Zout, suiker en vet worden ook wel een duivelstrio genoemd

Diverse instanties die zich bezig houden met gezonde voeding en obesitas hebben de noodklok geluid. Wat is nu het geval? Steeds meer voedingsmiddelen bevatten te veel zout, suiker en vet. De situatie is ernstig daar het voor de meeste mensen namelijk heel erg moeilijk is om weerstand te bieden aan producten die vol zitten met zout, suiker en vet. In dit stuk wordt uiteen gezet waarom er sprake is van een noodsituatie, waarom we steeds weer vallen voor deze ongezonde producten, welke rol de voedingsindustrie speelt, in welke richting een oplossing moet worden gezocht, en wat we er zelf aan kunnen doen.

Inhoud

• Zout, suiker en vet = een perfecte combinatie
• We worden door de voedingsindustrie verleid
• Combinatie suiker en vet
• We houden van ongezond eten
• Sluipmoordenaars
• Geen verslaving, wel hunkering
• "Craving therapie"
• Geniet, maar eet met mate

Zout, suiker en vet = een perfecte combinatie

Niet voor niets vinden we bijvoorbeeld een broodje kroket zo lekker. Het is een perfecte combinatie van zout, suiker en vet. Wat daarnaast ook meespeelt is het "dynamisch contrast" van de kroket: de knapperige korst aan de buitenkant tegenover de zachte boterachtige binnenkant. Door deze combinatie denken je hersenen dat een kroket veel voedingswaarde heeft, waardoor de kroket nog aanlokkelijker voor ons wordt.

We worden door de voedingsindustrie verleid

De voedingsindustrie maakt gretig gebruik van het feit dat zout, suiker en vet echte verleiders zijn waaraan de meeste mensen geen weerstand kunnen bieden. De voedingsindustrie bewerkt ons voedsel bewust zodanig dat het te veel zout, suiker en vet bevat in plaats van echte ingrediënten. Soms gaan ze erg ver daarin, en maken ze gebruik van scheikundigen en marketingmensen; dit alles om hun producten onweerstaanbaar te maken voor ons consumenten. Een frisdrankenfabrikant heeft bijvoorbeeld onderzoek gedaan naar het juiste suikerniveau dat zijn cola moest bevatten. Het bedrijf liet daarvoor tientallen suikerformules ontwikkelen, die tijdens honderden smaaktesten werden getest. Vervolgens berekende een computer de perfecte hoeveelheid suiker die er in de cola moest, niet te veel en niet te weinig. De fabrikant noemt dit het genotspunt. De directeur van de Amsterdamse GGD heeft suiker de gevaarlijkste drug van deze tijd genoemd. Volgens hem is suiker verslavend. Of suiker al dan niet verslavend is, daarover zijn de meningen verdeeld. Vast staat dat het ongezond is, en dat we er steeds meer van consumeren.

Combinatie suiker en vet

Vet alleen heeft geen genotspunt, maar als je er een beetje suiker aan toevoegt dan stijgt het genotspunt, waardoor je er meer van gaat eten.

Je wilt meer vet, en je herkent het minder snel als vet. Fabrikanten die hun producten aantrekkelijk willen maken door het zo vet mogelijk te maken, voegen er daarom wat suiker aan toe.

We houden van ongezond eten

Dit is aangetoond met behulp van MRI scans van de hersenen. Op deze scans is te zien dat het gebied dat verband houdt met beloning oplicht als mensen calorierijk eten zien. Vroeger, toen er perioden van voedselschaarste voorkwamen, was dit voordelig. Immers, als je pas op zoek zou gaan naar eten wanneer je dit echt nodig had, dan zou je het risico lopen dat je er niet in slaagde (en dus verhongerde of een tekort aan voedingsstoffen kreeg). Het punt is nu dat het beloningscentrum calorierijk voedsel echter ook aantrekkelijk vindt wanneer er helemaal geen tekort aan voeding is. Bovendien was het in die vroegere tijden gunstig om - als reserve voor magere tijden - voedsel te eten dat heel veel energie bevatte. Nu voedsel in overvloed en goedkoop is, en we niet bang hoeven te zijn voor voedseltekorten, komen we door ons oeroude beloningscentrum in de problemen.

Sluipmoordenaars

Niet alleen aan voeding die zoet hoort te zijn - zoals ijs en limonade - wordt er veel suiker toegevoegd, maar ook aan andere supermarktproducten die nooit zoet zijn geweest. Voorbeelden hiervan zijn brood, vetarme yoghurt en pastasauzen. Deze producten zijn als het ware sluipmoordenaars, omdat ze ons leren om veel meer suiker lekker te vinden dan goed voor ons is.

Geen verslaving, wel hunkering

Zout, suiker en vet mogen wellicht niet echt als een verslaving worden beschouwd, de hunkering ernaar lijkt wel verdacht veel op de drang die mensen hebben om te roken of wiet te gebruiken. Als je bijvoorbeeld aan het einde van de werkdag de gewoonte hebt om een zakje chips te eten, zal je lichaam eraan wennen en zich voorbereiden op het plezierige gevoel dat het eten van een zakje chips met zich meebrengt.

"Craving therapie"

Deze therapie wordt ook aan verslaafden gegeven. Het gaat als volgt in zijn werk. Stel dat je vaak en graag koekjes eet. De therapeut brengt je er in de beginfase mee in aanraking met de opdracht om er van alles mee te doen, behalve opeten. Je mag er dus aan ruiken, voelen of het in stukjes breken. Door deze therapie neemt de drang aanvankelijk toe, maar na verloop van tijd verdwijnt deze langzaam maar zeker. Zelf kun je er ook het een en ander aan doen om de drang naar suiker te verminderen.

Geniet, maar eet met mate

Moeten we in het vervolg ons patatje, chocolaatje of hamburger dan maar laten staan? Nee, dat is gelukkig niet nodig. Er is niets op tegen om af en toe van deze ongezonde (maar helaas lekkere) voedingsmiddelen te genieten. Wel moeten we beseffen wat er in onze voeding zit, en op welke wijze fabrikanten onze trek proberen te sturen.

Lees verder

• Je valt niet vanzelf af als je minder calorieën eet
• 20 gezonde en eenvoudige tussendoortjes en snacks
• Het repareren van de schade van een eetbui
• Beweeg! Zitten is dodelijk; waarom is lang zitten dodelijk?
• Vijf hulpmiddelen om je gewichtsverlies te meten