Braille, schrift voor blinden en slechtzienden

Voor blinden en slechtzienden is het niet zo maar weggelegd om even een boek te gaan lezen. Daarom is het brailleschrift uitgevonden. Zonder deze fantastische uitvinding, zouden blinden en slechtzienden haast niet met deze samenleving mee kunnen komen. Hoe braille is ontstaan en wat het precies is, kun je hieronder verder lezen.

Oorsprong van braille

Van oorsprong is Braille gemaakt als geheime code voor militairen. Het hoofddoel van deze code was dat Franse soldaten deze code ook in het donker konden lezen. Blinden en slechtzienden hielden zich vroeger vooral bezig met het lezen en schrijven van gewone letters. Dus de dezelfde letters die wij ook gebruiken. In 1829 nam de toen 11 jaar oude Franse Louis Braille, een geheime militaire code. Hij veranderde deze code in een leesbare tekst voor blinden. Hiermee legde hij de basis voor geschreven communicatie tussen blinden. Vanwege het belang van de ontwikkeling wordt deze tactiele (voelbare) schrijfmethode voor blinden nog steeds Braille genoemd.

Wat is Braille?

Braille zijn letters en andere aanduidingen die door middel van puntjes in het papier zijn gedrukt. Dit wordt ook wel het reliëfalfabet genoemd. Doordat blinden een beter tastzintuig hebben, kunnen ze deze kleine verhoging heel goed voelen. Zo kunnen blinden en slechtzienden lezen met hun vingertoppen.

Op rasters van 2 bij 3 puntjes zijn de puntjes gegroepeerd. Hierdoor zijn er in totaal 63 tekens mogelijk. De braillepuntjes zijn genummerd: van linksboven naar linksonder 1, 2 en 3. Van rechtsboven naar rechtsonder 4, 5 en 6. Voor de letters a t/m j worden de puntjes 1, 2, 4 en 5 gebruikt. Voor de letters k t/m t komt punt 3 er bij. Voor de overige letters wordt punt 6 erbij gebruikt. Met uitzondering de letter w. Braille beschouwde de letter w als een tweeklank, en hij deelde de w in bij de bijzondere combinaties. Bijzondere combinaties zijn: tweeklanken (zoals de 'ui'), lettercombinaties, letters met accenten, en leestekens, waaronder ook cursieve, hoofdletteraanduiding, cijfers, een herstelteken, dollarteken, enz.

Alle combinaties zijn ingedeeld in 7 groepen. Om cijfers aan te duiden, worden de puntjes (de puntjes 3, 4, 5 en 6) voor de letters a t/m j gezet. Een speciaal hoofdletterteken wordt gebruikt voor hoofdletters aan te duiden. Door gebruik van een kapitaalvast teken, kunnen afkortingen zoals 'NAVO' worden aangeduid met 5 tekens.

Het schrijven in braille gebeurt van rechts naar links en in spiegelbeeld. Want bij het omkeren van het papier, kan er dan gewoon van links naar rechts gelezen worden. Om Braille te leren is veel oefenen en geduld nodig. Maar een geoefende braillelezer kan bijna net zo snel lezen als een ziende. Brailleboeken zijn vaak wel 5 keer dikker dan gewone boeken. Dit komt doordat er in verhouding met gewoon schrijven veel minder leestekens op een bladzijde geplaatst kunnen worden. En Braille kan maar eenzijdig gedrukt worden en niet zoals met inkt op de voor en achterkant van een blaadje.

Braille op de computer

Tegenwoordig kunnen blinden en slechtzienden goed gebruik maken van de computer. Door de introductie van de brailleleesregel, kan een computerscherm regel voor regel uitgelezen worden. De brailleleesregel onder de computer bestaat uit 8 puntjes. Twee verticale kolommen van vier punten. Doordat er twee punten zijn toegevoegd is er extra ruimte gekomen voor nieuwe tekens zoals onderstrepen, het apestaartje, enzovoorts. Deze eenregelige brailleregel wordt vooral in Europa gebruikt. In de Verenigde Staten wordt vooral synthetische spraak gebruikt om het scherm uit te lezen.

Met dank aan de brailleleesregel is het voor blinden en slechtzienden nu ook mogelijk om te internetten, Word en andere computerprogramma's te gebruiken. Tegenwoordig is het een fluitje van een cent om een tekstdocument naar braille om te zetten. Elektronische documenten kunnen door de brailleleesregel al vele jaren worden gelezen. En deze elektronische documenten kunnen tegenwoordig door braille printers geprint worden. Door de enorme ontwikkeling van de computer, brailleprinters en het Internet is er voor veel blinden en slechtzienden een hele nieuwe wereld open gegaan.