Proeven, waarmee doet u dat?
Er zijn vele lekkere producten op de markt verkrijgbaar maar hoe komt het dat iets zo lekker smaakt? Smaken verschillen en dit komt mede door hoe we iets er uit vinden zien en vinden ruiken. Men proeft met de tong, ogen, oren, gehemelte en de neus. In dit artikel leest u alles over proeven.
Tong
Op je tong liggen velen smaakpapillen die de volgende smaken kunnen onderscheiden:
- zoet
- zout
- zuur
- bitter
- umami (een hartige smaak die aangeeft dat er veel eiwitten in een product zitten)
De smaakzenuwen liggen op je tong in de smaakpapillen, de smaakpapillen kunt u zien dit zijn de kleine bultjes op uw tong. Als u uw tong niet mee poetst ontstaat er een laagje over heen. Dit kan er mede voor zorgen dat u smaken minder goed zult proeven omdat de smaakpapillen een beetje af worden gedekt en de geur/smaak van de bacterieën op de tong is relatief heftig.
Ogen
Ook de ogen hebben geen smaakpapillen, toch spelen ze een grote rol bij onze smaak. Zo zijn wij gewend dat bepaalde producten een bepaalde kleur hebben, als deze met kleurstof een andere kleur krijgen durfen mensen het soms niet eens te eten of de is naar hun idee anders puur omdat het product niet de kleur heeft die ze gewend zijn. Wij koppelen ook bepaalde kleuren aan bepaalde smaken zo staat rood bij fruit voor zoet en sappig.
Een ander voorbeeld waar we onze ogen bij gebruiken is het eten van dieren die er nog hetzelfde uit zien. Veel kinderen houden niet van vis puur omdat het er uit ziet als een vis, daarom is ook de visstick uitgevonden, de vis lijkt in geen enkel opzicht meer op een vis en is over het algemeen geliefd bij kinderen.
We herkennen ook met onze ogen zichtbare schimmel en bruine plekken, zo behoeden ook onze ogen ons voor producten die niet meer goed zijn.
Oren
U zou uw oren bijna niet geloven als men zegt dat proeven ook met de oren te maken heeft. Er zitten uiteraard geen smaakpapillen in je oren maar toch wordt de smaak mede door onze oren bepaald. Als we bijvoorbeeld een koek breken zoals een bisquit of een bokkenpoot dan horen we dat dit vers is door het krakende geluid tijdens het breken. Zo herkennen we onder andere of de koek nog wel goed is. Mensen herkennen eten ook vaak aan het geluid zoals een appel die wordt afgebeten of een stuk van een reep chocola.
Gehemelte
Op ieders gehemelte zitten ook een aantal smaaksensoren, lang niet zoveel als op de tong maar ze zijn er wel. Als u wat suiker op de vinger neemt en dit tegen het gehemelte aan houdt kunt u dit merken. Het komt dan ook wel eens voor dat mensen met een kunstgebit(gebitsprothese) iets minder smaak ervaren. Tijdens het slikken duwt u uw tong ook in principe tegen uw gehemelte aan, hierdoor worden de smaken extra tegen de tong aan gedrukt waardoor u soms de nasmaak nog het beste zal proeven.
Neus
De meeste 5 basissmaken proeft men dus met de tong echter hebben we zo'n breed smakenpalet dankzij de grote hoeveelheid producten dat men deze niet allemaal kan proeven. De geurreceptoren in de neus kunnen deze wel waarnemen als het ware proeft men wat men ruikt. Het is dan ook zo dat als het reukvermogen weg valt men nog maar heel weinig kan proeven, dit is vaak ook het geval als een neus verstopt zit tijdens een verkoudheid. Door te ruiken weten we ook vaak of een product nog goed is, zo heeft bijna iedereen wel eens zure melk geroken. Ruikt iets niet lekker, dan zullen we dit vaak ook niet eens proeven.