Aardappel schillen of juist niet: wat is gezonder?

De aardappel wordt nogal altijd erg veel gegeten in Nederland. Maar er gaan wel eens tegenstrijdige geluiden op, over of je ze nu juist wel of niet moet schillen. De vitamines zouden in of net onder schil zitten. Bij sommige gerechten worden aardappels juist met schil geserveerd. Dus hoe zit dat nu echt met die schil van onze geliefde piepers?

Korte geschiedenis

De aardappel wordt al lang gegeten. In de zestiende eeuw kwam de aardappel naar Europa vanuit Peru. Tegenwoordig zijn Peru en Chili in conflict over uit welke van deze twee landen de aardappel origineel afkomstig is. De anekdote gaat dat de aardappel geïntroduceerd werd aan het Franse hof. De koks hadden echter de plant bereid en niet de knollen. Vanzelfsprekend was dat geen succes. Een arme werkman ontdekte de geroosterde aardappelen later in een afvalhoop en ontdekte dat er onder de schil een goed te eten aardappel verstopt zat.

De aardappel is populair
De aardappel is niet voor niets zo populair. Je kunt hem op veel manieren bereiden. Typisch Nederlands is natuurlijk het koken van de aardappel en dan serveren met een eveneens gekookte groente. Dankzij de vele soorten groente kun je daar al uitgebreid mee variëren. Maar een aardappel kan natuurlijk ook gebakken, gefrituurd, gestoomd of gepoft worden. Daarnaast zijn er tegenwoordig allerlei speciale gerechten in de supermarkt te vinden waarmee je nog meer variatie kunt aanbrengen.

Aardappel schillen of niet?

Over het wel of niet schillen van aardappels hoor je soms tegenstrijdige geluiden. De een zegt dat je de aardappel vooral moet schillen. Een ander denkt dat een aardappel inclusief schil het gezondst is. En een derde schilt de aardappel zo dun mogelijk omdat alle vitamines net onder schil zouden zitten.

Hoe gezond is de aardappel eigenlijk

In Nederland is de aardappel al lang een vaste factor in ons voedselpatroon. Het voedingscentrum adviseert ook al lange tijd regelmatig aardappels te eten. En dat is niet voor niets, want er zit een hoop vitamine C in aardappels. Maar ook vitamine B, kalium, ijzer en zink tref je in de aardappel aan. Halverwege de achttiende eeuw at de gemiddelde Nederlander maar liefst een kilo aardappelen per dag. Tegenwoordig is dat nog maar zo'n 100 gram per dag.

Koolhydraten in aardappels

Tegenwoordig zijn er veel mensen die een dieet volgen op basis van zo weinig mogelijk koolhydraten. Dagelijks aardappels eten is dan geen optie. Begrijpelijk, want in 100 gram gekookte aardappels zitten maar liefst 16 gram koolhydraten. Bij 100 gram patat is dat overigens zelfs 40 gram! Maar als je de aardappel laat staan, moet je er wel voor zorgen, dat je de benodigde voedingsstoffen op een andere manier binnen krijgt.

Wat zit er in de schil van de aardappel?

Bij sommige vruchten zitten er in verhouding meer vitamines in de schil. Daarmee wordt de vrucht zelf beschermd tegen bacteriën en schimmels. Bij aardappels is dit echter niet het geval. Bij de aardappel vindt de bescherming onder andere plaats dankzij het gif solanine in de schil. In de schil zitten geen overdaad aan stoffen die in de rest van de aardappel ontbreken. Je kunt ze dus gerust schillen. Wel zitten er vezels in de schil, maar voor de vitamines hoef je dus geen aardappelschil te eten.

Bevatten aardappels gif?

Ja, er zit gif in de aardappel. Dat wil zeggen: met name in de aardappelschil. De aardappel is namelijk lid van de nachtschadefamilie, een bepaalde familie van planten. Veel planten in deze familie zijn giftig en worden gebruikt voor allerlei medicijnen. Maar ook normale eetbare groente, zoals paprika, aubergine en tomaat behoren tot deze familie.

Het gif in de aardappelschil is in eerst instantie in een hele kleine hoeveelheid aanwezig. Als een aardappel langer ligt of is blootgesteld aan licht, dan ontstaan er groene plekken in en net onder schil. Daar ontstaan ook de uitlopers na verloop van tijd. De groene kleur geeft aan dat zich daar een verhoogde concentratie van solanine bevindt. Daarom worden aardappels ook best donker en koel bewaard.

Eet je een aardappel met een groen plekje, dan zal je daar niet meteen erg ziek van worden. Zoals met veel zaken is het vooral afhankelijk van de hoeveelheid die je binnen krijgt. Maar het beslist onverstandig om oude aardappels met uitlopers en al op te eten.

Toch aardappels met schil eten?

Als je ervoor zorgt dat je de aardappel eet, als hij nog vrij vers is, kan dat in principe ook wel. Er zijn veel landen waar ze aardappels vaak met schil eten. Bijvoorbeeld in Amerika. Daar eet men vaak gepofte aardappel, inclusief de schil. Volgens de Mayo-kliniek, een gezaghebbende kliniek in Amerika, zijn de vezels in de schil juist belangrijk. Ze zorgen ervoor dat de gezonde voedingsstoffen in de aardappel tijdens het bereiden beter bewaard blijven.

Bestrijdingsmiddelen op de schil

Tot slot nog even over de mogelijkheid van bestrijdingsmiddel op de schil van de aardappel. Sommige mensen zijn daar bang voor. Zij willen om die reden de aardappel dus schillen. In principe kunnen er wel pesticiden op de buitenkant van de aardappel zitten. Maar in Nederland valt dat gelukkig nogal mee. Er zijn veel regels rondom het gebruik van bestrijdingsmiddelen. In bepaalde andere landen, vooral de minder ontwikkelde landen met een minder strenge regelgeving, is die kans wel groter. Daar moet je voorzichtiger zijn.

Lees verder

• Hoe gezond is fruit: Over vitamines, calorieën en vezels
• Noten gezond? Welke soorten zijn het best en wat zit erin?
• Teveel water drinken: hoeveel water is genoeg?
• Is brood gezond - over vezels, vitamines en koolhydraten
• Hoeveel eieren eten is goed: over cholesterol en voeding