Waarom zijn mijn noten duurder dan de geperste olie?

Een flesje walnootolie is in de supermarkt vele malen goedkoper dan dezelfde hoeveelheid aan noten in dezelfde winkel. Hoe doen fabrikanten dit eigenlijk? Het etiket geeft duidelijk aan dat het flesje uitsluitend 100% pure en koudgeperste olie bevat. Moeten we massaal overstappen op de goedkopere olie of zit er wel degelijk verschil in de supermarktolie en rauwe noten en zaden?

Inhoud

• Het belang van onbewerkte vetten
• Geraffineerde oliën
• Ongeraffineerde, koudgeperste olie
• Waarom notenoliën goedkoper zijn dan de noten zelf

Het belang van onbewerkte vetten

Ieder mens heeft dagelijks wat vet nodig om zo zijn gezondheid optimaal te houden. Hierbij is het zeer belangrijk dat je de gezonde onbewerkte vetten gebruikt en je lichaam niet zinloos tot last bent. Je dient dus zoveel mogelijk te kiezen, zoals met ander voedsel, voor zoveel mogelijk onbewerkte en natuurlijke vetten.

Helaas zijn dit niet, zoals veel mensen onterecht denken, de oliën die veelal in de supermarkten en gezondheidswinkels te vinden zijn. Het aanbod in de supermarkten en gezondheidswinkels is tegenwoordig zeer uitgebreid; van olijfolie, walnootolie, lijnzaadolie, hennepzaadolie, zwarte komijnolie tot amandelolie. Je kunt meestal opmaken uit het etiket dat het om 100% pure olie gaat en vol zit met essentiële verzuren. Helaas is dit mooier dan dat het in de werkelijkheid is en wordt er een halve waarheid verkondigd.

Geraffineerde oliën

Het klopt dat de mens essentiële vetzuren nodig heeft die bijvoorbeeld in olijven en walnoten te vinden zijn. Helaas realiseren veel mensen zich niet dat veel oliën die uit deze zaden, noten en olijven worden geperst geraffineerd zijn. Hierdoor verblijven ze in de waan gezond bezig te zijn terwijl het tegenovergestelde waar kan zijn.

Wat betekent 'raffineren'?

Raffineren betekent het industrieel zuiveren van o.a. oliën door middel van verschillende technieken zoals destillatie en extractie. Na dit proces wordt het product ontdaan van alle voedingstoffen die het oorspronkelijke product bevatte en compleet geur-, kleur- en smaakloos gemaakt. Je houdt min of meer een nutteloos product over dat de gezondheid meer kwaad dan goed doet. Door het industriële raffinageproces blijft er in de olie namelijk vrijwel niets meer over van de oorspronkelijke voedingsstoffen (koolhydraten, eiwitten, vitaminen, mineralen en fytonutriënten). Olie uit noten en zaden die geraffineerd, bevat in feite dus vrijwel alleen de vetzuren. Hierdoor is het niets meer dan een lege brandstof zoals suiker met mogelijk een toegevoegde smaak.

Polyfenolen

Verschillende noten- en zadenoliën bevatten veel polyfenolen. Polyfenolen zijn anti-oxidanten die bijdragen aan een goede gezondheid en beschermen tegen vrije radicalen. Wegens het raffineren dan de olie vindt er oxidatie plaats waardoor alleen maar het slechte vet overblijft.

Ongeraffineerde, koudgeperste olie

Menig lezer zal nu denken, waar komen al die positieve verhalen dan vandaan? We kennen ze wel, de mensen rondom de Middellandse Zee die bijvoorbeeld zo gezond zijn wegens het gebruik van olijfolie. Hierbij is het belangrijk om te nuanceren dat ongeraffineerde olie, ofwel onbewerkte olie, nog wel boordevol goede voedingsstoffen zit.

Het is dus belangrijk om olie te nuttigen die ongeraffineerd is, ofwel onbewerkt. Daarbij dient de olie koudgeperst te zijn. Dit houdt in dat de olie maximaal 60 graden wordt bij het persen. Er wordt dus geen gebruikgemaakt van warmte om de olieproductie te verhogen maar slechts druk en wrijving. Bij druk en wrijving komt er ook warmte vrij, maar vele malen minder dan een warme persing. De reden waarom toch vaak warm wordt geperst is wegens de hogere olieproductie en kortere perstijd. Het grote nadeel is dat de olie zo goed als nutteloos wordt. Alle goede voedingsstoffen, enzymen en mogelijke andere stoffen met een heilzame werking worden door de warmte negatief beïnvloed. Je houdt dus een olie over die verder niks toevoegt dan lege calorieën.

Waarom notenoliën goedkoper zijn dan de noten zelf

Prijsvergelijking tussen olie en noten

Waarom gaan fabrikanten toch zo te werk kan je jezelf afvragen. Helaas draait alles om het maken van zoveel mogelijk winst, zeker bij de grotere fabrikanten en supermarkten. Neem als voorbeeld een 250 ml flesje walnootolie van de Albert Heijn voor slechts € 2,49 (prijspeil april 2017). Wanneer je weet dat 250 gram aan walnoten € 6,11 kost raak je toch wel even in de war (prijspeil april 2017). Zeker wanneer je begrijpt dat ongeveer 40% van een walnoot uit olie bestaat. Wanneer je dus zelf de walnoten koopt om er olie uit te persen kost dat in plaats van € 2,49 voor 250 ml maar liefst minimaal € 15,28. Dit geldt eveneens voor vrijwel alle andere noten- en zadenoliën.

Besparen door middel van bedorven noten

Het is dus vrijwel onmogelijk om 250 ml onbewerkte walnootolie aan te bieden voor €2,49. Walnoten zijn immers duren noten en kunnen bij grotere afname wat goedkoper worden, maar het blijven in essentie kostbare noten. Althans, de verkoopbare noten. De bedorven noten zijn vele malen goedkoper omdat ze onverkoopbaar zijn aan consumenten. Hierdoor zouden de noten als veevoer waaronder varkens kunnen dienen. Echter zijn bedorven noten voor varkens ook niet het beste voer en wordt daardoor door veehouders steeds meer vermeden.

Om uit dit onverkoopbare product toch nog winst te halen wordt er olie uitgeperst, er zit immers nog gewoon (verkoopbare) olie in. Door de bedorven smaak, geur en kleur blijft eveneens de olie helaas onverkoopbaar, maar dat kan middels raffineren verholpen worden. Om het toch wat smaak te geven kan er een klein beetje smaakextract of pure walnootolie in. Voilà, 100% pure koudgeperste walnootolie gewonnen uit (onverkoopbare) bedorven walnoten. De prijs is laag, de olie is 100% puur, het is koudgeperst en het flesje is leuk maar de inhoud is helaas waardeloos. Maar dat weet de consument niet, of toch wel ...?