De geneeskracht van zuurbes

Let op! Dit artikel is geschreven vanuit de persoonlijke visie van de auteur en bevat mogelijk informatie die niet wetenschappelijk onderbouwd is en/of aansluit bij de algemene zienswijze.

Inhoud:
- Zuurbes is niet giftig
- Zuurbes in Iran
- Geschiedenis zuurbes
- Naamgeving
- Werkzame stoffen zuurbes
- Zuurbes voor de spijsvertering
- Zuurbes bij nierproblemen
- Overige medicinale werkingen zuurbes
- Dosis en waarschuwing
Zuurbes is niet giftig
Zuurbes is geen giftige struik, zoals sommige mensen denken. Deze geneesplant kan gegeten worden zolang je bescheiden hoeveelheden hanteert. In diverse landen maakt men jam van zuurbes. Van de wortelbast en wortel wordt een medicinale thee gemaakt. De gedroogde zuurbesvruchtjes worden in een zelf gemaakte muesli gegeten als rozijnen. In Rusland wordt er een snoepje gemaakt op basis van deze zure bes. Er zit berberine in en in zuivere vorm is dit een giftige stof. Je komt echter zuivere berberine niet tegen in delen van de zuurbesplant, misschien dat daarom verwarring is ontstaan over de vermeende giftigheid van zuurbes.Zuurbes in Iran
In Iran, waar de bes zereshk wordt genoemd, kookt men de bessen om sauzen te bereiden. De zuurbes wordt soms samen met rijst gekookt. Iran is de grootste producent van zuurbes; in dat land wordt jaarlijks circa 4500 ton zuurbes geoogst. De zuurbes wordt op hetzelfde land gekweekt als saffraan en tegelijkertijd geoogst. Overigens is Iran ook ´s werelds grootste producent van saffraan.Geschiedenis zuurbes
In de 17e eeuw dachten boeren dat de zuurbes een schimmel veroorzaakte op graansoorten. Er was een hevige strijd gaande of de zuurbes wel of geen bestaansrecht had. De mensen die zuurbesjam maakten vonden dat het azijnzure vruchtje gewoon moest kunnen groeien. In de V.S. is het lange tijd verboden geweest om zuurbes in te voeren. In 1865 werd inderdaad wetenschappelijk vastgesteld dat schimmels op de zuurbesplant sneller genetisch ontwikkelen door uitwisseling van informatie met zuurbes waardoor er schadelijke schimmels konden ontstaan. Dat weerhield men er echter niet van om de zuurbes te blijven gebruiken als natuurmedicijn. Zo wordt in de traditionele geneeskunde van Oostenrijk een thee, gelei en siroop van de berberis gemaakt om luchtwegenproblemen, koorts, infecties, verkoudheid en de griep mee te behandelen.Naamgeving
De Latijnse naam voor zuurbes is Berberis vulgaris. In het Nederlands wordt naast zuurbes de namen zuurdoorn, azijnbes en berberis gebruikt. Berberis is de Latijnse naam voor bes en vulgaris betekent ´gewoon´. Hij heet uiteraard azijnbes omdat de bes zuur smaakt en zuurdoorn omdat er doorns aan de struik zitten.Werkzame stoffen zuurbes
In de fytotherapie wordt met name de wortel en de wortelbast gebruikt. Soms wordt de bes en het blad eveneens aangewend voor medicinale doeleinden. De belangrijkste werkzame stof in zuurbes is de alkaloïde berberine. Daarnaast zitten de alkaloïden jatrorrhizine, palmatine, oxyacanthine, magnoflorine, berberubine, berbamine, columbamine, isoterandine en chelidoninezuur erin. Voorts bevat de zuurbes resinen, tanninen en vitamine C.Zuurbes voor de spijsvertering
De bittere alkaloïden berberine en oxyacanthine maken van zuurbes een eetlustopwekkend middel. Daarnaast is het een maagversterkend middel. Het zorgt ervoor dat er meer galzuren worden aangemaakt zodat het eten beter verteerd kan worden. Daardoor is het goed voor de spijsvertering in het algemeen en worden voedingsstoffen beter opgenomen in het lichaam. Hierdoor zorgt het tevens voor een laxerende werking. Verder is het zurige van de bes een middel dat braakneigingen indamt. In de
- Dyspepsie,
- Anorexia,
- Lever- en galstuwingen,
- Galstenen,
- Galkolieken,
- Misselijkheid, braakgevoelens,
- Constipatie.
Vroeger at men compote van zuurbes bij eetlustgebrek en verstopping.
Zuurbes bij nierproblemen
Zuurbes heeft een urinedrijvende werking. Er zitten stoffen in die de nieren stimuleren in hun werking. Op deze manier worden ongewenste afvalstoffen beter uit het lichaam afgevoerd en kunnen nierproblemen zoals nierstenen niet of minder snel ontstaan. Er geldt een contraindicatie voor het gebruik van zuurbes bij nierproblemen als met tijdens een nieraandoening koorts heeft. Mocht de
- Nefrolithiasis of nierstenen,
- Oedeem,
- Urineretentie,
- Ureterpijnen.