Voedselinfectie: Wat is het en hoe voorkom je het?
De wereld zit vol bacteriën, Gelukkig zijn die niet allemaal schadelijk. Maar bij het eten koken is sprake van een verhoogd risico. In de eerste plaats omdat je het eten gaat opeten en zo gemakkelijk iets verkeerds binnen krijgt. In de tweede plaats doordat rauw voedsel een uitstekende plek voor bacteriën is. Wanneer je hiervan bewust bent, kun je met een aantal eenvoudige tips een hoop ellende voorkomen.
Wat is eigenlijk een voedselinfectie?
Een voedselvergiftiging is een ziekte waarbij de oorzaak ligt in het eten van bepaald eten. In dat eten zat dan een ziekmakende stof. Wanneer je ziek wordt door stoffen die door bacteriën zijn gemaakt, zogenaamde toxines, dan wordt gesproken van een bacteriële voedselvergiftiging. Zijn het echter de bacteriën zelf in het eten die je ziek maken, dan wordt gesproken van voedselinfectie. Het voedsel is namelijk geïnfecteerd met de betreffende bacterie, die daar helemaal niet zou moeten zijn. Een voedselinfectie kan ook veroorzaakt worden door een virus, maar dat komt minder voor.
Voedselinfectie komt best vaak voor
De gevolgen van een voedselinfectie zijn heel verschillend. De gevolgen treden meestal op na enkele uren tot maximaal enkele dagen na het eten van het geïnfecteerde voedsel. In veel gevallen zijn de gevolgen niet ernstiger dan diarree en/of buikpijn. Het wordt juist gevaarlijk wanneer de getroffen persoon al een lage weerstand hebben. Dus bij jonge kinderen, ouderen of mensen die al ziek zijn. Volgens het voedingscentrum lopen jaarlijks zo'n 700.000 mensen in Nederland een voedselinfectie op.
Dat zijn 2000 gevallen van voedingsinfectie per dag. Extra interessant daarbij is dat het Voedingscentrum zegt dat maar liefst 40% van de gevallen in eigen keuken ontstaat. Om die reden is het op 18 november 2014 gestart met een campagne om het bewustzijn rondom voedselinfectie te verhogen. De campagne is genoemd 'Ziekmakers zie je niet'.
De tips van 5x veilig eten!
Het onderwerp onder de aandacht brengen is niet het enige doel van de campagne. Er worden tevens een aantal praktische tips en belangrijke informatie gegeven, om dit probleem te helpen voorkomen. De tips zijn ingedeeld in vijf stappen die '5x veilig' wordt genoemd: kopen, wassen, scheiden, verhitten en koelen. In al deze stappen tijdens het voedsel bereiden, zijn er zaken waar je je van bewust moet zijn, of waar je op moet letten. Een aantal voorbeelden:
- Tijdens het kopen, let je op de houdbaarheidsdatum en koop je de gekoelde en bederfelijke voedingswaar als laatste. Zodra je thuis komt berg je diezelfde producten direct op in koelkast of vriezer.
- Bij het wassen gebruik je zeep en was je vooral je handen na toiletbezoek of het aanraken van rauw vlees. Maar was ook het fruit en groente grondig, vooral wanneer je ze rauw eet.
- Met scheiden wordt bedoeld het scheiden van al bereid voedsel en nog rauw eten. Ook moet je voorkomen dat je keukengerei gebruikt dat eerder in contact is geweest met rauw vlees of vis.
- Tijdens het verhitten zorg je ervoor dat het eten goed gaar wordt. Met name kip, vis, vlees, eieren en schaal- en schelpdieren. Wanneer je eerder bereid voedsel opwarmt, moet je er dan ook weer voor zorgen dat het goed wordt verhit.Daartoe is het ook belangrijk dat je goed roert, zodat de hitte overal goed in komt.
- Bij het koelen wordt genoemd dat je de koelkasttemperatuur op 4 graden zet. Bederfelijk voedsel dat langer dan twee uur buiten de koeling heeft gestaan, gooi je weg. Restjes moet je goed afdekken omdat er vaak ook rauw voedsel in de koelkast staat. Bewaar de restjes niet langer dan twee dagen.
De bijzondere posters
De campagne is extra interessant door de posters die gemaakt zijn. Voor ieder van de vijf stappen is een poster ontworpen. Voor de posters zijn echter echte micro-organismen gebruikt. Het betreft hier bacteriën en schimmels die daadwerkelijk in onze keukens voorkomen. In een laboratorium zijn ze uitgegroeid tot wat je op de foto ziet. Op die manier zijn het de gevaarlijke beestjes zelf die ons de tips geven. Deze posters zijn vervolgens op straat opgehangen.
In sommige gevallen extra voorzichtig zijn
Met de juiste hygiënische voorzorgsmaatregelen kom je een heel eind. Het is echter aanbevolen dat sommige groepen mensen bepaald soort risicovol eten helemaal niet eet. Denk hierbij aan rauw voedsel als vlees, vleeswaren, melk, kaas, maar ook gerookte vis, en rauwe kiemgroenten. Dit geldt vooral voor zwangere vrouwen, ouderen, jonge kinderen en mensen die een verminderde weerstand hebben.