Mythes over gezondheid ontmaskerd

Kent u het verschil tussen medische feiten en fictie? Tussen waarheden, halve waarheden en leugens? Als het op gezondheid aankomt gaan talloze mythes de ronde. Ooit bedacht door iemand die meende het te weten. Komt het op uw eigen gezondheid aan, geloof dan nooit lukraak wat onderzoekers, fabrikanten of medici u willen laten geloven. Wees net zo kritisch als het gaat om persoonlijke ervaringen die aan 'iets' worden toegeschreven. De hoogste tijd om populaire, hardnekkige mythes te ontkrachten.

Kinderen hyper door snoep?

'Anyone who uses the phrase 'easy as taking candy from a baby' has never tried taking candy from a baby.'
Het wordt door veel ouders gedacht. Zodra hun kind snoep achterover slaat gaan de nog jonge zenuwen op tilt en wordt peuter of kleuter een onmogelijke uk die je uit de gordijnen mag plukken. Niets is minder waar. Er is nooit enig wetenschappelijk bewijs geleverd dat het verorberen van zoetigheid en de bijbehorende kleurstoffen leidt tot hyperactief gedrag. Uit sommige dieetonderzoeken bleek wel dat kinderen met adhd gedrag goed reageerden op een dieet waar bepaalde voedingsmiddelen uit waren gehaald. Maar dit waren heel gewone dingen, zoals melk, pindakaas en sinaasappels. Reacties op voeding en intoleranties komen dus voor, maar hebben geen relatie tot de gewraakte additieven. Laat staan dat een kind een wandelende nachtmerrie wordt na het eten van een dropsleutel. Helaas is na tientallen jaren nog steeds blijven hangen dat het de kleurstoffen zijn die de gedragsveranderingen veroorzaken. Dit is dus een misverstand.

Gezondheid door acht glazen water per dag?

'I never drink water, I'm afraid it will become habit-forming.'
Het is een merkwaardig idee dat ooit door iemand bedacht moet zijn. Drink acht glazen water per dag en word slank, mooi, gezond, en vult u maar in. De dagelijkse vochtbehoefte zit rond de twee liter, maar dat betekent niet dat u achter elkaar water moet hijsen. Veel wordt al opgenomen uit de dagelijkse voeding, vooral als u regelmatig groente en fruit tot u neemt. En dan zijn er de andere vloeistoffen, zoals koffie, thee, soep, toetjes, sap, enzovoorts. Is er dorst, dan moet er gedronken worden. Dat is duidelijk. Ook aan de urine kan worden gezien of er voldoende vocht is genomen. Is het de kleur van water, dan drinkt u teveel. Is het donkergeel, dan drinkt u te weinig. Maar u hoeft uzelf beslist niet te pijnigen. Er is geen enkele wetenschappelijke onderbouwing voor beweringen dat het je nieren goed zou doen, dat je concentratie omhoog gaat en dat het je lichaam zou reinigen. Drink waar je lichaam om vraagt, niet meer.

Maakt kou en regen ziek?

'Has a woman who knew she was well-dressed ever caught a cold?'
Al van jongs af aan hebben velen het meegekregen. Kleed je dik aan, zet een muts op, doe een sjaal om, zodat je geen kou vat. Maar is dit wel zo? Een verkoudheid of griep krijg je niet door een regenbuitje, maar door een virus. Men hoest en proest, u ademt het in en wordt vervolgens ook ziek. En zo besmet men elkaar de hele winter door. En 's zomers ook. Maar wat is er dan waar van het koude weer verhaaltje? Wie in de winter veel binnenshuis zit, dichtbij de CV, zit in droge lucht. Droge slijmvliezen pikken een virus sneller op en virussen gedijen in een warme kamer wonderbaarlijk goed. Temperatuurwisselingen maken kwetsbaar. Maar dan dit: Op de tocht zitten betekent dat je in een sterke luchtstroom bent die je lichaam afkoelt. Ga je daarna in een warme omgeving, dan kan een al aanwezig virus toeslaan. Door kou vernauwen bloedvaten in de neus, waardoor er minder doorbloeding is. En zo kan het virus zijn gang gaan. En dat is het geheim: veel mensen zijn allang besmet maar kregen door goede weerstand nog geen verschijnselen.

Puistjes van chocola?

'Don't wreck a sublime chocolate experience by feeling guilty.'
Een hardnekkig misverstand gaat al tientallen jaren de ronde. Fastfood, varkensvlees, chocola en nog vele andere voedingsmiddelen die als 'slecht' zouden kunnen worden gezien, zijn volgens velen de oorzaak van acne. Maar met voeding hebben huidontstekingen zoals acne niets te maken, en dit is ook nooit wetenschappelijk vastgesteld. Acne berust op een ontsteking van de huid rondom de talgklieren. Meestal begint het in de puberteit, wanneer de huid onder invloed van hormonen veranderingen ondergaat. De talgklieren in het gezicht, op de rug en de borst worden groter en produceren meer talg, die de uitvoergangetjes verstoppen. Doordat er altijd bacteriën op de huid zitten wordt de talg omgezet in vetzuren. De verstopte follikel barst onderhuids open en de huid eromheen raakt ontstoken. Resultaat: een dikke puist. De overmatige talgproductie wordt gestimuleerd door mannelijke hormonen (androgeen), en wordt erger bij een hormonale disbalans. De een is hier gevoeliger voor dan de ander. Neem gerust nog een chocolaatje!

Mythes onder vitaminen: Zijn vitaminesupplementen overbodig?

'A vitamin is a substance that makes you ill if you don't eat it.'
Je hoort het vaak en ook voorlichters pleiten ervoor. Wie gezond en gevarieerd eet heeft geen vitamine, mineraal of sporenelement in pilvorm nodig. Maar wie komt er echt elke dag toe aan gezond en verantwoord eten? De kans dat iemand dit consequent volhoudt is niet zo groot. Supplementen zijn in veel gevallen dus nog niet zo gek, maar kijk dan ook kritisch naar uw eetpatroon. Beslis op grond daarvan waar u nog behoefte aan zou kunnen hebben. Misschien is er een bepaald gezond voedingsmiddel dat u echt niet lust (bijv. vis) waardoor u belangrijke stoffen mist. Houd de wettelijk vastgestelde Algemene Dagelijkse Hoeveelheid (ADH) hierbij als richtlijn. Neem nooit allerlei vitaminen door elkaar tenzij ze in een multivitaminepreparaat zitten. De kans op een overdosis is namelijk groot. En vul de vitaminebehoefte aan als u ziek geweest bent, of als er anderszins veel van uw lichaam gevraagd wordt. Bijvoorbeeld in tijden van grote spanning en veranderingen in uw leven.

De grote cholesterol leugen

'Somewhere, over the rainbow, way up tall, there's a land where they've never heard of cholesterol.'
De meest omvangrijke misleidingscampagne op medisch gebied die de wereld ooit gekend heeft heet de cholesterol leugen. Deze bestaat uit een stortvloed van door de levensmiddelen- en farmaceutische industrie gestuurde onjuiste beweringen over cholesterol. Cholesterol zou slecht zijn, aderverkalking veroorzaken en wie een te hoog cholesterolpeil heeft, moet medicijnen (lees: cholesterolverlagers) slikken. Ook uw eigen arts zegt dat. Het ontbreekt veel artsen echter aan kennis over de cholesterolstofwisseling. Zo is er maar een soort cholesterol, dus niet een 'goede' en 'foute' soort. Prof. Hartenbach veegt in zijn schokkende en onthullende boek 'De cholesterol leugen' de vloer aan met heersende opvattingen over cholesterolverlaging en benadrukt juist de grote betekenis en positieve invloed van cholesterol op onze stofwisseling. Hij levert het bewijs dat arteriosclerose en hartinfarcten niets met cholesterolniveaus te maken hebben, en waarschuwt dat de industrie smakken geld betaalt voor 'gunstige' statistieken. Stel uw arts kritische vragen!

Maagzweer van de stress?

'By swallowing evil words unsaid, no one has ever harmed his stomach.'
Een maagzweer is een oppervlakkig of dieper defect aan de binnenkant van de maag of aan het begin van de twaalfvingerige darm dat kan leiden tot een maagperforatie of maagbloeding. Geen pretje dus. Maar een oeroude mythe waart ondanks de huidige inzichten nog steeds in ons midden. Lange tijd werd aangenomen dat stress het ontstaan van maagzweren in de hand werkte, totdat in 1983 ontdekt werd dat stress helemaal niks met maagzweren te maken had. Het is namelijk de bacterie Helicobacter Pylori die verantwoordelijk is voor de helft van alle maagzweren en het grootste deel van de zweren in de twaalfvingerige darm. En dit maakte de behandeling natuurlijk meteen heel anders. Ook bepaalde geneesmiddelen kunnen een maagzweer veroorzaken, zoals ontstekingsremmers en pijnstillers. Wie nu een maagzweer heeft, krijgt grote doseringen antibiotica om de bacterie te bestrijden. Desondanks wordt soms gedacht dat nervositeit de bron van alle ellende is. Hoe dat vervolgens de maag zou moeten beïnvloeden vertelt de mythe niet...

Het twijfelachtige nut van mammografie

'We "need" cancer because, by the very fact of its incurability, it makes all other diseases, however virulent, not cancer.'
Medici geloven in regelmatige mammografie om vroege borstkanker op te sporen, maar wat geloven ze eigenlijk? Een vernietigend rapport van de Cochrane Collaboration (onafhankelijke toonaangevende internationale onderzoeksorganisatie) toont aan dat de huidige voorlichting niet deugt. Dat mammografie levensreddend zou zijn is gebaseerd op onjuiste en verdraaide feiten. Het pijnlijke onderzoek dat vrouwen van 50+ kunnen ondergaan blijkt bitter weinig op te leveren. De vrouw wordt meegedeeld dat het veilig en betrouwbaar is en haar leven kan redden, maar de eventuele tumoren die opgespoord worden blijken helemaal niet de dodelijke jongens te zijn. Veelal gaat het om zeer langzaam groeiende goedaardige gezwellen. Nadien is de vrouw blij dat ze een levensbedreigende ziekte heeft voorkomen, en is gered van iets wat toch al niet dodelijk was. Maar omdat zoveel belangen (overheid, industrie, politici) door elkaar lopen raakt de waarheid gemakkelijk op de achtergrond. En die luidt dat de geneeskunde ons met de mammografie alleen valse hoop biedt. Regelmatig zelfonderzoek is nog steeds een betrouwbare manier om veranderingen in de borst te ontdekken, vooral in combinatie met onderzoek door een arts.

Slanke taille door buikspieroefeningen?

'A waist is a terrible thing to mind.'
In tegenstelling tot wat wordt in het algemeen wordt gedacht, verbranden we geen lichaamsvet door een oefening voor een bepaald lichaamsdeel uit te voeren. Buikspieroefeningen trainen enkel de buikspieren, en die zitten vaak diep verstopt achter een dikke laag vet, het 'omentum'. Dit is meteen de reden waarom de buikspieren bij de meeste mensen niet te zien zijn. En het vereist geen bijzonder hoog gewicht om veel buikvet te hebben, ook mensen met een verder slank postuur kunnen gebukt gaan onder de speklaag. Het omentum is een dubbele plooi van het buikvlies (een bindweefselnet), gevuld met vet en bloedvaten. De grootste huidplooi ligt als een deken over het darmpakket heen. Zie het vet hier maar eens uit te krijgen. Wie het geprobeerd heeft zal dus hebben gemerkt dat buikspieroefeningen niets helpen, maar wat dan wel? Het geheim zit in een ander, beter eetpatroon. Liefst in combinatie met bewegen. En dat bewegen hoeft dus helemaal niet gericht te zijn op de buik. En dan nog is het hééél moeilijk.

Vaccinatie tegen baarmoederhalskanker blijkt experiment

'If you want the truth on vaccination you must go to those who are not making anything out of it.'
Baarmoederhalskanker voorkomen met een prik? Misschien wel voor een proefkonijn. Veel jonge meisjes die een oproep kregen voor vaccinatie tegen het humaan papillomavirus (hpv) dat eventueel -en alleen in zeldzame gevallen- baarmoederhalskanker kan veroorzaken, komen niet opdagen. Geen wonder: De verwarring over voor- en nadelen is enorm, en deskundigen vechten om hun 'waarheid' er doorheen te drukken. Of zijn het enkel aannames? Er is geen officieel bewijs dat het dure vaccin ook daadwerkelijk baarmoederhalskanker voorkomt. Daarvoor is het te kort in de handel en zijn de onderzoeksgroepen te klein geweest. Het virus, overgebracht door seksueel contact, kan bij een klein percentage vrouwen jarenlang sluimerend in het lichaam zitten. Mocht dit toch tot cervixkanker leiden, dan is conisatie de behandelmethode. Met uitstrijkjes wordt veel leed voorkomen, maar ook door gezond verstand. Veel wisselende partners en onveilig vrijen is vragen om moeilijkheden. Een vaccinatie lost echter niets op, voorlichting wel.

Mexicaanse griepprik, door het oog van de naald?

'The only safe vaccine is one that is never used.'
De commotie rond de vaccinatie tegen de Mexicaanse griepprik is nog niet voorbij. Want was de rol van de farmaceutische industrie bij de aanschaf van miljoenen niet of nauwelijks geteste vaccins? Door wie liet de minister zich adviseren, en welke banden hebben deze adviseurs met de heren farmaceuten? In 2009 hield de mythe van de Mexicaanse griep ons land in de greep. Er dreigde een pandemie met vreselijke gevolgen, maar massale preventie in de vorm van een inentingscampagne was de oplossing. Ruim 340 miljoen euro zou de hele operatie kosten, maar dan zouden de risicogroepen wel beschermd zijn. Hoe de Mexicaanse griep-manie is afgelopen weet iedereen inmiddels. De gevolgen waren stukken minder dan voorgespiegeld. Overheden hebben enorme verliezen geleden, de industrie likte zijn vingers er juist bij af. Overdiagnostiek, overbehandeling? Belangenverstrengeling? Schaamteloos lijkt misbruik te zijn gemaakt van de angst van de gewone burger. Wie bijwerkingen kreeg kon deze melden. Maar is dit niet het paard achter de wagen spannen? De vaccinatie van de wereldbevolking bleek een proef met onbekende uitkomst.

'The great enemy of the truth is very often not the lie - deliberate, contrived and dishonest, but the myth - persistent, persuasive and unrealistic.' ~ John F. Kennedy.

Lees verder

• Second opinion, recht kan u redden!
• Wat artsen u niet vertellen