Teveel water drinken: hoeveel water is genoeg?

"Je moet wel genoeg water drinken", horen we vaak. Tijdens het sporten of op warme dagen is het ook zeker belangrijk daar op te letten. Maar soms lijkt het wel eens te worden overdreven. Hoeveel water is eigenlijk genoeg? En teveel water drinken, kan dat? Kun je te ver gaan met water drinken en met vervelende gevolgen te maken krijgen? Natuurlijk moet je voldoende drinken om uitdrogingsverschijnselen te voorkomen. Maar dat betekent niet dat je zonder meer maar zoveel mogelijk water moet drinken. In de eerste plaats is je vochtbehoefte afhankelijk van je lichaamsgewicht, inspanning en stofwisseling. Niet iedereen moet evenveel drinken als een ander. Ook niet als je dezelfde sport aan het beoefenen bent. Zo bestaat een mannenlichaam voor 62% uit water en een vrouwenlichaam voor 52%.

Teveel water drinken kan fatale gevolgen hebben

Er zijn in de afgelopen jaren mensen overleden doordat ze teveel water hebben gedronken, terwijl ze aan het sporten waren. Bij sporten als hardlopen en dan vooral marathons, wordt er op gehamerd veel water te drinken. Er zijn veel waterstalletjes langs de route te vinden en soms wordt gezegd dat je iedere gelegenheid moet gebruiken om een kwart liter water te drinken.

Drinken, drinken, drinken?

Daarbij wordt er vaak gezegd dat je niet af kunt gaan op het dorstgevoel vanuit je eigen lichaam. Het idee is dat je dat gevoel te laat krijgt. En dat je dan dus niet meer in staat bent je watertekort te compenseren. Dus worden sporters soms aangemoedigd al te gaan drinken voor de wedstrijd. En vervolgens te blijven drinken tijdens de wedstrijd. Ook als er geen dorstgevoel is.

Kans op watervergiftiging

Door een te hoge water inname ontstaat er een kans op een watervergiftiging Op het eerste gezicht lijkt water misschien volstrekt ongevaarlijk. Maar als je echt teveel water drinkt, kan dat serieuze gevolgen hebben. Andere woorden die voor watervergiftiging gebruikt worden zijn hyponatriaemie, of water intoxicatie.

Wat er dan gebeurt is dat de balans in je lichaam tussen water en elektrolyten verstoord is. Vandaar ook de naam hyponatriaemie. Natrium is namelijk een van de elektrolyten in ons lichaam. En de hoeveelheid natrium wordt te klein bij een hoge water inname. Wanneer je veel zweet, verlaat water je lichaam. Maar je zweet bevat ook zout. Als je dus heel veel zweet, raak je zout en water kwijt. Ga je dat compenseren met een te grote hoeveelheid water, dan is het niet zo vreemd dat je lichaam de balans kwijt raakt.

Het teveel aan water kan niet verwerkt worden

Door het teveel aan water kunnen de nieren het water allemaal zo snel niet meer verwerken. Het gevolg is dat er teveel water in je lichaamscellen terecht komt. Deze zwellen daardoor op. Die cellen functioneren daardoor slechter of zelfs helemaal niet meer. In extreme gevallen stoppen organen als gevolg hiervan met functioneren. Met in sommige gevallen een fatale afloop.

Trek geen overhaaste conclusies

Een extra risico daarbij is, dat de symptomen van een watervergiftiging niet erg verschillen van de symptomen bij uitdroging. De symptomen zijn vaak ietwat vaag. Je moet dan denken aan misselijkheid, desoriëntatie en verwarring. En iemand met een watervergiftiging nog meer water laten drinken, is natuurlijk het laatste dat je wil. Daarom is het veel beter eerst het zoutgehalte te controleren. Dit kan relatief eenvoudig gedaan worden. Op hulpposten van evenementen kan dit normaal gesproken snel gedaan worden.

Een aantal trieste voorbeelden

Er zijn door de jaren veel gevallen bekend van mensen die een watervergiftiging hebben opgelopen. Zo is in 2005 in Groningen een student het bewustzijn verloren door het drinken van teveel water. Dit was tijdens een ontgroening. Als gevolg daarvan heeft de student anderhalve dag op de intensive care gelegen. Gelukkig kwam de medische hulp op tijd.
Voor een Amerikaanse vrouw gold dat helaas niet. In 2007 overleed zij, toen ze meedeed aan een wedstrijd om zoveel mogelijk water te drinken. Alsof dat nog niet erg genoeg was, was er ook nog de regel dat er niet geplast mocht worden.
En in 2013 is een jonge Nederlandse vrouw overleden aan de gevolgen van watervergiftiging. Ze dronk teveel water, nadat ze een drug had ingenomen.

Water drinken en drugs

Op sommige feesten worden er drugs als XTC en andere pillen genomen. Doordat dit soort feesten vaak erg lang duren, en de mensen die gebruiken de hele nacht doorgaan, moeten ze voldoende water drinken. Door het druggebruik, raken ze onder invloed en dat kan uit de hand lopen. Vooral wanneer iemand minder actief is op zo'n feest, is het zaak niet net zoveel te gaan drinken als ieder ander. Juist dan heb je kans dat je onnodig veel drinkt met de nodige gevolgen.

Veel water drinken om af te vallen

Er wordt soms gezegd dat je veel water moet drinken om af te vallen. Dit is echter niet waar. Uiteraard moet je voldoende water drinken. Maar dat geldt ook voor mensen die niet aan het lijnen zijn. Als richtlijn kun je anderhalf tot twee liter water per dag aanhouden. Meer water drinken zorgt er niet voor dat je gewicht verliest. Het kan er wel voor zorgen dat je een vol gevoel krijgt. Daarom kan het verstandig zijn een glas water te drinken voordat je gaat eten. Maar vier of meer liter water per dag drinken om daarmee sneller af te slanken is niet zinvol, maar wel ongezond,

Tot slot: luister naar je lichaam

Zoals al genoemd wordt er vaak gezegd dat je niet moet wachten tot je een dorstgevoel krijgt. Maar toch is het belangrijk naar je eigen lichaam te luisteren. Dat weet het beste wat je behoeftes zijn. Ga je zwaar sporten, dan is het verstandig dat langzaam op te bouwen en je eigen lichaam te leren kennen. Op die manier herken je sneller wanneer er behoefte is aan water. En kun je dus op je eigen behoefte afgaan in plaats maar voor zekerheid te drinken.

Ook in de dierenwereld is het dorstgevoel over het algemeen een uitstekende manier om het eigen lichaam te beschermen. Waarom zou dat bij een mens plotseling heel anders zijn? Op moment dat je je eigen lichaam overvraagt, kan het zijn dat je dorstgevoel te laat komt. Maar eigenlijk ben je dan op voorbaat al onverstandig bezig.

Je ziet bijvoorbeeld ook dat tijdens marathons het niet de professionele sporters zijn waar de problemen zich voordoen. Het zijn vaak de amateurs met veel minder ervaring waar het mis gaat. En vooral wanneer de weersomstandigheden anders zijn dan verwacht. Is het minder heet, dan zweet je minder en heb je ook minder water nodig.

Lees verder

• Hoeveel eieren eten is goed: over cholesterol en voeding
• Hoe gezond is fruit: Over vitamines, calorieën en vezels
• Is brood gezond - over vezels, vitamines en koolhydraten
• Aardappel schillen of juist niet: wat is gezonder?
• Noten gezond? Welke soorten zijn het best en wat zit erin?