De geneeskracht van bergbonenkruid
Bergbonenkruid heeft een smaak die zeer vergelijkbaar is met eenjarig bonenkruid. Bergbonenkruid heeft een meer uitgesproken smaak dan gewoon bonenkruid. Meerjarig bonenkruid wordt over het algemeen iets hoger dan zijn naaste verwante. Het is een prima plant in de moestuin. Ze houdt van vochtige grond. Bergbonenkruid is familie van tijm en rozemarijn en de smaak lijkt daar ook enigszins op; vooral als het vers is. In de fytotherapie is zowel eenjarig bonenkruid als bergbonenkruid een goed werkend medicijn wat door wetenschappelijk onderzoek wordt onderschreven.
Let op! Dit artikel is geschreven vanuit de persoonlijke visie van de auteur en bevat mogelijk informatie die niet wetenschappelijk onderbouwd is en/of aansluit bij de algemene zienswijze.Inhoud:
Traditioneel gebruik
De geneeskracht van bergbonenkruid komt sterk overeen met die van eenjarig bonenkruid. Ze worden door elkaar gebruikt, zowel in de keuken als op medicinaal gebied. Het is een ontsmettend, windverdrijvend en spijsverteringsbevorderend kruid. Het wordt ingezet bij kolieken, flatulentie, gastro-enteritis, cystitis, misselijkheid, diarree, bronchiale congestie, zere keel en menstruatieproblemen. Een olie van bonenkruidzaad kan candida albicans bestrijden. Een wespensteek wordt adequaat behandeld wanneer een paar blaadjes over de bult worden gewreven. In de vorm van
etherische olie zou bonenkruid kaalheid tegengaan en er werd een zalf van gemaakt tegen artritis in de gewrichten.
Naamgeving
In het
Latijn wordt bergbonenkruid
Satureja montana genoemd. Satureja is een oude naam; Plinius, behorend tot
de antieke Romeinen gaf het kruid deze naam, Als je de naam satureja ontleedt naar satur e ja dan betekent dit zoiets als ´tevreden met deze smaakversterker´. Misschien dat de naam daarop is gebaseerd. Montana is het Latijnse woord voor ´berg´.
Werkzame stoffen
Van bergbonenkruid wordt voor fytotherapeutische doeleinden het kruid of vaker de bloeiende toppen gebruikt. Hierin zitten voornamelijk etherische oliën als werkzame stof. Deze etherische olie bestaat vooral uit de fenolen carvacrol en thymol. Verder bevat het de monoterpenen paracymeen. Ook zit er geraniol,
flavonoïden,
tanninen en triterpenen in.
Bergbonenkruid voor de longen en urinewegen
Bergbonenkruid is een sterk antiseptisch middel. Het heeft een antibacteriële werking die met name wordt toegepast bij luchtwegenproblemen en urinewegaandoeningen. Bovendien bestrijdt bergbonenkruid naast bacteriën ook virussen en schimmels. Daarnaast is in bepaald wetenschappelijk onderzoek vast gesteld dat het immuunsysteem door bergbonenkruid wordt versterkt. Door dit feit zou het een hulpmiddel kunnen zijn bij mensen die een HIV-diagnose hebben; HIV is een immuunziekte. Al deze medicinale werkingen zijn aanleiding voor fytotherapeuten om deze
geneesplant in te zetten bij de volgende indicaties:
Bloemetjes van bergbonenkruid /
Bron: Nova, Wikimedia Commons (CC BY-3.0)
- Bronchitis,
- Hoest,
- Verkoudheid,
- Blaasontsteking,
- Prostaatontsteking,
- HIV.
Naast bergbonenkruid is er uiteraard het eenjarig bonenkruid die het meest wordt gebruikt in de Nederlandse keuken. Dit kruid heeft dezelfde eigenschappen als bergbonenkruid, maar dan iets milder.
Bergbonenkruid, goed voor maag en darmen
Bergbonenkruid is maagversterkend, spijsverteringsbevorderend en ontkrampend. In het algemeen is het goed bij allerlei lastige maag- en darmaandoeningen. Daarnaast is er een ontsmettende werking die ook in de darmen van dienst kan zijn; het helpt namelijk bij diarree en infecties. Je kunt het kruid door de maaltijd mengen maar je kunt er ook een paar koppen thee van drinken om dit medicinale effect te bereiken.
- Zwakke spijsvertering,
- Indigestie,
- Meteorisme,
- Flatulentie,
- Buikkrampen,
- Eructaties of oprispingen,
- Diarree,
- Dysenterie,
- Parasitaire infecties.
Bergbonenkruid, tegen uitputting
Bergbonenkruid is een zenuwversterkend middel. Dat betekent dat het vermoeidheid tegen gaat. De etherische olie is in deze het werkzame component. Daarnaast wordt door de etherische olie de circulatie van het bloed bevorderd. Dat is de reden dat het bij lage bloeddruk wordt ingezet. In de
fytotherapie worden deze medicinale eigenschappen van dit kruid ingezet bij de volgende indicaties:
- Uitputting,
- Vermoeidheid,
- Lage bloeddruk.
Uitwendige toepassingen van bergbonenkruid
- Bergbonenkruid kan uitwendig worden toegepast. Het is goed om te weten dat het gebruik als mondspoelmiddel ook onder de uitwendige werkingen valt.
- De mond- en keelholte kan worden ontsmet met een gorgeldrank, een koude, met water aangelengde thee.
- Neusverstopping wordt verlicht met dit geneeskruid, je moet het afgekoelde, met water vermengde afkooksel op een schoteltje doen en opsnuiven, zodat er een paar druppels in de neus komen.
- Lichte huidwonden kunnen worden ontsmet met een aftreksel of afgekoelde thee van bergbonenkruid.
Dosis en veiligheid
Er is een aantal manieren om deze geneesplant te gebruiken.
- Thee of Infuus: 50 gram kruid op een liter water, drink drie tot vijf kopjes van 150ml per dag.
- Moedertinctuur: driemaal 30 druppels per dag.
- Uitwendig gebruik: 5% van een thee of infuus.
Wanneer deze therapeutische doses worden aangehouden is bergbonenkruid een veilig middel. Zwangere vrouwen wordt afgeraden om bergbonenkruid te gebruiken. Op de huid moet het slechts met mate worden aangebracht aangezien er kans is op huidbeschadiging en huiduitslag.
Bezoek een arts of fytotherapeut
Een groot deel van de informatie over de in dit artikel genoemde geneesplant komt uit het boek
Groot Handboek Geneeskrachtige Planten van Geert Verhelst. Dat is een handboek in de fytotherapie. Het is echter niet geschikt om aan zelf-genezing te doen. Wie ergens last van heeft dient een arts of fytotherapeut op te zoeken voor een goede diagnose en keuze voor de beste middelen, afgestemd op jouw persoonlijke situatie. De kennis en wetenschap die hier genoemd staan is van puur informatieve aard.