kan men uitgaan van vele mogelijkheden. Het zijn voornamelijk chemische producten die blaaskanker veroorzaken. Sinds blootstelling aan chemische producten beperkt is, is het gebruik van tabak een van de grootste boosdoeners die blaaskanker veroorzaakt. Men vermoedt dat in 30-40% van de gevallen roken de boosdoener is. De boosdoener is de teer in de tabak die dit veroorzaakt. Ook chemische stoffen zoals aromatische aminen die gebruikt worden voor de bewerking van leer, rubber en kleurstoffen kunnen blaaskanker veroorzaken.

De genoemde stoffen en teer worden voornamelijk door de nieren uitgescheiden. Dit houdt in dat zij door de hele urineweg gaan. Tijdens hun gang door de urinewegen beschadigen zij de slijmvliezen en de onderliggende weefsel. Ook is het mogelijk dat parasieten blaaskanker kunnen bevorderen. Dit komt vooral voor in sommige (sub)tropische landen.

Pathofysiologie

Blaaskanker is een aandoening waarbij er een afwijking is in de deling van cellen in de blaas of andere delen van de urinewegen. Bij blaaskanker bevinden zich groepen kwaadaardige cellen. Zo'n groepje kwaadaardige cellen wordt ook wel een tumor genoemd.

Er zijn diverse soorten verschillende tumoren, de naam die een tumor krijgt is afhankelijk van in welk weefsel(s) de tumor zich bevindt. Door de groei van de kwaadaardige cellen kunnen in de blaas afwijkende stukken weefsel komen, deze stukken afwijkend weefsel worden poliepen genoemd.

Symptomalogie

In een vroeg stadium veroorzaakt blaaskanker vaak geen tot nauwelijks klachten. Later als de blaaskanker al verder gevorderd is kunnen de volgende klachten ontstaan. Bloed bij de urine, pijn bij het urineren of vaak moeten plassen dan gewoon is. Omdat deze klachten ook vaak voorkomen bij andere aandoeningen is een uitgebreid onderzoek vaak nodig. De symptomen komen bijvoorbeeld ook vaak voor bij een blaasontsteking.

Onderzoek/diagnostiek

Als een (huis)arts vermoedt dat zijn patiënt blaaskanker heeft zal hij zijn patiënt doorsturen naar een specialist; vaak een uroloog of eventueel een internist. Bij de volgende discipline zal dan een uitgebreid onderzoek gedaan worden. Voor het vaststellen zijn verschillende soorten ingrepen mogelijk. Het eerste onderzoek dat gedaan wordt is een urineonderzoek waarbij gekeken wordt naar afwijkende waarden.

Als bij urineonderzoek afwijkende waarden gevonden worden is de volgende stap cystoscopie, hierbij wordt er met een holle slang of buis in de urethra naar de blaas. In de holle buis/slang zit ook een camera zodat de uroloog de blaaswand kan zien. Ook kan hij tijdens het onderzoek stukjes weefsel afnemen. Dit weefsel wordt vervolgens verder onderzocht in het laboratorium. Men kan dan vaststellen om wat voor soort kwaadaardige cellen gaat. Meestal is een cystoscopie niet pijnlijk.

Ook kan men door middel van een IVP (intraverneus pyelogram) kijken of er zich een afwijking in de blaas bevindt. Dit is een röntgenonderzoek waarbij men een contrastvloeistof in een bloedvat spuit.

Als dan inderdaad blijkt dat de patiënt blaaskanker heeft en ook de blaasspier ingroeit, is er verder onderzoek nodig.

Therapie

Behandeling van oppervlakkige blaastumoren.

Bij de behandeling van een oppervlakkige blaastumor is het gebruikelijk omdat via een trans-urethrale resectie te doen. De operatie vindt plaats door de urethra. Dit houdt in dat de arts met een buis door de urethra naar de blaas gaat en hier met behulp van een lis laag voor laag de poliepen verwijdert. Het weefsel dat hierbij vrij komt wordt opgevangen en later in het laboratorium onderzocht.

Deze vorm van opereren heeft enkele gevolgen, door de ingreep gaat de blaas bloeden. Wanneer het bloed stolt kan dit ervoor zorgen dat het bloed voor een verstopping zorgt. Om dit te voorkomen wordt er na de operatie een katheter geplaatst.

Voor een TUR-operatie wordt de patiënt enkele dagen opgenomen in het ziekenhuis. De operatie wordt meestal onder plaatselijke verdoving uitgevoerd, er kan echter ook voor gekozen worden om de ingreep onder narcose uit te voeren.

Na de behandeling wordt er begonnen met het spoelen van de blaas. Dit wordt gedaan met cytostatica. Dit is een vloeistof die snel groeiende cellen dood. Dit heeft effect op de kankercellen omdat dit snel delende cellen zijn. In principe is dit een vrij vriendelijke ingreep. Wel kan het gebeuren dat de patiënt last heeft van bloed in de urine, pijn bij het plassen, vaak moeten plassen en last hebben van lichtelijk urineverlies.

Prognose/beloop

Vaak is het moeilijk te zeggen wanneer iemand helemaal genezen is van kanker. Daarom spreken artsen ook liever van een langdurige overleving. Pas na vijf jaar gaat men er vanuit dat de kanker overwonnen is.

Bij dit soort tumoren neemt de kans op genezing toe naarmate het langer duurt voordat de tumor terugkomt. Als de tumor terugkomt is de kans klein dat het een infiltratief groeiende tumor is. Als dit daadwerkelijk het geval is, is de kans op genezing een stuk kleiner dan wanneer het weer om oppervlakkige blaascarcinomen gaat.

De jaren naar de ingreep blijft de patiënt onder controle van de arts.

Complicaties

De kans op complicaties is vrij klein. Het kan voorkomen dat een man blijvend incontinent is of erectieproblemen ondervindt omdat er tijdens de chirurgische ingreep zenuwen beschadigd kunnen worden.