Hormoonspiraaltje

Het hormoonspiraaltje, ook wel Mirena genoemd, wordt een steeds populairder anticonceptiemiddel. Daarom tijd voor duidelijkheid. Hoe werkt het hormoonspiraaltje? Wat zijn de voor- en nadelen van dit type anticonceptie? En is het wel betrouwbaar?

Anticonceptie

Anticonceptie heeft als functie het voorkomen van een zwangershap. Ze beschermen niet tegen SOA's, met uitzondering van het condoom. Wanneer anticonceptie consequent wordt gebruikt is er een minimale kans op een zwangerschap. Maar de meeste anticonceptiemiddelen hebben een aantal nadelen. De pil bevat bijvoorbeeld een grote hoeveelheid hormonen, dit kan gevaarlijk zijn voor de gezondheid. Een ander nadeel van de pil is dat het bij verkeerd gebruik niet voldoende beschermt tegen een zwangerschap, ook het gebruik van sommige antibiotica of braken hebben een negatieve invloed op de werking van de pil.

Andere vormen van tijdelijke anticonceptie zijn :

• het koperspiraaltje
• de prikpil
• de anticonceptiering
• de hormoonpleister
• het hormoonspiraaltje

In dit artikel wordt het hormoonspiraaltje besproken.

Intra-uterine device

Een hormoonspiraaltje is een intra-uterine device, dit wil zeggen dat het voorwerp in de baarmoeder hoort te zitten. Wanneer de Mirena is geplaats hoef je er 5 jaar lang niet meer aan te denken.

De Mirena is van plastic en heeft een T-vorm. Deze T-vorm zorgt ervoor dat de Mirena goed in de baarmoeder past en op zijn plaats blijft zitten. In het verticale deel van de Mirena zit een hormoon verwerkt, dit bevat levonorgestrel. Als de Mirena is geplaatst wordt er elke dag een kleine hoeveelheid van dit hormoon aan de baarmoeder afgegegeven.
Aan het uiteinde van het spiraaltje zitten 2 korte ijzerdraadjes, deze kunnen worden gebruikt om het spiraaltje te verwijderen. Doe dit nooit zelf maar laat dit doen door de huisarts of gynaecoloog.

De werking

Het Mirena spiraaltje bevat het hormoon levonorgestrel. Door de continue afgifte van dit hormoon aan de baarmoeder komt het baarmoederslijmvlies in de "rustfase". Daardoor zal de baarmoeder niet meer reageren op het hormoon oestrogeen wat in de eierstokken wordt aangemaakt. Op deze manier wordt er geen nieuw baarmoederslijmvlies aangemaakt, wat op zijn beurt resulteert in minder tot geen bloedingen.

De bescherming van het hormoonspiraaltje is gebaseerd op de volgende punten:

• Het baarmoederslijmvlies wordt taaier waardoor zaadcellen moeilijker tot de baarmoeder kunnen doordringen
• Door de aanwezigheid van levonorgestrel kunnen zaadcellen niet meer optimaal in de baarmoeder functioneren
• Er wordt bijna geen baarmoederslijmvlies opgebouwd, een bevruchte eicel kan zich op deze manier niet in het slijmvlies nestelen
• Bij een deel van de vrouwen wordt de eisprong onderdrukt, hierdoor komt er geen eicel vrij en vindt er geen bevruchting plaats

Doordat de hormonen direct in de baarmoeder worden afgegeven is er maar een zeer kleine hoeveelheid van nodig. In tegenstelling tot de pil, deze wordt via de mond ingenomen en om een goede werking te hebben is 100 keer meer hormoon nodig dan bij het spiraaltje.

Voor wie is het hormoonspiraaltje geschikt?

Dit type anticonceptie is in principe voor bijna alle vrouwen geschikt. Alleen voor jonge meisjes wordt het spiraaltje nog afgeraden. Het kan een uitkomst bieden bij vrouwen die extreem veel bloedverlies hebben tijden hun menstruatie. Het spiraaltje kan het bloedverlies verminderen naar 2 dagen per maand, een klein deel van de vrouwen heeft na een tijdje zelfs helemaal geen bloedverlies meer.

Hoe gaat het plaatsen van een spiraaltje in zijn werk?

Eerst ga je naar je huisarts of gynaecoloog om informatie te krijgen en te bepalen of een spiraaltje geschikt is voor jou. Daarna ga je naar de gynaecoloog die een inwendige controle uitvoerd om te kijken of de baarmoeder geen afwijkingen heeft. Daarnaast wordt er een kweek ingezet om te controleren of je een SOA hebt.

Wanneer de uitslag van de kweek in orde is kan er een afpraak gemaakt worden om het spiraaltje te laten plaatsen. Meestal wordt dit tijdens de menstruatie gedaan omdat het plaatsen dan gemakkelijker gaat. Het is verstandig om voor het plaatsen een pijnstiller in te nemen, sommige vrouwen hebben nergens last van en andere hebben veel pijn. Dit is ook afhankelijk van het feit of je al eens bent bevallen van een kind of niet. Na het plaatsen kun je het beste een dagje rustiger aan doen, de pijn zal geleidelijk afnemen.
Na ongeveer 6 weken moet je terug voor een controle, er wordt dan gekeken of het spiraaltje goed op zijn plaats zit.

Voordelen en nadelen

Voordelen:

• Minder last van bloedverlies
• 5 jaar niet aan anticonceptie hoeven denken
• Betrouwbaarder dan de pil (99.9% betrouwbaarheid)
• Bevat weinig hormonen

Nadelen:

• Menstruatie is niet regelbaar
• Het plaatsen kan pijn doen
• Soms wordt het spiraaltje afgestoten
• Sommige vrouwen hebben pijn bij het vrijen