Druskininkai: goed voor geest en lichaam

De zuidelijke Litouwse stad Druskininkai is één groot openlucht kuuroord. Een plaats waar lichaam en geest een oppepper krijgen. In Druskininkai vind je sanatoria, grote overdekte zwembaden en talloze spa's. De bosrijke omgeving biedt de mogelijkheid tot wandelen, fietsen en watersporten. De overdekte ski-hal is het gehele jaar open en het bekende Gruto Parkas bevindt zich op nog een 20 kilometer van de stad. Het uitzicht door het raam is als een sprookje: een majestueus bos met pluimen van de jeneverbes waarvan de struiken rijkelijk groeien. Er zitten een paar vogels in een pijnboom. Niets verstoord de zalige rust van de middag. Dit uitzicht alleen al heeft een genezende werking. Maar dan zijn er ook nog de promenades langs de rivier de Nemunas en het ontzagwekkende uitzicht op de Raigardas vallei.

Dit is Druskininkai, een stad én een resort bekend om de minerale bronnen. Het ligt 130 kilometer van Vilnius en Kaunas, op de samenkomst van twee rivieren in het midden van oude bossen. Deze plek met haar 200-jarige geschiedenis van het genezen van mensen heeft na een nogal sombere periode een spectaculaire comeback gemaakt.

Druskininkai - Een aangename kuuroordbehandeling

Het kuuroord is zo druk als een bijenkorf. Het heeft een zeer gemengd publiek, van bejaarden en zieke mensen tot sportieve jongeren. De nationaliteiten zijn ook gemengd: Litouws, Pools, Duits, Russisch en Fins.

Eén van de meest bekende behandelingen is een behandeling met turf. Deze privé behandeling bestaat uit een deeg van modder, waarmee het gehele lichaam wordt ingepakt. De turf komt uit de omgeving en er wordt alleen mineraalwater toegevoegd. De pakking is warm en geef een ontspannen gevoel. De modder werkt in op de huiden het reinigt de poriën. De meer blijvende invloed heeft de geneeskrachtige modder echter op de perifere bloedsomloop. Het verbetert de voeding van het weefsel en reinigt het lichaam. Effectief is het bij de behandeling van artritis, gynaecologische aandoeningen, aandoeningen van het perifere zenuwstelsel en een aantal anderen, het wordt op deze wijze al eeuwen in de kuuroorden van Litouwen zo gedaan.

Na deze behandeling is het prettig om een wandeling buiten te maken. Zelfs gewoon ademhalen is hier een plezier. Spa-therapie specialisten vergelijken het klimaat van Druskininkai met een enorme inhaler. Het is gunstig voor de behandeling van astma, slapeloosheid en geestelijke uitputting.

Druskininkai heeft 12 bronnen met verschillende minerale samenstellingen en fysische eigenschappen. Die met een lage mineralisatie (de meest bekende zijn de Dzūkija en Druskininkai) worden gebruikt voor drinkwater kuren. De anderen, met een hoge mineralisatie (bromide-chloride water, rijk aan natrium, kalium en calcium), worden gebruikt voor de minerale bad behandeling. Sommige gemoderniseerde centra in de stad, inclusief het vernieuwde Druskininkų Gydykla, hebben minerale zwembaden.

Baden van mineraalwater hebben bewezen de fysiologische genezingsprocessen voor uiteenlopende ziekten aan te moedigen. Ze helpen bij de genezing van fysieke en emotionele stress en nerveuze spanningen. Als kroon op deze gezondheidsmarathon past een sauna en een honing massage. Daarna kan men zich uitleven op één van de plaatselijke dansvloeren.

Het beste van de natuur en van de wetenschap in een spa

Litouwen heeft vier kuuroorden voor therapeutische behandelingen en voor een gezonde levensstijl. Drie daarvan, Druskininkai, Birštonas en Likėnai, groeide uit op locaties met natuurlijke minerale bronnen. Palanga aan de Baltische Zee combineert de werking van de gezonde lucht van het dennenbos met de voordelen van het baden in de zee met het hele jaar door spa behandelingen.

Enkele eeuwen geleden merkten de boeren van Druskininkai dat baden in de zoute bronnen hielp bij het genezen van hun gekneusde voeten. In het begin van de 19e eeuw was de behandeling gebaseerd op het wetenschappelijk onderzoek naar de genezende kwaliteiten van mineraalwater en modder. In Likėnai, in het noorden van het land, was de genezende werking van sulfaat-rijk mineraalwater al bekend sinds de 16e eeuw en de eerste behandel inrichting startte de activiteiten er in de 19e eeuw. Het mineraalwater van Birštonas in het midden van Litouwen wordt voor behandelingen gebruikt sinds het midden van de 19de eeuw. Palanga heeft gespecialiseerde faciliteiten sinds de 19e eeuw en in de zomer werden er artsen uit Vilnius en Warschau naar toe gebracht om gesteldheid van de vakantiegangers in de gaten te houden.

In de 20e eeuw werd er onderzoek uitgevoerd naar het effect van de natuurlijke lokale factoren op gezonde en zieke menselijke systemen door verschillende universiteiten en instituten. De bevindingen bewezen het nut van deze factoren bij de preventie en behandeling van diverse ziekten. Het Laboratorium Wetenschappelijk Onderzoek Sanatorium Behandelingen (welke actief was van 1967 tot 1992) heeft in belangrijke mate bijgedragen tot de verfijning van informatie en tot vaststelling van een beginsel voor behandelingen in sanatoria.

Het veldwerk van de wetenschappers in Druskininkai, Birštonas en Likėnai had een meer adequate en effectieve hulp voor patiënten met chronische ziekten tot gevolg. Een sanatorium behandeling bestond uit de behandeling van problemen met het perifere zenuwstelsel en in mindere mate van een aantal andere aandoeningen.

Moeilijke jaren van overgang

In de Sovjet-periode werden de 28 sanatoria en 21 “rust-centra” in Litouwen centraal beheerd en 80 procent van de patiënten waren niet-Litouws. De Litouwse bevolking moest behendig de nodige contacten bespelen om voor een behandeling in aanmerking te komen. Er was een uitzichtloze periode waarin de stroom van cliënten uit het oosten abrupt opgedroogde nadat Litouwen zich los had gemaakt van de Sovjet-Unie. Druskininkai, met een bevolking van 17.600 waarvan de grootste werkgevers de sanatoria waren, werd zwaar getroffen.

Het “Concept-plan voor Kuuroord Ontwikkeling”, opgesteld door het Regionaal Instituut voor Onderzoek in 2000 van het Litouwse Ministerie voor Toerisme gaf aan dat Druskininkai een werkloosheidspercentage had van 27 procent, 2.3 keer het landelijk gemiddelde. Het waarschuwde voor het geheel verdwijnen van het kuuroord, tenzij het werd ontwikkeld. Volgens het document werd Druskininkai, vanwege de grote afhankelijkheid van sanatorium diensten, drastisch geraakt door de afname van de financiering van sanatorium behandelingen (13% van 1998 tot 2000). Over-afhankelijkheid van cliënten die werden doorverwezen door de gezondheidszorg, verouderde apparatuur, de slechte infrastructuur en het tekort aan nevenactiviteiten stonden op de lijst van tekortkomingen.

Het ijs breken, verzorging van lichaam en geest blijft nodig

In 2004 was het aantal bezoekers dat meer dan één nacht in Druskininkai doorbracht meer dan verdubbeld (95.794) ten opzichte van 2001 en het aantal Litouwers opgenomen in dat cijfer was verdrievoudigd, volgens gegevens van het Centrum voor Toerisme en Bedrijven.

Het "Spa-weekend" is mode geworden en dat heeft mogelijk te maken met de groeiende inkomsten van de Litouwers en hun gezondere levensstijl. Een weekend of een langer verblijf in Druskininkai of enig ander kuuroord moet ten minste een aantal weken vooraf worden geboekt, zelfs in de winter. Mensen die geld uitgeven aan hun welzijn, of het nu Litouwers zijn of buitenlanders, verwachten een fatsoenlijke eb degelijke dienstverlening. Druskininkai is klaar om aan hun verwachtingen te voldoen. Het merendeel van de voorzieningen is verbeterd en aangepast aan de wensen van de moderne consument. Kwesties ten aanzien van eigendom zijn reeds geruime tijd opgelost. De tien operationele gezondheidscentra worden uitgebaat door privé-partijen, of zijn het eigendom van de gemeente.

Nu een toenemende stroom van cliënten komt om te ontspannen of om zich simpelweg te laten verwennen, meestal voor kortere periode dan die voor de behandeling nodig is, zijn de gezondheidscentra een nieuwe diensten voor behandelingen begonnen. Naast de traditionele modder therapie en fysiotherapie behandelingen, bieden zij sauna's, Turkse baden, jacuzzi's, een scala van verschillende soorten massage en vele andere manieren om het lichaam te verwennen. Gezondheid, gewichtsverlies en verfraaiing van het lichaam zijn afgestemd op relatief gezonde mensen en op verschillende leeftijdsgroepen met inbegrip van de sporters van het Olympisch team. Voor diegene die slechts een paar uur heeft om te ontspannen, hebben de spa centra speciale "spa bommen" ontwikkeld die de bezoeker als een Venus uit het water doet verijzen.

Druskininkai heeft één kenmerk dat uniek is in het hedendaagse Litouwen. De mensen hebben de lokale overheid hoog zitten en zij associëren de meeste baanbrekende ontwikkelingen in de stad met de 40-jarige burgemeester, Ričardas Malinauskas, die werd verkozen in 2000. De zaken namen een nieuwe wending toen de gemeente het voortouw nam. De opwaardering van Druskininkų Gydykla, het nieuwe sportcentrum, de opening van het Informatie Centrum voor Toerisme en Bedrijven en andere projecten ter verbetering van de infrastructuur van de stad brak het ijs en het wantrouwen bij het bedrijfsleven. Tegen 2005 was de werkloosheid tot 14 procent. Het aantal banen is verder toegenomen met het 2,600 miljoen litas kostende Water Park en de acht nieuw gebouwde hotels.

Een spiegel van een hechte samenleving

De integratie van patiënten uit de gezondheidszorg in de sanatoria was een belangrijke verandering die werd doorgevoerd door het ministerie van Volksgezondheid in de jaren 1990. Voor de sanatoria betekende dit een grote logistieke en methodologische omslag. Het stelde de patiënten veilig wiens behandeling door de staat werd betaald. Omdat de Russische faciliteiten niet waren aangepast voor gehandicapten moest nieuwe infrastructuur worden aangelegd om de mobiliteit te garanderen. Het betekende ook her-en bijscholing van bestaand personeel en het aanstellen van nieuw medisch personeel.

Sanatoria helpen mensen die herstellen van een ziekte of een ongeval om weer gezond te worden en terug aan het werk te gaan, net als de traditionele sanatorium behandeling helpt om een oudere of een persoon met een chronische terug te laten keren naar een onafhankelijk leven. Ze zijn een spiegel van een hechte samenleving, waarin er ruimte is voor gehandicapten, voor mensen die herstellen van een ziekte, en gezonde mensen komen om te ontspannen na een hectische week.