De geneeskracht van zeevenkel

Shakespeare refereerde reeds naar de gevaarlijke gewoonte om zeevenkel te plukken op de steile rotskusten. Tegenwoordig is het plukken van zeevenkel in Engeland verboden. Ook in Nederland komt de plant weinig voor maar in het Middellandse Zeegebied des te meer. Wij noorderlingen kunnen het beste zeevenkel zelf in onze tuin planten om er culinaire genietingen aan te ontlenen. De bladeren zijn eetbaar en smaken enigszins naar asperge. Je kunt de bladeren het best in mei plukken. Er zit veel vitamine C in. Let op! Dit artikel is geschreven vanuit de persoonlijke visie van de auteur en bevat mogelijk informatie die niet wetenschappelijk onderbouwd is en/of aansluit bij de algemene zienswijze.

Inhoud:

• Voorkomen zeevenkel
• Naamgeving zeevenkel
• Geschiedenis gebruik zeevenkel
• Antioxidant, antibacterieel en antischimmel
• Geneeskrachtige werking zeevenkel
• Zeevenkel tegen obesitas
• Zeevenkel tegen flatulentie
• Eetgedeelten en kooktips
• Zeevenkel in de moes-, sier-, of rotstuin
• Zeevenkel in de keuken

Voorkomen zeevenkel

Zeevenkel komt voor langs de hele Europese kust, de Canarische eilanden, Madeira, Het Middellandse Zeegebied, de Zwarte Zeekust en in de Oostzee aan de kust van Rusland en de drie Baltische staten. In het Nederland groeit het niet veelvuldig. Hier vinden we het belangrijk dat de duinen zijn vol geplant met een uitheemse grassoort in plaats van het koesteren van natuurlijke duinbossen en andere kustvegetatie.

Naamgeving zeevenkel

De Latijnse naam van zeevenkel is Crithmum maritimum. Krithe betekent gerstekorrel en het zaad van zeevenkel lijkt daat enigszins op. De plant heet venkel omdat de smaak in de verte erop lijkt. In het Duits heet het Meerfenchel of Bazilienkraut. De meest Noordelijke plekken waar zeevenkel groeit zijn de Noordkust van Ierland en Schotland en de Zuidkust van Noorwegen. In het Engels heet de plant rock shampire of sea fennel. Shampire is een verbastering van het Franse woord saint Pierre, wat de oude naam is voor zeevenkel.

Geschiedenis gebruik zeevenkel

Reeds in de antieke tijd werd zeevenkel gebruikt. Men vermoedt dat men al zeevenkel at voor de overlevering van het schrift. Zeelui aten tot in de 19e eeuw zeevenkel om zijn vitamine C-gehalte; zo konden ze de gevreesde ziekte scheurbuik voorkomen. De peulen van zeevenkel worden van oudsher ingelegd in azijn om hun houdbaarheid te vergroten. Nicholas Culpeper, een bekende Engelse kruidenexpert uit de 17e eeuw, schreef al over zeevenkel dat het een goede plant was om de spijsvertering te helpen.

Antioxidant, antibacterieel en antischimmel

In zeevenkel zit malaat, quinaat en chlorogeenzuur, zo blijkt uit een Frans onderzoek uit 2008. Deze stoffen werken als krachtige antioxidant. De Fransen onderzochten deze stoffen en concludeerden dat zeevenkel een zeer waardevolle ontstekingsremmende aanvulling is op ons dagelijks menu. Een ander onderzoek van een Italiaans onderzoeksteam uit 2000, wees uit dat zeevenkel een antibacteriële werking en antischimmelwerking heeft. Maar, zo zagen de onderzoekers, de geneeskracht van venkel werkt sterker.

Geneeskrachtige werking zeevenkel

Zeevenkel is windverdrijvend, spijsverteringsbevorderend, zuiverend en diuretisch of vochtafdrijvend. Het past prima in een voorjaarskuur of lentekuur. Daarom is het logisch dat de bladeren in het voorjaar op hun gezondst zijn; de bladeren worden voornamelijk in de lente geplukt en verkocht.

Zeevenkel tegen obesitas

Van de bladeren wordt gezegd dat je ervan afvalt. Met andere woorden: het zou goed helpen bij obesitas. Verder is het goed voor de nieren en het verwijderen van slakken. De nieren helpen het lichaam te zuiveren. Onzuivere elementen zoals gifstoffen uit medicijnen, pesticiden e.d. worden door het lichaam onschadelijk gemaakt door ze in te kapselen in een vetlaag. Een beter werkende nier kan een overvloed van gifstoffen uit het lichaam verwijderen. Een andere manier waarop zeevenkel obesitas vermindert is de spijsverteringsbevorderende werking. Veel vormen van obesitas staan in verband met traag werkende spijsvertering. Obesitas wordt bestreden door enkele druppels etherische olie van zeevenkel op het eten te doen.

Zeevenkel tegen flatulentie

Omdat zeevenkel wondverdrijvend werkt kan het goed worden ingezet bij het eten van alliumproducten zoals ui, knoflook, prei, daslook en sjalotjes. Verder is het een goed bijgerecht bij peulvruchten. In het algemeen gaat het flatulentie tegen.

Eetgedeelten en kooktips

De bladeren van zeevenkel is het gedeelte dat het meest gegeten wordt. Ze smaken een beetje naar asperge en venkel. Ook de zaden kunnen worden gegeten. Deze peulen worden soms ter vervanging van kappertjes ingelegd in azijn. De bladeren passen uitstekend in een salade. De bladeren kun je kort koken en door de zilvervliesrijst mengen. De plant hoeft zoals alle zeegroenten niet met zout te worden gekookt; het heeft van zichzelf al een diepe mineralensmaak.

Zeevenkel in de moes-, sier-, of rotstuin

Zeevenkel heeft mooie geelwitte schermbloemen en pas uitstekend in een siertuin of rotstuin. Hij dient op een zonnige plek te staan. Zeevenkel is een zilte plant maar kan prima in een eigen moestuin worden gekweekt. Zeevenkel kun je bemesten door het een oplossing van himalayazout of keltisch zeezout te geven. Verdun een zeezoutoplossing met een ruime hoeveelheid water. Geef het beslist nooit keukenzout want daar zit maar één mineraal en dat dat heeft de neiging zich te binden met andere mineralen in de grond. Wanneer je een zandtuin hebt omdat je aan de kust woont, dan kun je daar prima zeevenkel in planten.

Zeevenkel in de keuken

Zeevenkel wordt in zout en azijn ingelegd om het langer te bewaren. Het wordt in Mediterrane landen gegeten met brood, knoflook en olijfolie. Op Mallorca wordt ingelegde zeevenkel fonoll marii genoemd en wordt dit gegeten in plaats van kappertjes. In Zuid-Italië kookt men zeevenkel in azijn, zout, munt en knoflook om het langer houdbaar te maken. Dit wordt Finocchio Marino genoemd. Ook op de eilanden in de Egeïsche zee wordt zeevenkel ingelegd in azijn om als bijgerecht te dienen tijdens het eten van een salade.