Niet kunnen slapen: de gevolgen

Niet kunnen slapen. Wat zijn nu de precies de gevolgen van niet slapen? Sommige mensen hebben een periode waarin ze niet slapen of bijna niet slapen. Andere mensen hebben hier chronisch last van. We weten allemaal dat slaap gezond is en en wanneer we niet slapen voelen we ons zwakker en minder uitgerust. Maar hoe slecht is niet slapen nu eigenlijk voor je?

Bijna niet kunnen slapen

Eerst moet er een onderscheid gemaakt worden tussen mensen die bijna niet slapen en mensen die helemaal niet slapen. Mensen die een af ten toe bijna niet slapen hebben last van slapeloosheid. Mensen die bijna niet slapen op een regelmatige basis lijden aan chronische slapeloosheid. Uit recent onderzoek is gebleken dat een kwart van de mensen kampt met slapeloosheid en dat zelfs 10 - tot 15% van de bevolking lijdt aan chronische slapeloosheid of insomnie. Dit zijn schokkende cijfers, aangezien we weten hoe essentieel een goede slaap is voor de mens en de maatschappij. De manier waarop niet slapen zich manifesteert kan op drie verschillende wijzen: problemen hebben met inslapen, problemen hebben met doorslapen of heel licht slapen. Het gaat echter nog verder, zo zijn er ook mensen die helemaal niet slapen, of op zijn minst praktisch niet slapen.

Helemaal niet slapen

Helemaal niet kunnen slapen komt eigenlijk niet voor bij mensen omdat hele korte momenten van slaap niet ontweken kunnen worden. Dit is alleen mogelijk als je aan de bijzonder zeldzame ziekte fatale familiale insomnie lijdt. Deze ziekte gaat terug naar 1765 in Venetie, toen daar het eerste geval werd geconstateerd. Het wordt in bijna alle gevallen veroorzaakt door een erfelijk gen en er zij maar 40 families in de wereld dit met zich meedragen. Over het algemeen zal de patiënt na de eerste ziekteverschijnselen binnen achttien maanden komen te overlijden. Er is geen nog steeds geen genezing voor. Hoewel absoluut niet slapen dus heel zeldzaam is, zijn er wel mensen die een praktisch niet slapen, maar zoals boven genoemd zullen er altijd zeer korte momenten van slaap optreden. Dit kan van een paar seconden tot 1,5 minuut duren en worden vaak ervaren als soort blackouts. Mensen hoeven zich er dan ook niet bewust van te zijn dat het gebeurt. Indien je echter te lang niet slaapt zul je waarschijnlijk sterven, zo zijn lab dieren die een lange periode niet mochten slapen, gestorven.

De gevolgen van niet slapen op korte termijn

Even een periode slecht slapen of bijna niet slapen zal direct in het dagelijks leven al zijn impact hebben. Zo zul je al snel last hebben van:

• Moeheid
• Versuft zijn
• Snel Prikkelbaar
• Lage concentratie
• Wallen onder de ogen
• Hoofdpijn
• Gapen

De gevolgen van niet slapen op de lange termijn

Een lange periode van slecht slapen kan zeer ernstige gevolgen hebben. Er zijn dan ook veel mogelijke gevolgen van een lange periode niet slapen. Je kunt mogelijk last krijgen van:

• Pijnlijke spieren
• Depressie
• Hallucinaties
• Rode ogen
• Snel koud
• Trillende handen
• Verhoogde bloeddruk
• Wallen onder de ogen
• Obesitas
• Gewichtsverlies
• Verwarring en geheugen verlies
• Verhoogde kans op pijn in het bindweefsel en spieren
• Verhoogd aantal stress hormonen
• Verhoogde kans op diabetes
• Psychose

Er zijn ook onderzoeken die uitwijzen dat te lang niet slapen een slecht effect heeft op de hersenen en op de cognitieve functies. Zo is je werkend geheugen minder sterk, en zul je dus sneller kleine dingetjes vergeten. Ook wordt de oplettendheid een stuk lager. Vandaar dat veel ongelukken in het verkeer veroorzaakt worden door mensen die te weinig slaap hebben gehad.

De oorzaken van niet slapen

De oorzaken van niet slapen liggen erg uiteen, maar er zijn een aantal die veel voorkomen.

• Lichamelijke of Psychische problemen
• Slechte slaap discipline of gewoontes
• Alcoholgebruik (Slaapmutsje helpt wellicht met inslapen, maar je wordt vaak vroeger waker)
• Opwinding
• Stress

En zo zijn er nog een scala aan oorzaken voor niet slapen aan te wijzen. Ook al heb je misschien de oorzaak weten te achterhalen, betekent dat niet dat het weghalen van de oorzaak ook automatisch de slaap problemen verhelpt. Het probleem van niet slapen kan blijven aanhouden.

Lees verder

• Tips voor Slapen: Bus, Vliegtuig of Trein / Lange reizen