Houdbaarheidsdatum op levensmiddelen: TGT, THT en geen datum

Een houdbaarheidsdatum op levensmiddelen biedt jou als klant informatie over hoelang een product kan worden bewaard en tot welke datum een product kan worden genuttigd. Er is een verschil tussen een THT-datum (ten minste houdbaar tot) en een TGT-datum (te gebruiken tot), zowel in betekenis als in wettelijke regelgeving. Wat zegt een houdbaarheidsdatum over een product? Mogen producten met een verstreken houdbaarheidsdatum worden verkocht? En wat zijn de risico’s voor de gezondheid wanneer je een voedingsmiddel dat over de datum is consumeert?

Verschil tussen THT en TGT

Op verpakkingen van de meeste levensmiddelen kun je een datum vinden. Dit kan een datum zijn die aangeeft tot wanneer een product houdbaar is (THT) of tot welke datum een product te gebruiken is (TGT).

Ten minste houdbaar tot

Deze datum zal je aantreffen op ongekoelde producten die niet zo snel zullen bederven. Vaak kun je deze producten nog nuttigen, nadat de datum is verstreken zonder dat je hier gezondheidsrisico’s mee neemt of er klachten van ondervindt. Echter kan de kwaliteit van het product wel minder zijn na deze datum. De geur, kleur en smaak van het product kan wel achteruitgaan. Denk hierbij aan voedingsmiddelen als koffie, frisdranken of snoep. Het is onwaarschijnlijk dat je ziek wordt, nadat je koffie hebt gedronken dat je hebt gezet van koffie waarvan de houdbaarheidsdatum is verstreken, al zal de smaak wellicht wat minder krachtig zijn. Ook komt deze datum voor bij bederfelijke producten die je in de koelschappen van de supermarkt vindt. Bij dit type levensmiddelen geeft een THT-datum wél een indicatie tot wanneer je een product veilig kunt consumeren. Denk hierbij aan eieren, kaas of snijwaren. Deze datum kan gelezen worden als ten minste houdbaar tot en met; de vermelde datum telt mee. Toch kun je vaak na deze datum een product nog nuttigen zonder problemen. Denk bijvoorbeeld aan yoghurt. Let in dit geval wel goed op of de smaak en structuur nog naar behoren is.

Te gebruiken tot

De TGT-datum tref je doorgaans aan op voedingsmiddelen die beperkt houdbaar zijn. Voorbeelden hiervan zijn vlees, vis en verse vruchtensappen. Deze datum geeft aan tot welke datum het veilig is om het product te consumeren. In dit type producten kunnen er al schadelijke bacteriën aanwezig zijn, voordat dit te zien of te ruiken is aan het voedingsmiddel. Wanneer je bijvoorbeeld vlees eet waarvan de TGT-datum is verstreken, kun je flink ziek worden, zonder dat je in de gaten had dat er iets mis mee was. Gooi een product met een beperkte houdbaarheid dus altijd weg wanneer de uiterste consumptiedatum, de TGT-datum dus, voorbij is.

Geen houdbaarheidsdatum

Op sommige levensmiddelen zal je helemaal geen datum aantreffen. Bij deze producten zal je zelf een inschatting moeten maken of het nog verantwoord is om te consumeren. Je kunt de kwaliteit beoordelen door te kijken en te ruiken. Voedingsmiddelen die wettelijk niet van een houdbaarheidsdatum te hoeven worden voorzien, zijn onder meer verse groenten, alcoholische dranken met een alcoholpercentage van 10% of hoger, kauwgom, suiker en tafelzout.

Wanneer is de verkoop van een product met verstreken houdbaarheidsdatum toegestaan?

Wanneer een voedingsmiddel zijn gebruikelijke eigenschappen bezit, dat wil zeggen dat het product nog aan alle eisen voldoet en geen gevaar vormt voor de gezondheid, mag ook na de THT-datum worden verkocht. De verkoper is volgens de Warenwet niet in overtreding wanneer hij dit doet. De verkoper maakt zichzelf daar wel mee verantwoordelijk voor de kwaliteit van het verkochte product. Ook mag hij zelf de houdbaarheidsdatum van een dergelijk voedingsmiddel verlengen. Ook hierbij neemt hij de volledige verantwoordelijkheid van de kwaliteit op zich. Ook moet de consument kunnen zien dat de houdbaarheidsdatum is verlengd. In beide gevallen moet de verkopen te allen tijde traceerbaar zijn. Er moet kunnen worden achterhaald dat hij degene is die het product over datum heeft verkocht of de datum heeft gewijzigd.

In welke gevallen is een verkoper in overtreding?

Een uitzondering op de regel bij levensmiddelen die zijn voorzien van een THT-datum is de verkoop van eieren. De uiterste verkoopdatum van eieren ligt doorgaans op zeven dagen vóór de THT-datum. De THT-datum mag ten hoogste 28 dagen na de legdatum zijn. Wanneer er eieren worden verkocht wanneer er 21 dagen zijn voorbijgegaan sinds de legdatum, is de verkoper in overtreding. Als een TGT-datum voorbij is, dan mag het betreffende voedingsmiddel niet meer worden verkocht. Gebeurt dit wel, dan is er ook sprake van een overtreding van de Warenwet. De verkoper kan dan een geldboete opgelegd krijgen.