RET: rationeel emotieve therapie
RET staat voor Rationeel Emotieve Therapie. Dat is een vorm van therapie waarbij het verstand én het gevoel beiden een rol spelen. In veel therapieën wordt aandacht besteed aan de onderlinge relatie tussen gedachten en gevoelens, al dan niet geïnspireerd door Freud. RET echter, spreekt meer en meer mensen aan, omdat niemand zit te wachten op een vage behandeling en therapie voor vervelende psychische problemen. RET geeft duidelijkheid, biedt handvaten op een heldere manier.
Gedachten en negatieve gevoelens
Bij
Rationeel Emotieve Therapie gaat men ervan uit dat mensen met
psychische klachten zoals sociale angst, faalangst, straatangst, andere angsten, depressies, minderwaardigheidscomplex zelf voor een deel bepalen hoe zwaar hun problemen wegen. Volgens de Rationeel Emotieve Therapie worden onze gevoelens voor een groot deel bepaald door onze gedachten. Wanneer we dus iets aan onze gevoelens van angst, verdriet, verlegenheid, onrust en depressie veranderen, dan moeten we onze manier van denken veranderen. Ons denken geeft ons vaak irrationele gedachten, die de bron van de psychische klachten zijn.
De Griekse wijsgeer Epictetus zegt hierover: 'Het zijn niet de problemen zelf die het ons zo moeilijk maken, maar de manier waarop we tegen deze problemen aankijken.'
Relatie gebeurtenissen en gevoelens
Rationeel Emotieve Therapie bestrijdt dat mensen er ten onrechte van uitgaan dat er altijd een directe relatie bestaat tussen bepaalde
gebeurtenissen en gevoelens. Een voorbeeld: Hij/zij wil niet met me uit, dus ik voel me waardeloos.
Volgens de Rationeel Emotieve Therapie zit het in werkelijkheid zo: Het is niet leuk om afgewezen te worden. Maar als je een afwijzing ziet als een grote afgang dan voel je je inderdaad waardeloos. Maar je kunt de afwijzing ook zien als een uitdaging: ik zal laten zien dat ik me zonder hem/haar ook kan redden. De kern van RET is: Niet A (gebeurtenissen) is de oorzaak van C (je gevoelsleven), maar B (de manier waarop je tegen de gebeurtenissen opkijkt).
Meer voorbeelden van de visie in Rationele Emotieve Therapie
- Zakken voor een examen
- Geen leuke gebeurtenis, zeker als je weet dat je je best hebt gedaan. Als je perfectionistisch in elkaar steekt, is zakken inderdaad een ramp. Maar als je het examen beschouwt als gewoon een proefwerk, dat je kan overmaken als het niet goed is gegaan dan ga je anders om met een eventueel negatief resultaat.
- Ruzie met partner
- Hier wordt je ook (even!) niet vrolijk van. Maar ook in goede relaties wordt ruzie gemaakt zo nu en dan. Je kunt dit als vreselijk beschouwen, het op jezelf betrekken: zie je wel, ik ben ook niet de moeite waard, ik ben zo'n rotmens. Maar zo blijf je in het gevoel hangen. Je kunt er tegenaan kijken zoals het is: iedereen heeft weleens een boze bui, dit hoort er ook bij. Door dit zo te bekijken, kom je eerder uit je negatieve gevoel en kun je samen ook weer eerder beginnen met een schone lei.
Rationeel Emotieve Therapie zet irrationele gedachten om in rationele
Uit de voorbeelden kun je zien dat onze meningen, opvattingen en overtuigingen voor een groot deel bepalen wat de
emotionele effecten van bepaalde gebeurtenissen op ons zullen zijn. Je hebt
rationele gedachten en overtuigingen en
irrationele. Rationeel betekent: gezond, redelijk, verstandig. En irrationeel betekent: ziekmakend, onredelijk, onverstandig. Volgens de Rationeel Emotieve Therapie hebben mensen een aangeboren neigeing om op een irrationele manier tegen gebeurtenissen aan te kijken. Er zijn drie irrationele basisideeën die iedereen heeft.
Drie irrationele basisideeën volgens Rationeel Emotieve Therapie
Iedereen heeft dus een aangeboren neiging om op een irrationele (ongezond en ziekmakend) manier tegen zichzelf en zijn leven aan te kijken. Irrationele ideeën hebben veel vormen en we zijn erg goed in het vormen van irrationele gedachten.
Irrationeel idee nr. 1:
'Ik moet goed presteren. Ik moet gewaardeerd worden. Anders voel ik me waardeloos.'
Alle mensen hebben een neiging tot
perfectionisme en prestatiedrang. Hieraan ten grondslag ligt onze
behoefte aan acceptatie. Dus denken we dat als we het maar goed doen, we geaccepteerd en aanvaard worden. We willen aardig gevonden worden. Helaas maakt deze (aangeboren) behoefte tot acceptatie dat we een slaaf van anderen zijn geworden. Je laat je geluk afhangen van de goedkeuring en waardering van anderen. Ook maak je door je behoefte aan acceptatie afhankeijke van je prestaties. Een goede vraag is: wie ben je, als je taken/verplichtingen/werkzaamheden wegvallen, wat blijft er dan van je over? Het is een irrationele gedachte, dat je alles goed moet doen en goed moet presteren.
Rationeel is, dat je inziet en bedenkt dat je je best hebt gedaan, en dat je geprobeerd hebt om iets zo goed mogelijk te doen. Maar je bent ook maar een mens. Net als een ander, mag je ook fouten maken. Het is dus onzinnig om te verwachten dat je feilloos bent.
Irrationeel basisidee nr. 2:
'Iedereen moet aardig voor me zijn. Als ze dat niet zijn, mag ik ze ook niet. En moeten ze daarvoor gestraft worden.'
Het is natuurlijk leuk als mensen je op een aardige manier benaderen en lief voor je zijn. Maar sympathie kun je niet afdwingen. Er zijn altijd mensen die jou niet mogen (net zo goed als dat er altijd wel mensen zijn die je wel mogen). Mensen hebben er niet altijd een reden voor, om iemand niet te mogen. En wees eerlijk: zelf mogen we toch ook niet iedereen? Rationeel is het om te kijken naar, om te gaan met, de mensen op te zoeken waarmee je kunt opschieten en waarmee je een klik hebt. En niet te letten op degenen met wie je die klik nu eenmaal niet hebt.
Irrationeel basisidee nr. 3:
'Ik moet alles wat ik hebben wil, kunnen krijgen. Tegenslagen en ellende moeten mij bespaard blijven. Ik heb toch ook recht op dingen en op geluk.' Deze visie heeft te maken met een
Lage Frustratie Tolerantie. Mensen zijn van nature een beetje gemakzuchtig en we gaan moeilijkheden ook liever uit de weg. Het is prachtig als alles gladjes verloopt. Maar ook dit kun je niet
afdwingen. Iedereen maakt in zijn leven tegenslagen mee. Het is niet rationeel om ervan uit te gaan dat juist jou alle ellende bespaard zal blijven. Ook jij kunt ontslagen worden, ziek worden, een vriendschap verliezen. Je bent geen uitzondering. Het gevaar van deze irrationele manier van denken is dat je niet kunt omgaan met de moeilijkheden die een leven met zich meebrengt. Je kunt dan vervallen in depressie en/of zelfmedelijden. Rationeel is het om er rekening mee te houden dat het leven tegen kan zitten, en maatregelen te treffen om schade te beperken.