Ontslag uit het ziekenhuis na hartoperatie

Zodra de patient van de beademing af is, wordt hij overgeplaatst van intensive care naar de verpleegafdeling. Daar begint ook de revalidatie met oefeningen op bed. Na een dag mag de patient zelf al lopen, zichzelf wassen, douchen en na een paar dagen trappen lopen. Hoe snel de patient dit allemaal kan en hoe gemakkelijk het hem afgaat, hangt af van zijn conditie en leeftijd.

Voor het eerst weer bewegen

De meeste bewegingen zijn ondanks de operatiewond aan de borst (en aan het been) van de patient wel mogelijk. Alleen bewegingen die druk op de borst uitoefenen, kan de patient beter vermijden. De hartchirurg of de cardioloog en de fysiotherapeut komen kijken hoe het met de patient gaat. Dagelijks komt iemand bloed afnemen om te controleren hoe de patient reageert op de medicijnen. De hartklep wordt zonodig gecontroleerd met een echocardiogram.

Fysiotherapie

De fystiotherapeut bereidt de patient voor op de eerste tijd thuis. De patient moet leren traplopen, douchen en leren omgaan met de beperkingen die hij een tijd na de operatie zal ondervinden. Na een hartoperatie hebben mensen vaak een aantal klachten. Deze kunnen met fysiotherapie worden behandeld. De patient kan ademhalingsproblemen hebben, als gevolg van de beademing.

De ademhaling

Ademhalen op zichzelf kan pijnlijk zijn, omdat het borstbeen was doorgezaagd en weer aan elkaar moet vastgroeien. Er ontstaat een grotere slijmproductie in de longen. De fysiotherapeut leert de patient het slijm goed op te hoesten, om te voorkomen dat hij een luchtweginfectie of longontsteking oploopt.

Overige klachten

De patient heeft waarschijnlijk nek- en schouderklachten. Hij kan een ontwricht gevoel hebben in zijn hele bovenlichaam. Ook kan hij een tintelende arm of tintelende vingers, oogklachten, hoge bloeddruk of ritmestoornissen hebben. De meeste van deze klachten verdwijnen op den duur.

Verontrustende reacties

Voelt de patient zich moe of labiel? Dat is heel gewoon. Veel mensen krijgen zelfs heftige emotionele uitbarstingen of huilbuien. Het zijn ontladingen van spanning die de patient voor de operatie heeft opgebouwd en het is goed voor het herstel van de patient. Sommige mensen raken door de operatie gedesorienteerd. Zij zijn hun dag-nachtritme kwijt, zijn in de war en zien dingen die er niet zijn. De patient kan gerust zijn: dit gaat meestal na een paar dagen over. Anderen zijn gedurende een wat langere tijd erg in de war. Ze hebben de vervelende ervaring dat ze 'een stukje uit hun leven missen'. Ook hierbij is het goed te weten dat dit weer overgaat. Het is aan te bevelen dat de patient van te voren aan mensen uit zijn naaste omgeving vraagt om een soort dagboekje bij te houden. Daarin kan worden vermeld wat er zoal met de patient gebeurd is, voorafgaand aan de operatie, tijdens en erna. Het nalezen van dit dagboekje kan de patient helpen bij het verwerken van deze ingrijpende operatie.

Gemiddelde opname

Gemiddeld ligt een patient na een hartklepoperatie ongeveer tien dagen in het ziekenhuis. Wanneer de patient in een hartchirurgisch centrum geopereerd is, kan hij na een dag of vijf per ambulance naar het ziekenhuis waar zijn eigen cardioloog werkt worden vervoerd.

Ontslag uit het ziekenhuis

Bij het ontslag neemt de zaalarts nog enkele zaken met de patient door. Het zal gaan over de operatie en het herstel van het lichaam van de patient. Voor de patient en de zaalarts is het echter ook belangrijk dat de patient vertelt hoe hij zich voelt. Natuurlijk kan de patient daarbij ook vragen stellen over de zaken (of vertellen) waar hij bang voor is.

Hartrevalidatieprogramma

In veel ziekenhuizen en revalidatiecentra kan na een hartklepoperatie een revalidatieprogramma worden gevolgd. Er zijn korte en langere intensieve programma's. Zo'n revalidatieprogramma helpt de patient om er lichamelijk en geestelijk weer bovenop te komen. Niet iedereen heeft hartrevalidatie nodig om de draad weer op te pakken en niet iedereen heeft alle programmaonderdelen nodig die in een revalidatieprogramma aangeboden worden. In overleg met de fysiotherapeut en de maatschappelijk werker zal de cardioloog de patient adviseren over het hartrevalidatieprogramma dat hij het beste volgen kan. Misschien kan de patient zelfs zonder zo'n programma herstellen. Bij het afscheid van de cardioloog kan de patient de afspraak maken dat hij in geval van klachten of problemen altijd contact met deze cardioloog kan opnemen.

Ontslag uit ziekenhuis melden

De patient dient zo snel mogelijk de huisarts te melden dat hij uit het ziekenhuis ontslagen is. Vaak krijgt de patient daarvoor een voorlopige ontslagbrief mee, die hij bij de huisarts moet afgeven (of in de brievenbus moet doen) zodat de huisarts op de hoogte is van de operatie en het verblijf van de patient in het ziekenhuis. De patient mag verwachten dat de huisarts vervolgens snel een afspraak met hem maakt om over het herstel te praten tijdens een consult of tijdens een visite.